41. عرضه به کارشناس
اگر به من بگویند: آقای قرائتی، این بحث تلویزیونی تو را در اختیار فلان فقیه و فلان عالم قرار می دهیم، بنده حواسم را بیشتر جمع می کنم. انسان اگر بداند کارش را می بینند و اظهار نظر می کنند، با انگیزه بیشتر وبا دقت بیشتری کارش را انجام می دهد.
به ما گفته اند: هفته ای یکبار حضرت مهدی علیه السلام کارهایتان را می بیند؛ اگر کارهای خوبی انجام دادید، آن حضرت خوشحال می شود واگر عملکردتان بد و ضعیف باشد، امام غصه می خورد. پس بیائیم خوب درس بخوانیم، خوب کار کنیم و قلب امام زمان علیه السلام را از خود شاد کنیم.
42. تهدید
گاهی برای ایجاد انگیزه می توان از تهدید بهره برد. تا خطاکار به خاطر هراس، از ارتکاب جرم منصرف شود. قرآن کریم همسران پیامبر را تهدید می کند که مبادا گرد فحشا بگردند و چنانچه مرتکب شوند، مجازاتی دوچندان در انتظار آنان خواهد بود.(یٰا نِسٰاءَ النَّبِیِّ مَنْ یَأْتِ مِنْکُنَّ بِفٰاحِشَهٍ مُبَیِّنَهٍ یُضٰاعَفْ لَهَا الْعَذٰابُ ضِعْفَیْنِ وَ کٰانَ ذٰلِکَ عَلَی اللّٰهِ یَسِیراً)(1)
حتّی خداوند برای بیان خطر شرک، پیامبرش را تهدید می کند که اگر شرک بورزی اعمالت تباه می شود.(لَئِنْ أَشْرَکْتَ لَیَحْبَطَنَّ عَمَلُکَ)(2)
43. قطع رابطه
یکی از شیوه های ایجاد انگیزه و بازداشتن افراد از اخلاق ناپسند، قطع رابطه و قهر کردن است. شخصی نزد امام موسی بن جعفر علیه السلام از رفتار
1. سوره احزاب، آیه 30.
2. سوره زمر، آیه 65.
ص:96
فرزندش شکایت کرد. امام فرمود: فرزندت را نزن و برای ادب کردنش با او قهر کن، ولی مراقب باش قهرت به درازا نکشد.
هنگامی که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله مسلمانان را برای جنگ تبوک فراخواند، سه تن به بهانه های گوناگون از رفتن به جبهه سرباز زدند و زمانی که پیامبر از جنگ بازگشت با آنان قطع رابطه کرد.
دیگر مسلمانان نیز به پیروی از پیامبر با آنان قهر کردند، حتّی خانواده آنان با سردی برخورد می کردند به گونه ای که زندگی بر آنان تنگ شد و از کوتاهی خود پشیمان شده و توبه کردند.
خداوند مهربان نیز توبه آنان را پذیرفت و برای پیامبرش پیغام فرستاد که این سه نفر را با آغوش باز بپذیر.(1)