فهرست کتاب


آموزش فقه

محمد حسین فلاح زاده

مسح سر

1 - جای مسح: یک قسمت از چهار سر که بالای پیشانی (جلوی سر).
2 - مقدار واجب مسح: هر قدر باشد کافی است (به مقدار که اگر کسی ببیند بگوید مسح کرد).
3 - احتیاط مستحب: به پهنای سه انگشت بسته و طول یک انگشت.
4 - مسح با دست چپ: جایز است.
5 - لازم نیست مسح بر پوست سر باشد، بلکه بر موی جلوی سر هم صحیح است، مگر موی سر انسان به قدی بلند باشد که هنگام شانه زدن، به صورتش بریزد، که باید پوست سر یا قسمت پایین (بیخ) مو را مسح نماید.
6 - مسح بر موی جاهای دیگر سر صحیح نیست، هر چند بر محل مسح جمع شده باشد.
7 - مسح سر لازم نیست از بالا به پایین باشد(75).

مسح پا

1 - جای مسح: روی پا است.
2 - مقدار واجب مسح: طول؛ از سر انگشت تا بر آمدگی روی پا.
عرض؛ هر اندازه باشد کافی است هر چند به قدر یک انگشت باشد.
3 - احتیاط مستحب آن: همه روی پا.
4 - پای راست را باید قبل از پای چپ مسح کند، ول لازم نیست پای راست را با دست راست و پای چپ را با دست چپ مسح کند(76).

مسائل مشترک مسح سر و پا

1 - در مسح باید دست را بر سر و پاها بکشد و اگر دست را نگه دارد و سر یا پا را به آن بکشد وضو باطل است، ولی اگر موقعی که دست را می کشد سر یا پا مختصری حرکت کند اشکال ندارد(77).
2 - اگر برای مسح رطوبتی در کف دست نمانده باشد، نمی تواند دست را با آب خارج،تر کند بلکه باید از اعضای دیگر وضو رطوبت بگیرد و با آن مسح کند(78).
3 - رطوبت دست باید بقدری باشد که بر سر و پا اثر بگذارد(79).
4 - اگر رطوبت کف دست به اندازه مسح سر باشد، می تواند سر را با همان رطوبت مسح کند و برای مسح پاها از اعضای دیگر وضو رطوبت بگیرد(80).
5 - محل مسح (سر و روی پاها) باید خشک باشد، بنابراین اگر جای مسح تر باشد، باید آن را خشک کرد ولی اگر رطوبت آن بقدری کم باشد که مانع از تاثیر رطوبت دست، بر آن نباشد مانع ندارد(81).
6 - بین دست و سر یا پاها باید چیزی مانند چادر و کلاه، یا جوراب و کفش فاصله نباشد. هر چند بسیار رقیق و نازک باشد و رطوبت به پوست برسد (مگر در حال ناچاری)(82).
7 - محل مسح باید پاک باشد، پس اگر نجس است و نمی تواند آن را آب بکشد باید تیمم کند(83).