مرحله نوین در زندگى زن
با ظهور اسلام و تعلیمات ویژه آن، زندگى زن وارد مرحله نوینى گردید که با دو مرحله گذشته بسیار فاصله داشت؛ در این دوره زن استقلال خود را یافت و از کلّیه حقوق فردى و اجتماعى وانسانى برخوردار گردید. پایه تعلیمات اسلام در مورد زن همان است که در آیات مورد بحث مى خوانیم: (وَ لَهُنَّ مِثلُ الَّذى عَلَیهِنَّ بِالمَعروفِ)، یعنى زن همان اندازه که در اجتماع وظایف دشوارى دارد حقوق قابل توجّهى نیز داراست. اسلام زن را مانند مرد برخوردار از روح کامل انسانى و اراده و اختیار دانسته و او را در مسیر تکامل که هدف خلقت است مى بیند. بدین رو هر دو را در یک صف قرار داده و با خطاب هاى (یا أیُّهَا النّاسُ) و (یا أیُّهَا الَّذینَ آمَنوا) مخاطب ساخته است.
برنامه هاى تربیتى و اخلاقى و علمى را براى آنها لازم کرده است و با آیاتى مثل : (وَمَنْ عَمِلَ صالِحًا مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثى وَ هُوَ مُوْمِنٌ فَأُولَـئِکَ یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ)(13) وعده برخوردارشدن از سعادت کامل به هر دو جنس داده، وبا آیاتى مانند (مَنْ عَمِلَ صالِحًا مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثى وَ هُوَ مُوْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیوةً طَیِّبَةً وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا کَانُوا یَعْمَلُون)(14) مى گوید: هر یک از زن و مرد مى توانند با انجام دادن برنامه هاى اسلام و وظایف الهى، به تکامل معنوى و مادّى برسند و به حیات پاکیزه و طیّب که سراسر سعادت و نور است گام نهند.
اسلام زن را مانند مرد به تمام معنى مستقل و آزاد مى داند و قرآن با آیاتى نظیر (کُلُّ
نَفْسٍ بِمَا کَسَبَتْ رَهینَةٌ)(15) (یا) (مَنْ عَمِلَ صالِحًا فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ أَسَاءَ فَعَلَیْهَا)(16) این آزادى را براى عموم افراد اعمّ از زن و مرد بیان مى دارد و لذا در برنامه هاى مجازاتى هم مى بینم در آیاتى مثل (الزَّانِیَةُ وَالزَّانِى فَاجْلِدُوا کُلَّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا مِائَةَ جَلْدَةٍ)(17) ومانند آن، هر دو را به مجازات واحدى محکوم مى کند.
از طرفى چون استقلال لازمه اراده و اختیار است، اسلام این استقلال را در کلّیه حقوق اقتصادى مى آورد و انواع و اقسام ارتباطات مالى را براى زن بلامانع دانسته و او را مالک درآمد و سرمایه هاى خویش مى شمارد. در آیه 32 سوره نساء مى خوانیم : (لِلرِّجَالِ نَصِیبٌ مِمَّا اکْتَسَبُوا وَ لِلنِّسَاءِ نَصِیبٌ مِمَّا اکْتَسَبْنَ).
باتوجّه به واژه «اکتساب» که برخلاف «کسب»، براى به دست آوردن مالى است که نتیجه اش متعلّق به شخص به دست آورنده است،(18) و نیز با در نظر گرفتن قانون کلّى «النَّاسُ مُسَلَّطُونَ عَلَى أَمْوَالِهِمْ؛ همه مردم بر اموال خویش مسلطّاند»(19) به دست مى آید چگونه اسلام به استقلال اقتصادى زن احترام گذارده و بین زن و مرد تفاوتى نگذاشته است.
خلاصه آنکه زن در اسلام یک رکن اساسى اجتماع به شمار مى رود و هرگز نباید با او معامله یک موجود فاقد اراده و وابسته و نیازمند به قیّم نمود (ر.ک: ج 2، ص195-197).
خلقت زن و مرد از گوهر واحد
(یَاأَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُواْ رَبَّکُمُ الَّذِى خَلَقَکُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالا کَثِیرآ وَنِسَآءً وَاتَّقُواْ اللهَ الَّذِى تَسَآءَ لُونَ بِهِ وَالاْرْحَامَ إِنَّ اللهَ کَانَ عَلَیْکُمْ رَقِیبآ)
اى مردم! از (مخالفت) پروردگارتان بپرهیزید همان کسى که (همه) شما را از یک انسان آفرید؛ و همسر او را (نیز) از جنس او خلق کرد؛ و از آن دو، مردان و زنان فراوانى (در روى زمین) منتشر ساخت. و از خدایى بپرهیزید که هرگاه چیزى از یکدیگر مى خواهید، نام او را مى برید و (نیز) از (قطع رابطه با) خویشاوندان (پرهیز کنید) زیرا خداوند، مراقب شماست.
(سوره نساء، آیه 1)