نیت
1 - نماز گزار از آغاز تا پایان نماز، باید بداند چه نمازی می خواند و آن را برای انجام فرمان خداوند عالم بجا آورد(414).
2 - به زبان آوردن نیت لازم نیست، ولی چنانچه به زبان هم بگوید اشکال ندارد(415).
3 - نماز باید از هر گونه ریا و خود نمایی بدور باشد؛ یعنی نماز را تنها برای انجام دستور خداوند بجا آورد و چنانچه تمام نماز یا قسمتی از آن برای غیر خدا باشد، باطل است(416).
4 - اگر نماز گزار، غیر از اطاعت امر الهی، قصد دیگری هم در نماز خواندن داشته باشد، به سه شرط اشکال ندارد:
قصد ریا و خودنمایی نداشته باشد.
قصد قربت و اطاعت الهی اصل باشد و نیت دیگر فرع و ضمیمه.
ضمیمه هم امری مباح یا مطلوب باشد، بنابر این اگر برای اطاعت الهی نماز بخواند و در ضمن به دیگری هم نماز خواندن یاد دهد اشکال ندارد(417).
عدول از نیت
1 - برگرداندن نیت از یک نماز به نماز دیگر در این موارد اشکال ندارد:
از نماز عصر به نماز ظهر، در صورتی که بین نماز عصر متوجه شود نماز ظهر را نخوانده یا باطل بوده، واجب است نیت را به نماز ظهر برگرداند.
از قضای عصر به قضای ظهر.
از عشاء به مغرب.
از قضای عشاء به قضای مغرب.
از اداء به قضاء.
از جماعت به فرادا.
2 - برگرداندن نیت در این موارد صحیح نمی باشد:
از نماز ظهر به نماز عصر.
از مغرب به عشاء.
از قضاء به اداء.
از فرادا به جماعت (بنابر احتیاط واجب).
از مستحبی به واجب.
از مستحب به نماز مستحبی دیگر.
از واجب به مستحب، مگر در این دو موارد:
الف: در ظهر روز جمعه یک کسی که خواندن سوره جمعه را فراموش کرده و سوره دیگری شروع کرده و به نصف آن سوره رسیده یا از نصف گذشته است.
ب: مشغول نماز واجب باشد و داخل در رکوع رکعت سوم نشده باشد و نماز جماعت برپا شود و خوف آن داشته باشد که از جماعت عقب بماند(418).
تکبیره الاحرام
تکبیر اول نماز را تکبیره الاحرام می گویند. چون با همین تکبیر است که بسیار از کارها که قبل از نماز جایز بوده بر نماز گزار حرام می شود؛ مانند خوردن و آشامیدن، خندیدن و گریستن.