32ـ عدالت، فاصله بین وضع موجود و وضعیت مطلوب:
مقام معظم رهبری در سلسله نشست های هم اندیشی راهبردی که در سال 1390 با موضوع عدالت برگزار شد، با تأکید بر ضرورت تلاش جدی و تضارب آرای اندیشمندان و متفکران برای دستیابی به نظریه اسلامی ناب در باب عدالت، کارهای انجام شده برای تحقق عدالت اجتماعی را در سه دهه اخیر خوب ارزیابی کردند اما افزودند:
وضع فعلی، مطلقاً راضی کننده نیست چرا که نظام اسلامی به دنبال اجرای حداکثر عدالت و تحقق کامل عدالت به مفهوم یک ارزش مطلق و همگانی است. این کارهای خوب، راضی کننده نیست چرا که ما بر اساس نگاه اسلامی، تحقق کامل عدالت و محو هر گونه ظلم را هدف قرار داده ایم که برای پر کردن فاصله وسیع وضع موجود و تحقق عدالت اجتماعی، باید تلاش مستمر، جدی و همه جانبه انجام داد. در سه دهه اخیر در موارد زیادی، در باب عدالت بصورت آزمون و خطا عمل کرده ایم اما از این پس باید، بر اساس تعاریف و روش های متقن حرکت کنیم. ادامه این حرکت پرشتاب، نیازمند تصمیم گیری های بزرگ است و اگر در این تصمیم گیری ها از عنصر عدالت و «ارتباط عدالت و پیشرفت» غفلت شود، خسارات فراوانی به بار خواهد آمد.... باید از متون اسلامی، نظریه ناب اسلامی درباره عدالت را پیدا کرد. (27/2/1390)
33ـ استقلال و آزادی ارزش های اسلامی و عطیه الهی برای انسان ها:
پس از انقلاب، استقلال جمهوری اسلامی ایران از شرق و غرب شاخصه ای متمایز بوده و نظام توانسته است در سطحی وسیع خود را از یوغ شرق و غرب رها سازد. شاید بتوان دفاع مقدس را بعنوان نماد اصلی استقلال در دوران پس از انقلاب مطرح کرد که با وجود تلاش بسیاری از کشورها در براندازی نظام، کوچکترین خدشه ای به نظام و کشور وارد نشد؛ نکته مهم در این زمینه آن است که تصمیمات اتخاذ شده در جمهوری اسلامی تحت فشار و اجبار هیچ قدرت خارجی صورت نمی گیرد؛ البته به این معنا نیست که کارگزاران جمهوری اسلامی تحولات بین المللی را در بخش تصمیم سازی و تصمیم گیری محاسبه نمی کنند و رویکردهای عقلانی و مصلحت گرایانه را مورد توجه قرار نمی دهند، بلکه سخن اساسی آن است که فرایند طراحی راهبردها بر اساس منافع ملی سنجیده می شود. بنابراین استقلال سیاسی برای جمهوری اسلامی در زمان کنونی در دو بُعد داخلی و خارجی ظهور و بروز می یابد. استقلال سیاسی در بُعد داخلی در انحصار اتخاذ تصمیمات توسط دولت تجلی می یابد؛ بدین معنا که دولت با برخورداری از حاکمیت مطلق، برای مردم ایجاد حق و تکلیف می کند و هیچ امری نمی تواند برای آن محدودیت ایجاد نماید؛ در بُعد خارجی، استقلال سیاسی بدین معناست که ابتکار تعیین و اداره ی روابط با دیگر کشورها در دست دولت قرار دارد. با این توضیحات درباره استقلال، اینکه امروز جمهوری اسلامی از حیث استقلال سیاسی و امنیت در چه جایگاهی قرار دارد؟ نیاز به توضیح و تحلیل ندارد. مردم به چشم خویش مشاهده می کنند که همه تصمیمات کشور در درون کشور گرفته می شود. این را نیز باید دوباره مورد تأکید قرار داد که استقلال آنگونه که امروزه عده ای مطرح می کنند به معنای قطع روابط با دنیا و عدم نقش آفرینی در مناسبات سیاسی و اقتصادی دنیا نیست بلکه مقصود اصلی در استقلال یعنی اینکه فرایند تصمیم سازی ها، تصمیم گیری ها و اعمال اقدامات بر اساس شرایط و اقتضائات داخلی صورت گیرد و نه اجبار و تحمیل و خواست قدرت های خارجی.
34ـ وضعیت آزادی سیاسی در دوره پهلوی:
برای آشنا شدن با فضای استبدادی و ضد آزادی دوران پهلوی کافی است به سخنان شاه در 11/12/1353 هنگام اعلام تأسیس حزب رستاخیز نگاهی داشته باشیم: «کسی که وارد این حزب سیاسی جدید نشود یا فردی است که به یک سازمان غیر قانونی تعلق دارد، یا به حزب غیر قانونی توده وابسته است و یا به عبارت دیگر یک خائن است.
چنین فردی یا جایش در زندان های ایران است و یا اگر مایل باشد، می تواند همین فردا کشور را ترک کند؛ زیرا او ایرانی نیست؛ وطن ندارد و فعالیت هایش غیر قانونی است و بر اساس قانون می توان او را مجازات کرد»؛ اما انقلاب اسلامی همچنان آرمان آزادی و مشارکت مردم در سرنوشت سیاسی خود، علیرغم فراز و فرودهایی که در طول چهل سال از انقلاب اسلامی پدید آمده، را هیچ گاه تعطیل نکرده است و از لحاظ ساختاری توانسته است، نهادها و ساز و کارهای آزادی و مردم سالاری را تشکیل دهد و تعمیق ببخشد.