احکام قرض
1 - اگر قرض مدت دار باشد، طلبکار نمی تواند پیش از تمام شدن آن مدت، طلب خود را در خواست کند و اگر قرض مدت دار نباشد، طلبکار هر وقت بخواهد می تواند طلب خود را درخواست کند(960).
2 - اگر طلبکار طلب خود را در خواست کند؛ چنانچه بدهکار بتواند بدهی خود را بدهد، باید فوراً بپردازد و اگر تاخیر بیندازد، گناهکار است(961).
3 - اگر مقداری پول به کسی بدهد و شرط کند که پس از مدتی؛ مثلاً یکسال دیگر، زیادتر بگیرد، ربا و حرام است؛ مثلاً یکصد هزار تومان بدهد و شرط کند که پس از یکسال یکصد و بیست هزار تومان بگیرد(962).
4 - ربا دادن، مثل ربا گرفتن حرام است و کسی که قرض ربایی گرفته، اگر چه کار حرامی کرده ولی اصل قرض صحیح است و می تواند در آن تصرف کند(963).
5 - اگر بدهکار بدون شرط قبلی چیزی اضافه به طلبکار بدهد، اشکال ندارد، بلکه مستحب است(964).
6 - اگر بدهکار غیر از خانه ای که در آن نشسته و اثاثیه منزل و چیزهای دیگری که به آنها احتیاج دارد، چیزی نداشته باشد، طلبکار نمی تواند طلب خود را از او مطالبه کند، بلکه باید صبر کند تا بتواند بدهی خود را بدهد(965).
دو استفتاء
س 1 - شخصی مبلغی به عنوان قرض از دیگری گرفته و بعد از آن، دیگر او را ندیده است و خیلی هم دنبالش گشته است و می خواهد بداند که آیا می تواند آن مبلغ پول را بدهد به حساب 100 یا به حساب سهم امام یا به حساب جنگ زدگان یا نه؟
ج - اگر مایوس از پیدا کردن صاحب پول باشد، از طرف او به فقرا صدقه بدهد(966).
س 2 - لطفاً در ارتباط با پرداخت حق الناس در صورت عدم حضور فرد طلبکار و بی اطلاعی از زنده بودن وی نظر امام چیست؟
ج - اگر طلبکار را می شناسد باید تحقیق کند تا حق او را به خودش یا به ورثه اش تسلیم نماید(967).
پرسش
1 - اگر عین مستاجره به سرقت برود آیا مستاجر ضامن است یا نه؟
2 - آیا مستاجر می تواند ملکی را اجاره کرده به شخص دیگری اجاره دهد؟
3 - مواردی که مستاجر می تواند در مقابل تحویل عین مستاجره سرقفلی بگیرد کدام است؟
4 - شخصی 200 مثقال طلا را به طلا فروش به مبلغ هر ماه 15000 تومان اجاره می دهد، آیا این اجاره صحیح است. چرا؟
5 - اگر شخصی اعلام کند هر کس یک میلیون تومان یک ساله به من قرض دهد، در پایان دویست هزار تومان به او اجرت می دهم، این جعاله صحیح است یا نه، چرا؟
6 - شهرداری، ساخت یا بزرگراه را در بین شرکتهای راه سازی به مناقصه می گذارد، آیا این مناقصه کاری، جعاله است. چرا؟