اقسام آب مطلق
آب یا از زمین می جوشد، یا از آسمان می بارد و یا نه می جوشد و نه می بارد.
به آبی که از آسمان ببارد باران گویند.
و آبی که از زمین می جوشد، اگر جریان داشته باشد آب جاری است و اگر بدون جریان باشد، به آن آب چاه گویند(278).
آبی که از زمین نمی جوشد و از آسمان نمی بارد، آب راکد است.
آب راکد اگر مقدارش زیاد باشد، کر و اگر کم باشد قلیل است.
مقدار کر:
حجم: 875/42 وجب. مقدار آبی را در ظرفی که درازا و پهنا و گودی آن هر یک حداقل 5/3 وجب باشد بریزند و آن ظرف پر شود، به مقدار کر است.
وزن: 419/377 کیلو گرم.
مقدار آب قلیل: آبی که از کر کمتر باشد قلیل است.
تنها آب مطلق، نجس را پاک می کند. گرچه ممکن است آب مضاف چیز کثیفی را تمیز کند ولی، همانگونه که پیشتر گفته شد، هرگز نجس را پاک نمی کند.
احکام آبهای مطلق و چگونگی تطهیر با آنها آشنا در درس بعد خواهد آمد.
احکام آب قلیل
1 - آب قلیل با برخورد به نجاست، نجس می شود (روی چیز نجس ریخته شود یا چیز نجس به آن برسد)(279).
2 - اگر آب قلیل از بالا با فشار بر چیز نجس بریزد، مقداری که به شی ء نجس می رسد، نجس است و هر چه بالاتر از آن است پاک می باشد؛ مثلاً با آفتابه، آب را بر شی ء نجس بریزد(280).
3 - اگر آب قلیل از پایین با فشار به بالا رود؛ مانند فواره، اگر نجاست به قسمت بالای آن برسد، پایین نجس نمی شود و اگر نجاست به پایین برسد، بالا هم نجس می شود(281).
4 - آب قلیلی که برای بر طرف کردن عین نجاست روی چیز نجس ریخته می شود و از آن جدا می گردد نجس است و باید از آبی که بعد از برطرف شدن عین نجاست برای تطهیر چیز نجس روی آن می ریزند و از آن جدا می شود اجتناب کنند(282).
احکام آب کر، جاری و چاه
1 - تمام اقسام آبهای مطلق - بجز آب قلیل - تا زمانی که بو یا رنگ یا مزه نجاست نگرفته باشد پاک است و هر گاه بر اثر برخورد با نجاست، بو یا رنگ یا مزه نجاست بگیرد نجس می شود، بنابراین، آب جاری، چاه، کر و حتی باران در این حکم مشترکند(283).
2 - آب لوله های ساختمانها، که متصل به منبع کر می باشد، در حکم آب کر است(284).