تفسیر :
اکنون به صورت یک قانون کلّى، نتیجه اعمال صالح همراه با ایمان را از هر کس
و به هر صورت تحقّق یابد، در این دنیا و جهان دیگر بیان مى کند، مى گوید: «هر کس کار شایسته اى انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالى که مؤمن است، او را به حیاتى پاک زنده مى داریم؛ و پاداش آنان را به بهترین اعمالى که انجام مى دادند خواهیم داد» (مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَى وَ هُوَ مُوْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیَوةً طَیِّبَةً وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ).
و به این ترتیب، معیار تنها ایمان و اعمال صالح زاییده آن است و دیگر هیچ قید و شرطى، نه از نظر سنّ و سال، نه از نظر نژاد، نه از نظر جنسیّت و نه از نظر پایه و رتبه اجتماعى در کار نیست.
و نتیجه این عمل صالح مولود ایمان، در این جهان حیات طیّبه است یعنى تحقّق جامعه اى قرین با آرامش، امنیّت، رفاه، صلح، محبّت، دوستى، تعاون و مفاهیم سازنده انسانى خواهد بود، و از نابسامانى ها و درد و رنج هایى که بر اثر استکبار و ظلم و طغیان و هوى پرستى و انحصارطلبى به وجود مى آید و آسمان زندگى را تیره و تار مى سازد در امان است، این از یک سو.
از سوى دیگر، خدا آنها را مطابق بهترین اعمالشان پاداش خواهد داد که تفسیر آن در آیات قبل گذشت.
برابرى مرد و زن
بى شک زن و مرد تفاوت هایى از نظر جسم و روح دارند و به همین دلیل، در احراز پست هاى اجتماعى متفاوتند. هر کارى از کسى ساخته است ولى هیچ یک از اینها دلیل بر تفاوت شخصیّت انسانى آنها یا تفاوت مقامشان در پیشگاه خدا نیست و از این نظر هر دو کاملاً برابرند؛ به همین دلیل، معیارى که بر شخصیّت و مقام معنوى آنها حکومت مى کند یک معیار بیش نیست و آن ایمان است، عمل صالح و تقوا که امکان دسترسى هر دو به آن یکسان است.
آیات فوق با صراحت این حقیقت را بیان کرده و دهان بیهوده گویانى را که در گذشته یا حال در شخصیّت انسانى زن، تردید داشتند، یا براى او مقامى پایین تر از مقام انسانى مرد قائل بودند مى بندد.
ضمناً منطق اسلام را در این مسأله مهمّ اجتماعى آشکار مى سازد و ثابت مى کند که
بر خلاف پندار کوته فکران، اسلام دین مردانه نیست؛ به همان مقدار که به مردان تعلّق دارد، به زنان نیز تعلّق دارد.
این هر دو جنس در صورتى که در مسیر اعمال صالح گام بردارند، گامى مثبت و سازنده ـ که از انگیزه هاى ایمانى مدد گیرد ـ هر دو به یکسان داراى «حیات طیّبه» خواهند بود و هر دو از پاداش مساوى در پیشگاه خدا بهره مند مى شوند و موقعیّت اجتماعى آنها نیز همانند خواهد بود، مگر اینکه از نظر ایمان و عمل صالح بر دیگرى برترى یابد (ر.ک: ج 11، ص 422 ـ 425).
صفات مشترک معنوى زن و مرد و پاداش آنان
(إِنَّ الْمُسْلِمِینَ وَ الْمُسْلِمَاتِ وَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ الْقَانِتِینَ وَ الْقَانِتَاتِ وَ الصَّادِقِینَ وَ الصَّادِقَاتِ وَ الصَّابِرِینَ وَ الصَّابِرَاتِ وَ الْخَاشِعِینَ وَ الْخَاشِعِینَ وَ الْخَاشِعَاتِ وَ الْمُتَصَدِّقِینَ وَ الْمُتَصَدِّقَاتِ وَ الصَّائِمِینَ وَ الصَّائِمَاتِ وَ الْحَافِظِینَ فُرُوجَهُمْ وَ الْحَافِظَاتِ وَ الذَّاکِرِینَ اللهَ کَثِیرآ وَ الذَّاکِرَاتِ أَعَدَّ اللهُ لَهُمْ مَّغْفِرَةً وَ أَجْرآ عَظِیمآ)
به یقین، مردان مسلمان و زنان مسلمان، مردان باایمان و زنان باایمان، مردان مطیع (فرمان خدا) و زنان مطیع (فرمان خدا)، مردان راستگو و زنان راستگو، و مردان صابر و شکیبا و زنان صابر و شکیبا، مردان باخشوع و زنان باخشوع، مردان انفاق کننده و زنان انفاق کننده، مردان روزه دار و زنان روزه دار، مردان پاکدامن و زنان پاکدامن و مردانى که بسیار به یاد خدا هستند و زنانى که (بسیار خدا را) یاد مى کنند، خداوند براى همه آنان آمرزش و پاداشى عظیم فراهم ساخته است. (سوره احزاب، آیه 35)