جهاد در احادیث
1. محبوب ترین عمل: قال رسول اللَّه صلى الله علیه وآله وسلم: «انّ احبّ الاعمال الى اللَّه الصلوة و البرّ و الجهاد»(328) محبوب ترین اعمال، در نزد خداوند نماز، نیكوكارى و جهاد در راه خداست.
2. اصلاح دین ودنیا: قال على علیه السلام: «ان اللَّه فرض الجهاد و عظّمه والله ما صلحت دنیا و لادین الاّ به»(329) خداوند جهاد را بر انسان واجب كرد ورتبه آن را بالا برد؛ به خدا سوگند دین و دنیاى انسان جز در سایه جهاد به صلاح نخواهد رسید.
3. سر بلندى اسلام: قال على علیه السلام: «فرض اللَّه الایمان تطهیراً من الشرك و الصلاة تنزیهاً عن الكبر... و الجهاد عزّاً للاسلام»(330) خداوند ایمان را جهت طهارت دل شما از شرك منظور نمود و نماز را جهت پاكى قلب از كبر مقرّر داشت و جهاد را به عنوان مقام و سربلندى اسلام واجب كرد.
4. برترین عمل: قال رسول اللَّه صلى الله علیه وآله وسلم: «افضل الاعمال الصلوة لوقتها و برّ الوالدین و الجهاد فى سبیل اللَّه»(331) برترین اعمال سه چیز است: نماز را در وقت آن خواندن و نیكى به پدر و مادر روا داشتن و جهاد در راه خدا.
5. مقاومت در جهاد: قال على علیه السلام: «تزول الجبال و لا تزل عضّ على ناجذك اعر اللَّه جمجمتك تد فى الارض قدمك ارم ببصرك اقصى القوم و اعلم انّ النصر من عند اللَّه سبحانه»(332) حضرت على علیه السلام در جنگ جمل، به فرزندش محمد حنیفه فرمود: اگر كوه ها از جا كنده شوند، تو از پایدارى دست بر ندار (عقب نشینى نكن) دندان روى دندان بگذار (سختى ها را تحمل كن) و جمجمه را به خدا عاریت ده و پاى خود را چون میخ بر زمین بكوب (در میدان جنگ ثابت قدم باش) تا انتهاى خط دشمن را چشم بیانداز و بدان كه فتح و پیروزى از ناحیه خداوند است.
آثار جهاد
1. آمرزش گناهان: قال رسول اللَّه صلى الله علیه وآله وسلم: «و من خرج مرابطاً فى سبیل اللَّه او مجاهداً فله به كل خطوة سبع مأة الف حسنة و یمحى عنه سبع مأة الف سیئة و یرفع عنه سبع مأة الف درجة»(333) كسى كه به عنوان مرزدارى و پاسدارى در راه خدا یا به عنوان شركت در جهاد از منزل بیرون رود، در برابر هر قدمى كه بر مى دارد، خداوند هفتصد هزار حسنه براى او منظور مى دارد و هفتصد هزار گناه او را از بین مى برد و نیز هفتصد هزار درجه به او مرحمت مى كند.
2. استجابت دعا: قال الصادق علیه السلام: «ثلثة دعوتهم مستجابة الحاج فانظروا بما تخلفونه و الغازى فى سبیل اللَّه فانظروا كیف تخلفونه و المریض فلا تعرضّوه»(334)
دعاى سه دسته مستجاب است:
الف: زوّارخانه خدا، پس بنگرید چگونه با خانواده آنان رفتار مى كنید.
ب: رزمنده در راه خدا، پس بنگرید چگونه جانشین او خواهید بود در صورتى كه او در جبهه است.
ج: مریض، سعى كنید او را ناراحت نسازیدو متعرّض او نشوید.
3. شفاعت: قال رسول اللَّه صلى الله علیه وآله وسلم: ثلاث یشفعون الى اللَّه عزوجل فیشّفعون الانبیاء ثم العلماء ثم الشهداء»(335) سه دسته از شفاعت كنندگان هستند كه شفاعت آن ها نزد خداوند پذیرفته مى شود: انبیا، علما، شهدا.
4. رفتن به بهشت: قال رسول اللَّه صلى الله علیه وآله وسلم: «الا انّ اللَّه عزوجل لیدخل با لسّهم الواحد ثلاثة الجنة عامل الخشبة و القوىّ به فى سبیل اللَّه والرامى فى سبیل اللَّه»(336) خداوند متعال به خاطر یك تیر (و گلوله) سه نفر را داخل بهشت مى كند: سازنده، مهیا كننده، و تیرانداز. قال على علیه السلام: «ان الجهاد باب من ابواب الجنة فتحه اللَّه لخاصة اولیائه»(337) جهاد درى از درهاى بهشت است كه خداوند براى اولیاى مخصوص خود گشوده است.
امر به معروف و نهى از منكر
یكى از روش هاى مفید در تربیت را قرآن امر به معروف ونهى از منكر مى داند. امربه معروف كه عبارت است از طلب و درخواست انجام امور و كارهاى خیر، بیش از موعظه ونصیحت وحتى وصیت، در قرآن مورد تأكید قرار گرفته و جزء واجبات است و همچنین نهى از منكر یعنى جلوگیرى از كارهاى زشت و اعمال ناروا كه از فرایض و واجبات اسلام شمرده شده است.