2. بلاى شایعه سازى
جعل و پخش شایعات دروغین و نگران کننده، یکى از مهم ترین شاخه هاى جنگ روانى توطئه گران است.
هنگامى که دشمن قادر نیست از طریق رویارویى صدمه اى وارد کند، دست به پخش شایعات مى زند و از این طریق، افکار عمومى را نگران و به خود مشغول ساخته و از مسائل ضرورى و حسّاس منحرف مى کند.
شایعه سازى یکى از سلاح هاى مخرّب براى جریحه دار ساختن حیثیت نیکان، پاکان و پراکنده ساختن مردم از اطراف آنهاست.
در آیات مورد بحث ـ طبق شأن نزول هاى معروف ـ منافقان براى لکّه دار ساختن
حیثیت پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) و متزلزل ساختن وجاهت عمومى او، دست به جعل ناجوانمردانه ترین شایعات و پخش آن زدند، و پاکى بعضى از همسران پیامبربزرگ اسلام را ـ با استفاده از یک فرصت مناسب ـ زیر سؤال کشیدند و براى مدّتى نسبتاً طولانى چنان افکار مسلمانان را مشوب و ناراحت کردند که مؤمنان ثابت قدم و راستین همچون مارگزیده به خود مى پیچیدند، تا اینکه وحى الهى به یارى آنان آمد و چنان گوشمالى شدیدى به منافقان شایعه ساز داد که درس عبرتى براى همگان شد.
گرچه در جامعه هایى که خفقان سیاسى وجود دارد نشر شایعات یک نوع مبارزه محسوب مى شود، ولى انگیزه هاى دیگرى همچون انتقامجویى، تصفیه حساب هاى خصوصى، تخریب اعتماد عمومى، لکّه دار ساختن شخصیّت افراد بزرگ، و منحرف ساختن افکار از مسائل اساسى، از عوامل پخش شایعات محسوب مى شود.
این کافى نیست که ما بدانیم چه انگیزه اى سبب شایعه سازى است، مهم آن است که جامعه را از اینکه آلت دست شایعه سازان گردد، به نشر آن کمک کند و با دست خود وسیله نابودى خویش را فراهم سازد برحذر داریم، و به مردم توجّه دهیم که باید هر شایعه را همان جا که مى شنویم دفن کنیم و گرنه دشمن را خوشحال و پیروز ساخته ایم، و مشمول عذاب الیم دنیا و آخرت که در آیات فوق به آن اشاره شده خواهیم بود.
3. کوچک شمردن گناه
در آیات فوق از مسائلى که مورد نکوهش قرار گرفت این بود که شما گناهى همچون نشر بهتان و تهمت را مرتکب مى شوید و در عین حال آن را کوچک مى شمرید.
به راستى کوچک شمردن گناه، خود یکى از خطاهاست. کسى که گناه مى کند و آن را بزرگ مى شمرد و از کار خود ناراحت است، در مقام توبه و جبران برمى آید، امّا کسى که آن را کوچک مى شمرد و اهمّیّتى براى آن قائل نیست و حتّى گاه مى گوید: خوشا به حال من اگر گناه من همین باشد. چنین کسى در مسیر خطرناکى قرار گرفته و همچنان به گناه خود ادامه مى دهد.
به همین دلیل در حدیثى از امیر مؤمنان على (علیه السلام) مى خوانیم: «أشَدُّ الذُّنوبِ مَا
استَهانَ بِهِ صاحِبُهُ؛ شدیدترین گناهان گناهى است که صاحبش آن را سبک بشمارد»(560)(ر.ک: ج 14، ص 430 ـ 438).
مسئولیت سنگین همسران پیامبر
(یَا أَیُّهَا النَّبِىُّ قُلْ لّاِزْوَاجِکَ إِنْ کُنْتُنَّ تُرِدْنَ الْحَیَاةَ الدُّنْیَا وَزِینَتَهَا فَتَعَالَیْنَ أُمَتِّعْکُنَّ وَأُسَرِّحْکُنَّ سَرَاحآ جَمِیلا * وَإِنْ کُنْتُنَّ تُرِدْنَ اللهَ وَرَسُولَهُ وَالدَّارَ الاْخِرَةَ فَإِنَّ اللهَ أَعَدَّ لِلْمُحْسِنَاتِ مِنْکُنَّ أَجْرآ عَظِیمآ * یَا نِسَاءَ النَّبِىِّ مَنْ یَأْتِ مِنْکُنَّ بِفَاحِشَةٍ مُّبَیِّنَةٍ یُضَاعَفْ لَهَا الْعَذَابُ ضِعْفَیْنِ وَکَانَ ذَلِکَ عَلَى اللهِ یَسِیرآ * وَمَنْ یَقْنُتْ مِنْکُنَّ للهِ وَرَسُولِهِ وَتَعْمَلْ صَالِحآ نُّؤْتِهَا أَجْرَهَا مَرَّتَیْنِ وَأَعْتَدْنَا لَهَا رِزْقآ کَرِیمآ)
اى پیامبر! به همسرانت بگو: «اگر شما زندگى دنیا و زرق و برق آن را مى خواهید بیایید با هدیه اى شما را بهره مند ساخته و به نیکویى رها سازم. * و اگر شما خدا و پیامبرش و سراى آخرت را مى خواهید، خداوند براى نیکوکاران شما پاداش عظیمى آماده ساخته است.» * اى همسران پیامبر! هر کس از شما گناه آشکار و فاحشى مرتکب شود، عذاب او دو چندان خواهد بود؛ و این براى خدا آسان است. * و هر کس از شما براى خدا و پیامبرش خضوع کند و عمل صالح انجام دهد، دوباره به او پاداش خواهیم داد، و روزى پرارزشى براى او آماده کرده ایم.
(سوره احزاب، آیات 28-31)