عرفان اسلامی جلد اول(شرح جامع بر صحیفه سجادیه)

دعاهایی که مستجاب نمی شود

بارها دیده مى شود که انسان درباره چیزى دعا مى کند و به درگاه خدا مى رود و اصرار روى اصرار دارد و گاه ماه ها یا سال ها طول مى کشد ولى به اجابت نمى رسد. بعضى در این گونه موارد ناامید شده و از دعاکردن خود پشیمان مى شوند و گاه شک و تردید به وعده هاى استجابت دعا که در آیات و روایات آمده است در دل آن ها آشکار مى گردد.
(485)
در حالى که اولاً خداوند، عالم و حکیم و رحیم است و مى داند که گاه آنچه بنده اش از او تقاضا کرده دشمن جان اوست و اگر به اجابت برسد آرامش زندگى او را برهم مى زند و یا او را از راه خدا به راه هاى خطا و گمراهى مى کشاند. به همین دلیل دعاى او را مستجاب نمى کند که درواقع لطف و مرحمتى در حق او روا داشته است.
اما در عین حال او را دست خالى برنمى گرداند و به جاى آنچه خواسته بود و دشمن جان او بود مواهبى به او ارزانى مى دارد که باعث نجات و سعادت و خوشبختى اوست.
در روایتى از پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) مى خوانیم: هر مسلمانى که دعا کند، یا دعایش به اجابت مى رسد یا خداوند به زودى در دنیا حاجت او را برمى آورد و یا براى آخرتش ذخیره مى کند و یا گناهانش را مى بخشد. (563)
در روایت دیگرى آمده است که گاه در قیامت هنگامى که خداوند پاداش دعاهایى را که در دنیا به اجابت نرسیده بود به مؤمنى مى دهد آرزو مى کند که اى کاش هیچ دعایى از او در دنیا به اجابت نمى رسید تا از پاداش هاى پرارزش آن در قیامت بهره مند مى شد.
از نمونه هاى روشن این مطلب همان داستان ثعلبة بن حاطب انصارى است که در قرآن به آن اشاره شده ودر تفاسیر و روایات به طور مشروح آمده که خلاصه اش چنین است :
یکى از یاران پیغمبر (صلی الله علیه و آله) به نام ثعلبة بن حاطب که پیوسته در نماز جماعت آن حضرت در پنج وقت حاضر مى شد و مرد فقیرى بود از پیغمبر (صلی الله علیه و آله) تقاضا کرد دعا کند که او غنى و ثروتمند شود. پیغمبر (صلی الله علیه و آله) به او فرمود: «قَلِیل تُؤَدِّى شُکْرَهُ خَیْرٌ مِنْ کَثِیرٍ لا تُطِیقُه؛ مقدار کمى از نعمت هاى الهى که بتوانى حقش را ادا کنى بهتر از
(486)
مقدار زیادى است که توانایى اداى حق آن را نداشته باشى». آیا بهتر نیست که به پیغمبر خدا تأسى کنى و به زندگى ساده اى بسازى؟
ولى ثعلبه دست بردار نبود، بارها درخواستش را تکرار کرد، و سرانجام به پیغمبر (صلی الله علیه و آله) عرض نمود: به خدایى که تو را به حق فرستاده سوگند! اگر خدا ثروتى به من عنایت کند تمام حقوق آن را خواهم پرداخت.
پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به ناچار براى او دعا کرد (تا عبرتى براى دیگران باشد) چیزى نگذشت که طبق روایتى پسرعموى ثروتمندش از دنیا رفت و او وارث وى بود و ثروت سرشارى به او رسید.
و مطابق روایت دیگرى گوسفندانى خرید که به سرعت زادوولد کردند، آن چنان که نگهدارى آنان در مدینه ممکن نبود. ناچار به آبادى هاى اطراف مدینه رفت و چنان سرگرم زندگى مادى شد که نه تنها در نماز جماعت پیغمبر (صلی الله علیه و آله) شرکت نمى کرد بلکه حتى در نماز جمعه نیز حاضر نمى شد.
پس از مدتى پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) مأمور جمع آورى زکات را نزد او فرستاد تا زکات اموالش را بپردازد ولى او که فردى کم ظرفیت و بخیل بود از پرداخت حق الهى خوددارى کرد و از آن بالاتر این که اصل حکم زکات را زیر سؤال برد، گفت: این حکم همانند جزیه است ما مسلمان شده ایم که جزیه نپردازیم، اگر بنا باشد زکات بدهیم چه فرقى میان ما و غیر مسلمانان خواهد بود؟ هنگامى که این خبر به پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) رسید فرمود: «یا ویح ثعلبة یا ویح ثعلبة؛ واى بر ثعلبة! واى بر ثعلبة!». و در این هنگام آیه 75 تا 78 سوره توبه نازل شد و معلوم شد آنچه پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) درباره او پیش بینى مى فرمود واقعیت پیدا کرد.
نظیر این داستان را در طول تاریخ و حتى در دوران زندگى خود درمورد بعضى اشخاص دیده ایم و همین ها سبب مى شود که اگر گاهى دعاى ما مستجاب نمى شود مأیوس نشویم و بدانیم که حکمتى در کار بوده و خداوند لطفى به ما کرده است.
(487)
در آغاز دعاى افتتاح نیز اشاره لطیفى به این مسأله شده است، آن جا که عرضه مى داریم: «فَاِنْ أَبْطَأَ عَنِّى عَتَبْتُ بِجَهْلِى عَلَیْکَ وَلَعَلَّ الَّذِى أَبْطَأَ عَنِّى هُوَ خَیْرٌ لِى لِعِلْمِکَ بِعَاقِبَةِ الاُْمُور؛ هرگاه دعایى کنم و اجابتش به تأخیر بیفتد من به دلیل جهلم در مقام عتاب برمى آیم در حالى که شاید آنچه اجابتش به تأخیر افتاده براى من بهتر بوده است زیرا تو از عاقبت کارها آگاهى (و من ناآگاهم)».
آرى! همه دعاها در واقع مستجاب مى شود ولى هر کدام به صورتى آثارش به ما مى رسد.
* * *
اکنون که اهمیت فوق العاده دعا را در آموزه هاى قرآنى و روائى دانستیم ما هم دست به دعا برداشته، عرضه مى داریم :
«خداوندا! پروردگارا! معبودا!
عنایات تو بى پایان و مواهب و نعمت هایت بسیار فراوان است، ما دائمآ غرق اِنعام توییم و با تمام وجود حمد و سپاس تو مى گوییم (نَحْمَدُکَ بِجَمیعِ مَحامِدِکَ عَلى جَمیعِ نِعَمِکَ)».
دست نیاز را به درگاه تو دراز مى کنیم و پس از درود بر پیغمبر اکرم و آل او (علیهم السلام) مى گوییم :
«اکنون که لطف بى پایان شامل حال ما شد و توانستیم مقدمات کار را به طرز شایسته اى براى شرح صحیفه سجادیه و ارائه عرفان ناب اسلامى فراهم کنیم در ادامه راه لطف خود را از ما دریغ مدار و افزون فرما تا بتوانیم این کار نورانى بزرگ را به گونه اى که براى همگان اعم از فرهیختگان و توده هاى مردم مفید و سازنده باشد، به پایان بریم (إنَّکَ عَلى کُلِّ شَیْءٍ قَدیر وَبِالاِْجابَةِ جَدیر)».
به خواست خدادعاهاى روح بخش صحیفه به ترتیب ازجلددوم آغاز مى شود.
10/11/ 1394
(488)

فهرست ها

فهرست آیات

سوره حمد (1)
(بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیüمِ * الحَمدُ للهِِ ربِّ الْعَالَمِین...) آیات 1 تا 7؛ صفحه 74

سوره بقره (2)
(کَیْفَ تَکْفُرُونَ بِاللهِ وَکُنتُمْ أَمْوتآ فَأَحْیَاکُمْ...) آ 28؛ ص 356
(وَعَلَّمَ ءَادَمَ الاَْسْمَاءَ کُلَّهَا) آ 31؛ صفحه 352
(وَإذْ قُلْنَا لِلْمَلاَئِکَةِ اسْجُدُوا لاَِدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ...) آ 34 تا 37؛ ص 350
(وَاِنَّ مِنْها لَما یهْبِطُ مِنْ خَشْیةِ اللَّهِ) آیه 74؛ صفحه 50
(فَأَینَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ اِنَّ اللَّهَ واسِعٌ عَلیمٌ) آ 115؛ ص 46
(فَاذْکُرُونى أَذْکُرْکُمْ) آ 152؛ ص 213
(وَلَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَىْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ...) آ 155؛ ص 322
(اِنَّ فى خَلْقِ السَّماواتِ وَالاَْرْضِ وَاختِلافِ اللَّیلِ...) آ 164؛ ص 44
(وَالَّذِینَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبّآ للهِِ) آ 165؛ ص 355
(رَبَّنا آتِنا فِى الدُّنْیا حَسَنَةً وَفِى الاْخِرَةِ حَسَنَةً...) آ 201؛ ص 217
(رَبَّنا أَفْرِغْ عَلَیْنا صَبْراً وَثَبِّتْ أَقْدامَنا...) آ 250؛ ص 217
(491)
(اللَّهُ وَلِى الَّذینَ آمَنُوا یخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ اِلَى النُّورِ) آ 257؛ ص 56
(أَوَلَمْ تُؤمِنْ قَالَ بَلَى وَلَکِنْ لِّیَطْمَئِنَّ قَلْبِى) آ 260؛ ص 87

سوره آل عمران (3)
(کُلَّما دَخَلَ عَلَیْها زَکَرِیَّا المِحرابَ وَجَدَ عِنْدَهَا...) آ 37؛ ص 296
(وَاِذْ قالَتِ الْمَلائِکَةُ یا مَرْیَمُ إنَّ اللهَ اصْطَفَاکِ...) آ 42 تا 43؛ ص 268
(اِذْ قالَتِ الْمَلائِکَةُ یا مَرْیَمُ اِنَّ اللَّهَ یُبَشِّرُکِ...) آ 45؛ ص 269
(وسارِعُوا الى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّکُمْ وَجَنَّةٍ...) آ 133؛ ص 111 و 358
(رَبَّنا اغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَاِسْرافَنا فى أَمْرِنا...) آ 147؛ ص 217
(بَلْ احْیاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یرْزَقَوُنَ) آ 169؛ ص 110
(حَسْبُنَا اللَّهُ وَنِعْمَ الْوَکِیلُ فَانقَلَبوا بِنِعْمَةٍ...) آ 174؛ ص 215
(لَتُبْلَوُنَ فى أَمْوالِکُمْ وَأَنْفُسِکُمْ وَلَتَسْمَعُنَّ...) آ 186؛ ص 322
(لاَیاتٍ لاُِولِى الاَْلْبابِ * الَّذینَ یَذْکُرُونَ اللَّهَ...) آ 190 و 191؛ ص 194
(رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً سُبْحانَکَ فَقِنَا عَذابَ النَّارِ...) آ 191 تا 194؛ ص 217

سوره نساء (4)
(إنَّ اللهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الاَْماناتِ اِلى أَهْلِها) آ 58؛ ص 426
(وَکانَ اللَّهُ بِکُلِّ شَىْءٍ مُحیطاً) آ 126؛ ص 328
(رُسُلاً مُبَشِّرینَ وَمُنْذِرینَ لِئَلاَّ یَکُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللهِ...) آ 165؛ ص 322
(492)
سوره مائده (4)
(قَدْ جاءَکُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَکِتابٌ مُبین...) آ 15 و 16؛ ص 57
(یَا أیُّها الذینَ آمَنُوا اِذا لَقیتُمْ فِئَةً فَاثْبُتُوا...) آ 45؛ ص 194
(اِنَّما یُریدُ الشَّیْطانُ أَنْ یُوقِعَ بَیْنَکُمُ الْعَداوَةَ...) آ 91؛ ص 194
(قَالُوا نُرِیدُ أَنْ نَأْکُلَ مِنْهَا وَتَطْمَئِنَّ قُلُوبُنَا...) آ 113؛ ص 87

سوره انعام (6)
(وَکَذلِکَ نُرى اِبْراهیمَ مَلَکُوتَ السَّماواتِ وَالاَْرْضِ...) آ 75؛ ص 35، 37، 44، 63، 261، 266
(اِنِّى وَجَّهْتُ وَجْهِى لِلَّذى فَطَرَ السَّماواتِ وَالاَْرْضَ...) آ 79؛ ص 46
(أَوَ مَنْ کانَ مَیْتاً فَأَحْیَیْناهُ وَجَعَلْنا لَهُ نُوراً...) آ 122؛ ص 55؛ 263
(قُلْ أَغَیْرَ اللهِ أَبْغِى رَبّآ وَهُوَ رَبُّ کُلِّ شَىءٍ) آ 164؛ ص 355

سوره اعراف (7)
(وَلَقَدْ ذَرَأْنا لِجَهَنَّمَ کَثیراً مِنَ الْجِنِّ وَالاِْنْسِ...) آ 9؛ ص 151
(قَالَ اخْرُجْ مِنْهَا مَذْءُومآ مَدْحُورآ لَّمَنْ تَبِعَکَ...) آ 18؛ ص 349
(رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا وَاِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَتَرْحَمْنا...) آ 23؛ ص 217
(وَلِلَّهِ الاَْسْماءُ الْحُسْنى فَادْعُوهُ بِها وَذَرُوا الَّذینَ...) آ 180؛ ص 224
(وَاذْکُرْ رَبَّکَ فى نَفْسِکَ تَضَرُّعاً وَخیفَةً وَدُونَ الْجَهْرِ...)آ 205؛ ص 204، 209
(493)
سوره انفال (8)
(اِذْ تَسْتَغِیثُونَ رَبَّکُمْ فَاسْتَجابَ لَکُمْ أَنِّى مُمِدُّکُمْ بِأَلْفٍ...) آ 9 و 10؛ ص 88
(وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ یحُولُ بَینَ الْمَرْءِ وَقَلْبِه) آ 24، ص 47
(اِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یجْعَلْ لَکُمْ فُرْقاناً وَیکَفِّرْ عَنْکُمْ...) آ 29؛ ص 58
(یَا أیَّهَا الَّذینَ آمَنُوا انْ تَتَّقُوا اللَّهَ یَجْعَلْ لَکُمْ فُرْقانا) آ 29؛ ص 262
(وَاِذْ یَمْکُرُ بِکَ الَّذینَ کَفَرُوا لِیُثْبِتُوکَ أَو...) آ 30؛ ص 277
(وَاِذْ زَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطانُ أَعْمالَهُمْ وَقالَ لا غالِبَ لَکُمُ...) آ 48؛ ص 275

سوره توبه (9)
(وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ...) آ 71 و 72؛ ص 89
(وَالسَّابِقُونَ الاَْوَّلُونَ مِنَ الْمُهاجِرینَ وَالاَْنْصارِ...) آ 100؛ ص 91
(وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالمُؤْمِنُون) آ 105؛ ص 236
(اِنَّ اللَّهَ اشْتَرى مِنَ الْمُؤْمِنینَ أَنْفُسَهُمْ وَأَمْوالَهُمْ...) آ 111 و 112؛ ص 90
(یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا الله وَکُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ) آ 119؛ ص 230

سوره یونس (10)
(هُوَ الَّذى یُسَیّرُکُمْ فِى الْبَرِّ وَالْبَحْرِ حَتَّى اِذا کُنْتُمْ...) آ 22؛ ص 41
(یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَآمِنُوا بِرَسُولِهِ...) آ 28؛ ص 263
(الَّذِینَ آمَنُوا وَکَانُوا یَتَّقُونَ لَهُمُ البُشرى...) آ 63 و 64؛ ص 263
(لا اِلهَ اِلاَّ أَنْتَ سُبْحانَکَ اِنِّى کُنْتُ مِنَ الظَّالِمینَ...) آ 87؛ ص 214، 215
(494)
سوره هود (11)
(وَما مِنْ دَابَّةٍ فِى الاَْرْضِ اِلاَّ عَلَى اللَّهِ رِزْقُها...) آ 6؛ ص 321

سوره یوسف (12)
(اِذْ قالَ یُوسُفُ لاَِبِیهِ یا أَبَتِ اِنِّى رَأَیْتُ أَحَدَ...) آ 4؛ ص 262، 282
(وَلَقَدْ هَمَّتْ بِهِ وَهَمَّ بِها لَوْ لا أَنْ رَأى بُرْهانَ رَبِّهِ...) آ 24؛ ص 62
(مَعاذَ اللَّهِ اِنَّهُ رَبِّى أَحْسَنَ مَثْواىَ) آ 28؛ ص 212
(رَبِّ السِّجْنُ أَحَبُّ اِلَىَّ مِمَّا یَدْعُونَنِى اِلَیْهِ...) آ 33؛ ص 481
(فَاسْتَجابَ لَهُ رَبُّهُ فَصَرَفَ عَنْهُ کَیْدَهُن) آ 34؛ ص 482
(قَالَ أَحَدُهُما اِنِّى أَرانى أَعْصِرُ خَمْراً...) آ 36؛ ص 284
(وَقالَ الْمَلِکُ اِنِّى أَرى سَبْعَ بَقَراتٍ سِمانٍ یَأْکُلُهُنَّ...) آ 43؛ ص 283
(إنّى لاََجِدُ رِیحَ یُوسُفَ لَوْ لا أَنْ تُفَنِّدُون) آ 94؛ ص 262
(وَلَمَّا فَصَلَتِ الْعِیرُ قالَ أَبُوهُمْ إنَّی لاََجِدُ...) آ 94؛ ص 267
(وَ رَفَعَ أَبَوَیْهِ عَلَى الْعَرْشِ) آ 100؛ ص 282
(أَنْتَ وَلِیِّى فِى الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ تَوَفَّنِى مُسْلِماً...) آ 101؛ ص 219

سوره رعد (13)
(وَفِى الاَْرْضِ قِطَعٌ مُتَجاوِرات وَجَنَّات مِنْ أَعنَابٍ...) آ 4؛ ص 45
(الَّذینَ آمَنُوا وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِکْرِ اللَّهِ...) آ 28؛ ص 86، 127، 193
(أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ) آ 28؛ ص 211
(495)
سوره ابراهیم (14)
(الر کِتابٌ أَنْزَلْناهُ إلَیْکَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ...) آ 1؛ ص 57
(أَلَمْ تَرَ اِلَى الَّذِینَ بَدَّلُوا نِعْمَتَ اللَّهِ کُفْراً...) آ 28 و 29؛ ص 429

سوره حجر (15)
(قَالَ یَا إِبْلِیسُ مَا لَکَ أَلاَّ تَکُونَ مَعَ السَّاجِدِینَ...) آ 32 و 35؛ ص 348
(قالَ رَبِّ بِما أَغْوَیتَنى لاَُزَینَنَّ لَهُمْ فِى الاَْرْضِ...) آ 39 و 40؛ ص 62
(قالَ فَبِعِزَّتِکَ لاَُغْوِینَّهُمْ أَجْمَعین) آ 72؛ ص 88
(اِنَّ فِى ذلِکَ لاَیاتٍ لِلْمُتَوَسِّمِینَ) آ 75؛ ص 265
(وَاعْبُدْ رَبَّکَ حَتّى یَأْتِیَکَ الْیَقِینُ) آ 99؛ ص 252

سوره نحل (16)
(أَلَمْ یرَوْا اِلَى الطَّیرِ مُسَخَّراتٍ فى جَوِّ السَّماءِ...) آ 79؛ ص 45

سوره اسراء (17)
(وَقَضى رَبُّکَ أَلاَّ تَعْبُدُوا اِلاَّ اِیَّاهُ) آ 23؛ ص 308
(تُسَبِّحُ لَهُ السَّماواتُ السَّبْعُ وَالاَْرْضُ وَمَنْ...)آ 44؛ ص 23، 48
(وَما جَعَلْنَا الرُّؤْیَا الَّتى أَرَیْناکَ اِلاَّ فِتْنَةً لِلنَّاسِ...) آ 60؛ ص 281، 427
(اِنَّ عِبادى لَیسَ لَکَ عَلَیهِمْ سُلْطان وَکَفى بِرَبِّکَ وَکیلا) آ 65؛ ص 88
(قُلِ ادْعُوا اللَّهَ أَوِ ادْعُوا الرَّحْمنَ أَیا ما تَدْعُوا...) آ 110؛ ص 203، 205
(496)
سوره کهف (18)
(رَبَّنا آتِنا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً وَهَیِّىْ لَنا مِنْ أَمْرِنا رَشَداً) آ 10؛ ص 216
(وَلا تَعْدُ عَیناکَ عَنْهُم تُرِیدُ زِینَةَ الحَیاةِ...) آ 28؛ ص 86
(ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ اِلاَّ بِاللَّهِ...) آ 39 و 40؛ ص 216
(فَمَنْ کانَ یرْجُوا لِقَاءَ رَبَّهِ فَلْیَعْمَل عَمَلاً صَالِحاً...) آ 110؛ ص 68

سوره مریم (19)
(وَلَهُمْ رِزْقُهُمْ فِیهَا بُکْرَةً وَعَشِیَّاً) آ 62؛ ص 16

سوره طه (20)
(وَأَقِمِ الصَّلاةَ لِذِکْرى) آ 14؛ ص 73، 194، 203، 255
(رَبِّ اشْرَحْ لِى صَدْرى * وَیَسِّرْ لِى أَمْرى) آ 25 و 26؛ ص 216
(قالَ یا هارُونُ ما مَنَعَکَ اِذْ رَأَیْتَهُمْ ضَلُّوا) آ 92؛ ص 308
(قالَ بَصُرْتُ بِما لَمْ یَبْصُرُوا بِهِ فَقَبَضْتُ قَبْضَةً...) آ 96؛ ص 276
(یَومَئِذٍ لا تَنْفَعُ الشَّفاعَةُ اِلاَّ مَنْ أَذِنَ لَهُ...) آ 109؛ ص 325
(قُلْ رَبِّ زِدْنِى عِلْماً) آ 114؛ ص 482
(وَمَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِکْرى فَاِنَّ لَهُ مَعیشَةً ضَنکاً...) آ 124؛ ص 194

سوره انبیاء (21)
(فَاسأَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ) آ 7؛ ص 230، 232
(وَنَضَعُ الْمَوازینَ الْقِسْطَ لِیَوْمِ القِیامَةِ...) آ 47؛ ص 323
(497)
(رَبِّ اِنِّى مَسَّنِىَ الضُّرُّ وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِین) آ 83؛ ص 216، 482
(لاَّ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ سُبْحَانَکَ إِنِّى کُنتُ مِنَ الظَّالِمِینَ...) آ 87؛ ص 120، 127
(رَبِّ لا تَذَرْنِى فَرْداً وَأَنْتَ خَیْرُ الوارِثِین...) آ 89؛ ص 218، 482

سوره مؤمنون (23)
(أُولئِکَ یُسَارِعُونَ فِى الْخَیْرَاتِ وَهُمْ لَهَا سَابِقُونَ) آ 61؛ ص 84
(فَاِذا نُفِخَ فِى الصُّورِ فَلا أَنْسابَ بَیْنَهُمْ...) آ 101؛ ص 405

سوره نور (24)
(اللّهُ نُورُ السماوَاتِ وَالاَْرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشکَاةٍ...) آ 35؛ ص 24، 48
(یکَادُ زَیتُهَا یضِىءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ...) آ 35؛ ص 24، 57
(فِى بیوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَیُذْکَرَ فیهَا اسْمُهُ...) آ 36 و 37؛ ص 193
(رِجالٌ لا تُلْهِیهِم تِجارَةٌ وَلاَ بَیْعٌ عَنْ ذِکْرِ اللهِ...) آ 37 و 38؛ ص 85
(وَمَنْ لَّمْ یجْعَلَ اللّهُ لَهُ نُورا فَمَا لَهُ مِنْ نُّورٍ) آ 40؛ ص 24
(أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ یسَبِّحُ لَهُ مَنْ فِى السَّمَاواتِ...) آ 41؛ ص 49

سوره فرقان (25)
(وَعِبَادُ الرَّحْمَن الَّذِینَ یَمْشُونَ عَلَى الاَْرْضِ هَوْناً...) آ 63؛ ص 77
(وَالَّذِینَ یَبِیتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّدآ وَقِیَامآ) آ 64؛ ص 78
(وَالَّذینَ یَقُولُونَ رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذابَ جَهَنَّمَ...) آ 65 و 66؛ ص 78، 153
(وَالَّذینَ إذا أنفَقُوا لَمْ یُسْرِفُوا وَلَمْ یَقْتُرُوا...) آ 67؛ ص 78
(498)
(وَالَّذِینَ لاَ یَدْعُونَ مَعَ اللهِ إِلَهاً آخَرَ...) آ 68؛ ص 79
(وَالَّذِینَ لاَ یَشْهَدُونَ الزُّورَ وَإذا مَرُّوا باللَّغوِ...) آ 72؛ ص 80
(وَالَّذِینَ إِذَا ذُکِّرُوا بِآیَاتِ رَبِّهِمْ لَمْ یَخِرُّوا عَلَیْهَا آ 73؛ ص 80
(وَالَّذِینَ یَقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّیَّاتِنَا...) آ 74؛ ص 81
(أُوْلَئِکَ یُجْزَوْنَ الْغُرْفَةَ بِمَا صَبَرُوا...) آ 75؛ ص 82
(قُلْ ما یَعْبَؤُا بِکُمْ رَبِّى لَوْلادُعاؤُکُم) آ 77؛ ص 475، 476

سوره نمل (27)
(قَالَ الّذی عِنْدَهُ عِلْمٌ مِّنَ الْکِتَابِ أَنا آتیکَ...) آ 40؛ ص 296

سوره قصص (28)
(رَبِّ اِنِّى لِمَا أَنْزَلْتَ اِلَىَّ مِنْ خَیْرٍ فَقِیرٌ) آ 24؛ ص 217، 482

سوره عنکبوت (29)
(اِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالمُنکَرِ) آ 45؛ ص 73، 255
(فَاِذا رَکِبَوا فِى الْفُلْکِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصینَ لَهُ الدِّین) آ 65؛ ص 41

سوره روم (30)
(وَمِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَکُمْ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ اِذا أَنْتُمْ...) آ 20 و 22؛ ص 319
(فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفاً فِطْرَتَ اللهِ الَّتی...) آ 30؛ ص 41
(499)
سوره لقمان (31)
(وَاِذا غَشِیهُمْ مَوْجٌ کَالظُّلَلِ دَعَوُا اللهَ مُخلِصِینَ...) آ 32؛ ص 42

سوره احزاب (33)
(اِنَّما یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذهِبَ عَنْکُمُ الرِّجسَ...) آ 33؛ ص 405
(یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اذْکُرُوا اللَّهَ ذِکراً کَثیراً...) آ 41 و 43؛ ص 85، 210

سوره سبأ (34)
(وَهُمْ فِى الْغُرُفَاتِ آمِنُونَ) آ 37؛ ص 82

سوره فاطر (35)
(وَهُمْ یَصْطَرِخُونَ فیها رَبَّنا أَخْرِجْنا نَعْمَلْ صَالِحاً...) آ 37؛ ص 324

سوره یس (36)
(وَنُفِخَ فِى الصُّورِ فَاِذا هُمْ مِنَ الاَْجداثِ...) آ 51؛ ص 323
(وَضَرَبَ لَنَا مَثَلا وَنَسِىَ خَلْقَهُ قَالَ مَن...) آ 78؛ ص 356

سوره صافات (37)
(قَدْ صَدَّقْتَ الرُّؤْیا) آ 105؛ ص 283
(500)
سوره ص (38)
(فَسَجَدَ الْمَلاَئِکَةُ کُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ * إِلاَّ...) آ 73 و 78؛ ص 349

سوره زمر (39)
(أَ فَمَنْ شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلاِْسْلامِ فَهُوَ عَلى نُورٍ...) آ 22؛ ص 56، 57

سوره غافر (40)
(رَبَّنَا أَمَتَّنَا اثْنَتَیْنِ وَأَحْیَیْتَنَا اثْنَتَیْنِ) آ 11؛ ص 356
(وأُفَوِّضُ أَمْرِى اِلَى اللَّهِ اِنَّ اللَّهَ بَصِیرٌ بِالْعِبادِ...) آ 44 و 45؛ ص 216
(وَقالَ رَبُّکُمُ ادْعُونى أَسْتَجِبْ لَکُمْ إنَّ الَّذینَ یَسْتَکْبِرُونَ...) آ 60؛ ص 475

سوره فصلت (41)
(فَأَرْسَلْنا عَلَیْهِمْ ریحاً صَرْصَراً فى أَیَّامٍ نَحِساتٍ...) آ 16؛ ص 152
(سَنُریهِمْ آیاتِنا فِى الاْفاقِ وَفى أَنْفُسِهِمْ حَتَّى...) آ 53؛ ص 35، 36، 44، 46

سوره زخرف (43)
(وَمَنْ یعْشُ عَنْ ذِکْرِ الرَّحمنِ نُقَیِّض لَهُ...) آ 36؛ ص 86
(وَنادَوْا یا مالِکُ لِیَقْضِ عَلَیْنا رَبُّکَ قالَ اِنَّکُمْ ماکِثُونَ) آ 77؛ ص 153
(وَهُوَ الَّذی فِى السَّمَاءِ إِلَهٌ وَفِى الاَْرْضِ إِلَهٌ) آ 84؛ ص 354
(501)
سوره جاثیه ( 45)
(فَلِلَّهِ الْحَمْدُ رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَرَبِّ الاَْرْضِ رَبِّ الْعَالَمِینَ...) آ 36 و 37؛ ص 219

سوره محمد (47)
(یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ) آ 33؛ ص 321

سوره فتح (48)
(لَقَدْ صَدَقَ اللَّهُ رَسُولَهُ الرُّؤْیا بِالْحَقِّ لَتَدْخُلُنَّ المَسجِدَ...) آ 27؛ ص 262، 280

سوره ق (50)
(وَلَقَدْ خَلَقْنَا الاِْنْسانَ وَنَعْلَمُ ما تُوَسْوِسُ بِهِ...) آ 16؛ ص 47، 328، 476

سوره ذاریات (51)
(وَفِى الاَْرْضِ آیاتٌ لِلْمُوقِنِینَ وَفِى أَنْفُسِکُمْ...) آ 20 و 21؛ ص 35، 44
(وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالاِْنسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ) آ 56؛ ص 320
(اِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِینُ) آ 58؛ ص 320

سوره نجم (53)
(ما کَذَبَ الْفُؤادُ مَا رَأى) آ 11؛ ص 36
(502)
سوره قمر (54)
(دَعا رَبَّهُ أَنِّى مَغْلُوبٌ فَانْتَصِر) آ 10؛ ص 218

سوره حدید (57)
(وَهُوَ مَعَکُمْ أَینَ ما کُنْتُم) آ 4؛ ص 46، 328
(وَرَهْبانِیَّةً ابْتَدَعُوها ما کَتَبْناها عَلَیْهِمْ اِلاَّ...) آ 27؛ ص 242
(یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وآمِنُوا بِرَسُولِهِ...) آ 28؛ ص 56

سوره حشر (59)
(لَوْ أَنْزَلْنا هذَا الْقُرْآنَ عَلى جَبَلٍ لَرَأَیتَهُ خاشِعاً...) آ 21؛ ص 50

سوره معارج (70)
(أُوْلَئِکَ فِى جَنَّاتٍ مُّکْرَمُونَ) آ 35؛ ص 84

سوره مدثر (74)
(وَکُنَّا نُکَذِّبُ بِیَوْمِ الدِّینِ * حَتَّى أَتَانَا الْیَقِینُ) آ 46 و 47؛ ص 253

سوره فجر (89)
(یا أیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ارْجِعِى اِلَى رَبِّکِ رَاضِیةً...) آ 27 تا 30؛ ص 16، 86، 121
(503)
سوره قدر (97)
(إنَّا أَنْرَلْنَاهُ فِى لَیْلَةِ الْقَدْرِ وَما أَدْراکَ...) آ 1 تا 3؛ ص 428

سوره همزه (104)
(الَّتِى تَطَّلِعُ عَلَى الاَْفْئِدَةِ) آ 7؛ ص 16
(504)