آیا اسلام اجازه تنبیه بدنى داده است؟
ممکن است ایراد کنند چگونه اسلام به مردان اجازه داده که در مورد زنان متوسّل به تنبیه بدنى شوند؟ پاسخ این ایراد با توجّه به معناى آیه و روایاتى که در بیان آن وارد شده و توضیح آن در کتاب هاى فقهى آمده است و نیز با توضیحاتى که روانشناسان امروز مى دهند چندان پیچیده نیست، زیرا اوّلاً آیه مسأله تنبیه بدنى را درباره افراد وظیفه نشناسى مجاز شمرده که هیچ راه دیگرى براى اصلاح آنها مفید واقع نشود.
اتّفاقآ این موضوع تازه اى نیست که منحصر به اسلام باشد، در تمام قوانین دنیا هنگامى که راه هاى مسالمت آمیز براى وادار کردن افراد به اداى وظیفه مؤثّر واقع نشود به خشونت متوسّل مى شوند، نه تنها از طریق ضرب بلکه گاهى در موارد خاصّى مجازات هایى شدیدتر از آن نیز قائل مى شوند که تا سرحدّ اعدام پیش مى رود.
ثانیآ تنبیه بدنى در اینجا - همان طورکه در کتاب هاى فقهى نیزآمده است ـ باید ملایم باشد به طورى که نه موجب شکستگى شود، نه مجروح گردد و نه باعث کبودى بدن.
ثالثآ روانکاوان امروز معتقدند جمعى از زنان داراى حالتى به نام «مازوشیسم» (آزارطلبى) هستند که گاه این حالت در آنها تشدید مى شود و تنها راه آرامش آنان مختصر تنبیه بدنى است.
بنابراین ممکن است ناظر به چنین افرادى باشد که مختصر تنبیه بدنى درباره آنان جنبه آرامبخشى دارد و نوعى درمان روانى است (ر.ک: ج 3، ص 469ـ474).
تلاش براى جلوگیرى از جدایى
(وَإِنْ خِفْتُمْ شِقَاقَ بَیْنِهِمَا فَابْعَثُوا حَکَمآ مِّنْ أَهْلِهِ وَحَکَمآ مِّنْ أَهْلِهَا إِنْ یُرِیدَا إِصْلاَحآ یُوَفِّقِ اللهُ بَیْنَهُمَا إِنَّ اللهَ کَانَ عَلِیمآ خَبِیرآ)
و اگر از جدایى میان آن دو (همسر) بیم داشته باشید، یک داور از خانواده شوهر، و یک داور از خانواده زن انتخاب کنید (تا به کار آنان رسیدگى کنند). اگر این دو (داور)، تصمیم به اصلاح داشته باشند، خداوند دل هاى آن دو را به هم نزدیک مى سازد، زیرا خداوند، دانا و آگاه است (و از نیّات همه، باخبر است). (سوره نساء، آیه 35)
تفسیر :
محکمه صلح خانوادگى
در این آیه به مسأله بروز اختلاف و نزاع میان دو همسر اشاره کرده که اگر نشانه هاى شکاف و جدایى در میان آن دو پیدا شد، براى بررسى علل ناسازگارى و فراهم نمودن مقدّمات صلح و سازش، باید داور و حَکَم از دو فامیل انتخاب کرد. از این رو مى فرماید: «و اگر از جدایى و شکاف میان آن دو (همسر) بیم داشته باشید، یک داور از خانواده شوهر برگزینید» (وَ إِنْ خِفْتُمْ شِقَاقَ بَیْنِهِمَا فَابْعَثُوا حَکَمًا مِنْ أَهْلِهِ).
و از آنجا که قضاوت نباید یک طرفه باشد، مى افزاید: «و یک داور از خانواده زن برگزینید» (وَ حَکَمًا مِنْ أَهْلِهَا).
سپس مى فرماید: «اگر این دو حَکَم با حسن نیّت و دلسوزى وارد کار شوند و هدفشان اصلاح میان دو همسر بوده باشد، خداوند کمک مى کند و با آنان میان دو همسر الفت مى دهد» (إِنْ یُرِیدَا إِصْلاَحًا یُوَفِّقِ اللَّهُ بَیْنَهُمَا).
و براى اینکه به «حَکَمَین» هشدار دهد که حسن نیّت به خرج دهند، در پایان آیه مى فرماید: «خداوند از نیّت آنان باخبر است» (إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلِیمًا خَبِیرًا).
نکته :