فهرست کتاب


حکیمانه‌ترین حکومت«کاوشی در نظریه ولایت فقیه»

آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی تحقیق و نگارش: قاسم شبان‌نیا

8. جمهوری اسلامی؛ الگوی مسلمانان و مستضعفان جهان

تحقق انقلاب اسلامی در ایران، موجب سرفرازی و عزتمندی کشور ایران در سراسر جهان و سربلندی امت مسلمان دربرابر طاغوت‌ها و مستکبران دنیا شد. همین کافی بود تا نظام جمهوری اسلامی مورد توجه و عنایت بخش عظیمی از ملل مسلمان و مستضعف جهان قرار گیرد. بی‌گمان، بیداری اسلامی در کشورهای مختلف مسلمان از نهضت دینی و الهی ملت ایران الگو گرفته است که از برکات روی‌آوردن به دین و ولایت «الله» شمرده می شود. امروزه، به‌برکت انقلاب ما، در کشورهایی مانند مصر و تونس و لیبی، گرایش به تحقق آرمان‌های الهی در جامعه تقویت شده است.

9. جمهوری اسلامی؛ احیاکنندة انسانیت و اخلاق و معنویت در سطح جامعه

ایران در برهه‌هایی از تاریخ، از کشورهای طراز اول فرهنگی و اقتصادی بوده است؛ اما طاغوتیان آن را به یکی از کشورهای عقب‌افتادة جهان‌سومی بدل کردند. ازآنجاکه کشور ما اسلامی است، ممکن است برخی دچار توهم شوند که این عقب‌افتادگی ناشی
﴿ صفحه 416 ﴾

از التزام مردم به دین است. باید به این حقیقت توجه کرد که افزایش میزان رشد اقتصادی و علمی و صنعتی و تکنولوژیکی هرگز برابر و ملازم با رشد اخلاقی و معنوی و انسانی نیست. آری، ما همچنان در حوزة مسائل اخلاقی، معنوی، آرامش فکری و روحی و امنیت مشکلاتی داریم؛ ولی محسوسات و تجربیات نشان می‌دهد که مردم هیچ کشوری به‌اندازة مردم ایران، آرامش فکری و اطمینان خاطر و سلامت روان ندارند.
بنابراین، هرچند ما ازنظر علمی و صنعتی و اقتصادی دچار عقب‌ماندگی‌هایی شده‌ایم و بخشی از تقصیر آن به گردن مسئولان امور، بخشی ناشی از تنبلی خود ما، و بخشی براثر فشارهای خارجی است، اما ازنظر آرامش روحی و فضایل اخلاقی در صدر کشورهای دنیا قرار داریم.
پس اسلام در کشور ما مایة افتخار و سبب آرامش روان و سلامت روح و جامعه است. ازاین‌رو یکی از افتخارات نظام جمهوری اسلامی این است که درپی پیروزی انقلاب، کسانی را که در دوران رژیم پهلوی در کوچه ها ولگردی می‌کردند و نه به‌دنبال درس و بحثی بودند و نه کار مفیدی در جامعه می‌کردند، متحول، و در سایة معنویت حاکم بر انقلاب و جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، به عناصر مؤثر در انقلاب تبدیل کرد. اینان در سایة این نظام و پرورش ذهن و فکرشان و در نتیجة فرمایش‌های امام خمینی رحمه الله و مقام معظم رهبری و رهنمودهای اسلام، آن‌چنان تحول یافتند که اگر روزی نمازشان به‌تأخیر افتد، غم‌زده می‌شوند.

﴿ صفحه 417 ﴾

منابع

1.قرآن کریم.
2.نهج البلاغه.
3.قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
4.الآشتیانی، میرزامحمدحسن، کتاب القضاء، چ2، دارالهجرة، قم، 1404ق.
5.آقابخشی، علی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، چاپار، تهران، 1379.
6.ابن‌ابی‌الحدید، ابوحامد عبدالحمید‌بن‌هبةالله، شرح نهج البلاغة، ضبط و تصحیح محمد عبدالکریم النمری، دار الکتب العلمیة، بیروت، 1418ق.
7.ابن‌بابویه قمی (شیخ صدوق)، ابوجعفر محمد‌بن‌علی‌، کمال الدین و تمام النعمة، تصحیح و تعلیق علی‌اکبر الغفاری، مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین، قم، 1405ق.
8. ــــــــــــــــــــــ ، علل الشرایع، تحقیق و تقدیم السید محمدصادق بحرالعلوم، منشورات المکتبة الحیدریة، النجف الاشرف، 1385ق.
9. ــــــــــــــــــــــ ، عیون أخبار الرضا علیه السلام ، تحقیق و تصحیح و تعلیق حسین الاعلمی، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت، 1404ق.
10. ـــــــــــــــــــــ ، معانی الاخبار، تصحیح و تعلیق علی‌اکبر الغفاری، مؤسسة النشر السلامی التابعة لجماعة المدرسین، قم، 1338.
11.ابن‌منظور، ابوالفضل جمال‌الدین محمدبن‌مکرم،‌ لسان العرب، دار احیاء التراث العربی و مؤسسة التاریخ العربی، بیروت، 1416ق.
12. ابن‌هشام، عبدالملک،‌ السیرة النبویة، حققها وضبطها وشرحها ووضع فهارسها مصطفی السقا و...، منشور مکتبة المصطفی، قم، [بی‌تا].
﴿ صفحه 418 ﴾
13.ابوزهره، محمد، تاریخ المذاهب الاسلامیة فی السیاسة و العقائد و تاریخ المذاهب الفقهیة، دار الفکر العربی، القاهرة، [بی‌تا].
14.الاحسائی، ابن‌ابی‌جمهور، عوالی اللئالی، تحقیق آقامجتبی عراقی، سیدالشهداء، قم، 1405ق.
15.افلاطون، جمهور، ترجمة فؤاد روحانی، چ6، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، 1374.
16.البحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة، تحقیق وتعلیق وإشراف محمد تقی الإیروانی، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم المشرفة، قم، [بی‌تا].
17.الجوهری، اسماعیل‌بن‌حماد، الصحاح، تحقیق احمد عبدالغفور عطار، دار العلم للملایین، بیروت، 1956م.
18.حائری یزدی، مهدی، حکمت و حکومت، [بی‌نا]، [بی‌جا]، [بی‌تا].
19.الحر العاملی، محمد‌بن‌حسن، وسائل الشیعة، دار احیاء التراث العربی، بیروت، [‌بی‌تا].
20.الحسینی الحائری، السیدکاظم، القضاء فی الفقه الاسلامی، مجمع الفکر الاسلامی، قم، 1415ق.
21.خمینی رحمه الله، سیدروح‌الله، صحیفة امام، ج6، 11، 12، 13، 15 و 19، چ1، مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی رحمه الله، تهران، 1378.
22.ــــــــــــــ ، کتاب البیع، چ5، مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین، قم، 1415ق.
23. ـــــــــــــــ ، ولایت فقیه (حکومت اسلامی)، مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، [بی‌جا]، 1373.
24.دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، زیر نظر محمد معین، دانشگاه تهران، تهران، 1345.
25.الراغب الاصفهانی، حسین‌بن‌محمد، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان داوودی، دار القلم، دمشق / دار الشامیة، بیروت، 1416ق.
26.روسو، ژان ژاک، قرارداد اجتماعی، هیئت تحریریة ژرار شومین و دیگران، ترجمة مرتضی کلانتریان، آگاه، تهران، 1379.
﴿ صفحه 419 ﴾

27.الطباطبائی، السیدعلی، ریاض المسائل، تحقیق مؤسسة النشر الإسلامی، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم المشرفة، قم، 1414ق.
28.الطباطبائی، السیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، 1411ق.
29.الطباطبائی الیزدی، السیدمحمدکاظم، العروة الوثقی، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم المشرفة، قم، 1423ق.
30.الطبرسی، أبوعلی الفضل‌بن‌الحسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تحقیق و تعلیق جمعی از علما و محققین، مقدمة السیدمحسن الامین العاملی، مؤسسة الاعملی للمطبوعات، بیروت، 1415ق.
31.الطبری، ابوجعفر محمدبن‌جریر، تاریخ الطبری، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، روائع التراث العربی، بیروت، [بی‌تا].
32.الطوسی، ابوجعفر محمد‌بن‌الحسن، الخلاف، تحقیق السیدعلی الخراسانی و السیدجواد الشهرستانی و محمدمهدی نجف، تحت اشراف مجتبی العراقی، ج6، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین، قم، 1417ق.
33.عالم، عبدالرحمن، بنیادهای علم سیاست، چ1، نشر نی، تهران، 1373.
34.العروسی الحویزی، عبد علی‌بن‌جمعة، تفسیر نور الثقلین، تصحیح و تعلیق السیدهاشم الرسولی المحلاتی، مطبعة الحکمة، قم، [بی‌تا].
35.علی‌بابایی، غلامرضا، فرهنگ سیاسی، آشتیان، تهران، 1382.
36. الفراهیدی، ابوعبدالرحمن الخلیل‌بن‌احمد، کتاب العین، تحقیق مهدی المخزومی و ابراهیم السامرائی، دار الهجرة، قم، 1405ق.
37. الفیروزآبادی، محمد‌بن‌یعقوب، القاموس المحیط، چ2، مؤسسة الرسالة، بیروت، 1407ق.
38.کتاب مقدس، عهد جدید، انجیل متی، ترجمة پیروز سیار، چ2، نشر نی، تهران، 1387.
39.الکلینی، محمد‌بن‌یعقوب، الکافی، تصحیح و تعلیق علی‌اکبر الغفاری، چ5، دار الکتب الاسلامیة، تهران، 1363.
40.الکوفی، محمد‌بن‌سلیمان، مناقب الامام امیر المؤمنین علیه السلام ، تحقیق محمدباقر المحمودی، مجمع إحیاء الثقافة الاسلامیة، قم، 1412ق.
﴿ صفحه 420 ﴾

41.گولد، جولیوس و ویلیام ال. کولب، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمة عده ای از مترجمان، مازیار، تهران، 1376.
42.لاک، جان، رساله‌ای دربارة حکومت، ترجمة حمید عضدانلو، چ2، نشر نی، تهران، 1388.
43.المجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، تحقیق محمدباقر بهبودی و دیگران، چ3، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، 1403ق.
44.مدنی، سیدجلال‌الدین، تاریخ سیاسی معاصر ایران، چ15، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم، قم، 1387.
45.منتسکیو، روح القوانین، ترجمه و نگارش علی‌اکبر مهتدی، چ8، امیرکبیر، تهران، 1362.
46.الموسوی الخوئی، السیدابوالقاسم، مبانی تکملة المنهاج، ج1، چ2، [بی‌نا]، قم، 1396م.
47.الموسوی الگلپایگانی، السیدمحمدرضا، کتاب القضاء، مطبعة الخیام، قم،1401ق.
48.الموسوی الیزدی، السیدعلی‌اکبر و...، الامامة و الولایة فی القرآن الکریم، مراجعة و إشراف محمدعلی التسخیری، مطبعة الخیام، قم، [بی‌تا].
49.نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، چ5، دار الکتب الاسلامیة، تهران، 1374.
50.النراقی، احمد‌بن‌محمدمهدی، مستند الشیعة فی احکام الشریعة، تحقیق مؤسسة آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث فی مشهد المقدسة، مؤسسة آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث، قم، 1417ق.
51.النوری، حسین‌بن‌محمدتقی، مستدرک الوسائل، چ2، مؤسسة آل البیت علیهم السلام لإحیاءالتراث، بیروت، 1408ق.
52.هابز، توماس، لویاتان، ویرایش و مقدمة سی. بی. مکفرسون، ترجمة حسین بشیریه، نشر نی، تهران، 1380.