بیع شرط
1 - اگر فروشنده کالایی را بفروشد ولی شرط کند که اگر تا فلان مدت، قیمت کالا را بدهد، بتواند معامله را فسخ کند. در صورتی که خریدار و فروشنده قصد خرید و فروش داشته باشند معامله صحیح است، هر چند کالای خود را به کمتر از قیمت معمولی آن بفروشد؛ مثلاً شخصی به پول نیازمند است، خانه خود را به قیمت کمتر (با قصد) می فروشد، ولی شرط می کند که اگر تا سه ماه دیگر توانستم پول خانه را بیاورم، خانه برای خودم باشد(934).
2 - در معامله بیع شرط، هر چند فروشنده مطمئن باشد که اگر پول را ندهد، باز هم خریدار کالا را به او می دهد، معامله صحیح است ولی چنانچه سر مدت پول را ندهد، حق مطالبه کالا را ندارد و اگر خریدار بمیرد، نمی تواند از ورثه او مطالبه کند(935).
شفعه (936)
اگر یکی از دو شریک سهم خود را بفروشد، با شرایطی که در کتب مفصل فقهی آمده است برای شریک دیگر این حق وجود دارد که سهم شریک را تملک کند و قیمتی را که مشتری پرداخته است به او بدهد. به این حق شفعه می گویند(937).
صفحه 306 نیاز به اسکن دارد.
1 - حق شفعه تنها در صورت فروش ملک است. بنابر این اگر یکی از دو شریک سهم خود را به دیگری ببخشد یا مصالحه کند یا مهریه همسرش قرار دهد، حق شفعه برای شریک دیگر وجود ندارد(938).
2 - حق شفعه تنها در ملکی که دو نفر شریک هستند وجود دارد نه بیشتر(939).
پرسش
1 - فرق خیار غبن با خیار عیب چیست؟
2 - فرق خیار شرط با خیار تخلف شرط چیست؟
3 - برای بیع شرط دو مثال دیگر بیاورید.
4 - فرق اساس شفعه یا بیع چیست؟
5 - آیا در ساختمانهای چند طبقه که هر طبقه را یک نفر مالک است، با فروش یک طبقه از آن برای دیگران حق شفعه وجود دارد، چرا؟
6 - در چه مواردی فروشنده حق فسخ معامله را ندارد ولی می تواند تفاوت قیمت بگیرد؟