سرگذشت دردناك زنان در طول تاریخ
زن در طول تاریخ جریان پرماجرا و دردآلودى دارد که از مهم ترین مباحث جامعه شناسى روز به شمار مى رود. به طور کلّى دوران زندگى زن را به دو دوره مى توان تقسیم کرد :
نخست دوران ماقبل تاریخ که امروز اطّلاع صحیحى از وضع زن در آن دوره در دست نیست و شاید در آن دوران از حقوق طبیعى بیشترى برخوردار بوده است.
با شروع تاریخ بشر نوبت به دوره دوم رسید. در این دوره در بعضى از جوامع، زن به عنوان یک شخصیّت غیر مستقل در حقوق اقتصادى و سیاسى و اجتماعى شناخته مى شد. این وضع در پاره اى از کشورها تا قرون اخیر ادامه داشت. این طرز تفکّر درباره زن حتّى در قانون مدنى به اصطلاح مترقّى فرانسه هم دیده مى شود که به عنوان نمونه به چند مادّه از موادّى که درباره روابط مالى زوجین سخن مى گوید اشاره مى شود :
از مادّه 215 و 217 استفاده مى شود که زن شوهردار نمى تواند بدون اجازه و امضاى شوهر خود هیچ عمل حقوقى را انجام دهد و هرگونه معامله براى او محتاج به اذن شوهر است (البتّه در صورتى که شوهر نخواهد از قدرتش سوءِ استفاده کرده و بدون علّت موجّه از اجازه دادن امتناع ورزد).
طبق مادّه 1242 شوهر حق دارد به تنهایى در دارایى مشترک بین زن و مرد هرگونه تصرّف که بخواهد بکند و اجازه زن هم لازم نیست (البتّه با این قید که هر معامله اى که از حدود اداره کردن خارج باشد موافقت و امضاى زن لازم نیست).
و از این بالاتر در مادّه 1428 حقّ اداره کلّیه اموال اختصاصى زن هم به مرد محوّل
شده است (البتّه با این قید که در هرگونه معامله اى که از حدود اداره کردن خارج باشد، موافقت و امضاى زن نیز لازم است).(12)
در محیط پیدایش اسلام ـ یعنى حجاز ـ نیز قبل از ظهور پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) با زن همان معامله انسان وابسته غیر مستقل مى شد. رفتار آنها به بشرهاى نیمه وحشى شباهت بسیارى داشت، زیرا به وضع رسوا و ننگینى از زن بهره بردارى مى کردند.
زن در آن محیط آن چنان بى اراده و بى اختیار بود که گاهى جهت ارتزاق صاحب خود، در معرض کرایه قرار مى گرفت. محرومیّت از تمدّن و ابتلاى به فقر، آنها را گرفتار خشونت عجیبى کرده بود که جنایت معروف «وَأد» (زنده به گور کردن) را در مورد آنان مرتکب مى شدند (ر.ک: ج 2، ص 194و195).