1. آزمایش و امتحان
خوانندگان محترم! همه انسان ها در دنیا امتحان مى شوند. از این رو در روایات آمده است: «دعا نکنید خدا شما را امتحان نکند، بلکه دعا کنید در امتحانات روسفید شوید».(89)
سؤال: چرا خداوند امتحان مى کند؟ مگر بندگانش را نمى شناسد؟
جواب: امتحانات الهى براى شناخت بندگان نیست، بلکه براى این است که صفات درونى بندگان در لابه لاى اعمال آنها ظاهر و آشکار شود. امام حسین(علیه السلام)و یاران فداکارش انسان هاى ایثارگر و شهادت طلب و فداکارى بودند، امّا خداوند به صفات درونى تا زمانى که بارز و آشکار نشود، پاداش نمى دهد. آنها باید در صحراى کربلا آن صفات را از خود بروز داده، و در عمل آشکار کنند، تا استحقاق پاداش یابند. بنابراین، آزمایش و امتحانات الهى براى کشف مجهولات نیست، بلکه براى عینیّت بخشیدن به صفات درونى است.
2. تفاوت امتحان اشخاص
آزمایش اشخاص مختلف با توجّه به موقعیّت و مقام آنها متفاوت است. امتحانى که خداوند از حضرت ابراهیم(علیه السلام) گرفت از یک عالم بزرگ دینى نمى گیرد. و امتحان یک عالم بزرگ با عالم متوسّط و معمولى یکسان نیست. همان گونه که امتحان عالم با جاهل همسان نمى باشد، بلکه آزمایش هر شخصى بر حسب استعداد و امکاناتى که دارد صورت مى پذیرد. در نتیجه امتحان هاى حضرت ابراهیم(علیه السلام) با توجّه به رفعت مقام و اوج ایمان و تقرّبش بسیار سخت بود. مبارزه با بت پرستان بابل و شکستن بت ها در سنّ 16 سالگى، به آتش انداختن آن حضرت، تبعید از بابل به شام، فرستادن همسر و فرزندش به بیابان خشک مکّه، و بالاخره ذبح حضرت اسماعیل(علیه السلام)از جمله امتحانات سخت آن حضرت بود، که از همه آنها سربلند بیرون درآمد.
3. پاداش هاى الهى
خداوند متعال به کسانى که در آزمایش ها و امتحانات قبول مى شوند پاداش مى دهد، امّا پاداش هاى الهى در خور امتحان نیست، بلکه در خور مقام ذات خداست. شهیدان کربلا نصف روز فداکارى و ایثار کردند، امّا خداوند چقدر به آنها پاداش داد. تا آنجا که گاه پنج شش میلیون نفر در ایّام شهادت حضرت امام حسین(علیه السلام) در کنار مزار آن شهدا جمع مى شوند. مقام شفاعت آن بزرگواران که بسیار بالاتر است.
جوانان امروز هم در معرض امتحانات سخت و مشکلى هستند; وسوسه هاى شیطان، عوامل فحشا و فساد، سایت هاى اینترنتى فاسد و مفسد، ماهواره هاى فساد برانگیز، بلوتوث هاى بى شرمانه، و دیگر عوامل فساد، جوانان ما را در معرض امتحانات سختى قرار داده، که باید سعى کنند با توکّل بر خدا و توسّل به حضرات معصومین(علیهم السلام) و تلاش و کوشش مستمر و خستگى ناپذیر، ان شاءالله از امتحان ها سرافراز خارج شوند.
* * *