فهرست کتاب


آموزش فقه

محمد حسین فلاح زاده

تعریف تعزیر

تعزیر در لغت به معنای تادیب است و در اصطلاح فقه، مجازاتی است که از سوی حاکم شرع برای گناه مشخص و اجرا می شود. این مجازات از حد کمتر است و در مورد گناهانی است که در حد ندارد.

فرق حد و تعزیر

1 - حد مقدار معین دارد ولی تعزیر مقدار معینی ندارد، مگر در چند مورد.
2 - تعزیر تابع مفسده است، اگر چه کار او معصیت نباشد؛ مانند تعزیر طفل یا دیوانه، اما حد مجازاتی است که برای خود گناه است.
3 - در گناهی که موجب تعزیر است توبه پذیرفته می شود، اما در برخی از حدود توبه پذیرفته نمی شود.
4 - حد، حق الله است، اما تعزیر منحصر به حق الله نیست.
5 - در تعزیر بنده و آزاده مساوی هستند ولی در حد چنین نیست.
هر گناهی ممکن است موجب تعزیر باشد، ولی تعیین آن و مشخص کردن مقدار آن - در مواردی که مقدار مشخص ندارد - با حاکم شرع است و مقدار آن طبق مصالحی که حاکم تشخیص بدهد تغییر می کند.

پرسش

1 - فرق حد و تعزیر چیست؟
2 - بالاترین حد و پایین ترین آن چیست و برای چه گناهی است؟
3 - اگر دختری که در یک خانواده مسلمان بزرگ شده، مرتد شود، مجازاتش چیست؟
4 - با مراجعه به کتب مفصل فقهی، دو مورد از گناهی که مقدار تعزیر برای آن مشخص شده نام ببرید.
5 - مواردی که حدی که برای مرد مشخص شده شدیدتر از زن می باشد کدام است؟