احکام اجاره
1 - در اجاره باید مدت استفاده از مال، معین شده باشد؛ مثلاً بگوید یک سال یا یک ماه(942).
2 - اگر صاحب مال چیزی را که اجاره داده تحویل دهد، اگر چه مستاجر تحویل نگیرد یا تحویل بگیرد ولی تا آخر مدت اجاره از آن استفاده نکند، باید اجاره بها را بپردازد(943).
3 - اگر کسی کارگری بگیرد که در روز معینی کاری را انجام دهد؛ مثلاً آجرها را داخل ساختمان ببرد یا گچ بسازد و آن کارگر سرکار حاضر شود، هر چند کاری به او محول نکند؛ مثلاً آجر نباشد که داخل ساختمان ببرد، باید مزد او را بدهد(944).
4 - هر گاه صنعتگر چیزی را که گرفته، ضایع کند، باید خسارت آن را بپردازد، مثل آن که مکانیک خسارتی بر ماشین وارد کند(945).
5 - اگر خانه یا دکان یا اتاقی را اجاره کند و صاحب آن شرط کند که فقط خودش از آن استفاده کند، مستاجر نمی تواند آن را به دیگری اجاره بدهد(946).
6 - در اجاره منزل و مانند آن، پرداخت ودیعه برای کم کرند اجاره، اگر کم کردن اجاره به حساب ودیعه ای باشد که به موجر پرداخته حکم ربا را دارد(947).
7 - کودکانی که شاگردی می کنند و مزدشان بیش از خرجشان است، بر پدر واجب است که مازاد بر مخارج را حفظ کرده و بعد از بلوغ به آنها بدهد(948).
استفتاءات
س - کارمند دولت جمهوری اسلامی گاهی از محل خدمت، بدون اجازه آن سازمان، برای تشییع جنازه یا مجلس ختم خارج می شود، آیا حقوقش چه صورت دارد؟
ج - اگر از وظیفه کوتاهی نموده به مقداری که کوتاهی کرده مدیون است(949).
س - آموزگاری پیمان بسته که در مقابل خدمت موظف 24 ساعت در هفته حقوق دریافت نماید، حال اگر بعضی ساعتها کارهای شخصی انجام داده و دانش آموزان بدون معلم بوده اند - یا معلم دیگری جایش بوده - آیا حق استفاده از حقوق دارد و اگر بگیرد جایز است یا خیر؟ و اگر چنانچه مریض شود و آن ساعتی که می بایست کار موظف انجام دهد که در مقابلش حقوق بگیرد، گرفتن آن مقدار پولی که در برابرش هیچگونه کاری انجام نداده است جایز و قابل تصرف است یا خیر؟
ج - تابع مقررات استخدامی است و اگر بر خلاف نموده استحقاق اجرت ندارد(950).
س - کارهای غیر مستقلی را که فرزند در خانه و برای امرار معاش انجام می دهد (چه در زمان بلوغ، یا غیر بلوغ) حق ادعای اجرت از پدر دارد یا نه؟
ج - اگر به دستور پدر نیست یا به قصد مجان انجام می دهند، استحقاق اجرت ندارد(951).
جعاله
جعاله آن است که انسان قرار بگذارد در مقابل کاری که برای او انجام می دهند، مال معینی بدهد؛ مثلاً بگوید هر کس گمشده مرا پیدا کرد هزار تومان به او می دهم.
جاعل: کسی است که ملتزم می شود در مقابل انجام کاری چیزی بدهد.
عامل: کسی که آن کار را انجام می دهد(952).