مساله:
اگر موقعی که امام جماعت در رکوع است اقتدا کند، ممکن است یکی از این حالت ها را داشته باشد:
قبل از تمام شدن ذکر رکوع امام جماعت به رکوع می رسد - نمازش به جماعت صحیح است.
وقتی به حد رکوع می رسد، ذکر رکوع امام جماعت تمام شده ولی هنوز امام در رکوع است - نمازش به جماعت صحیح است.
به رکوع رود ولی به رکوع امام هم نرسد - نمازش به طور فرادا صحیح است(639).
اگر ماموم، سهواً پیش از امام:
1 - به رکوع رود - واجب است برخیزد و با امام جماعت به رکوع برود.
2 - از رکوع برخیزد - چنانچه امام در رکوع باشد باید به رکوع برگردد و با امام سر از رکوع بردارد و در این صورت زیاد شدن رکوع که رکن است، نماز را باطل نمی کند(640).
3 - به سجده رود - واجب است، سر از سجده بر دارد و با امام به سجده رود(641).
4 - سر از سجده بردارد - باید به سجده برگردد(642).
احکام نماز جماعت
1 - اگر جای ماموم بلندتر از امام باشد، در صورتی که بلندی آن به مقدار متعارف باشد، اشکال ندارد؛ مثل آن که امام در صحن مسجد و ماموم در پشت بام به نماز بایستد، ولی اگر مثل ساختمانهای چند طبقه این زمان باشد، جماعت اشکال دارد(643).
2 - اگر بین کسانی که در یک صف ایستاده اند، بچه ممیز؛ یعنی بچه ای که خوب و بد را می فهمد فاصله شود و:
می دانند نماز او صحیح است - می توانند اقتدا کند.
می دانند نماز او باطل است - نمی توانند اقتدا کنند(644).
نمی دانند نمازش صحیح است یا باطل - می توانند اقتدا کنند(645).
3 - بعد از تکبیر امام جماعت، اگر صف جلو آماده نماز و تکبیر گفتن آنان نزدیک باشد، کسی که در صف بعد ایستاده، می تواند تکبیر بگوید(646).
4 - اگر نماز همه کسانی که در صف جلو هستند تمام شود یا همه آنها نیست فرادا نمایند، اگر فاصله به اندازه یک قدم بزرگ نباشد، نماز صف بعد به طور جماعت صحیح است و اگر بیشتر از این مقدار باشد، فرادا می شود و صحیح است(647).
5 - اگر امام ایستاده باشد و ماموم نداند که در کدام رکعت است، می تواند اقتدا کند، ولی باید حمد و سوره را به قصد قربت بخواند و اگر چه بعد بفهمد که امام در رکعت اول یا دوم بوده، نمازش صحیح است(648).