فضیلت انسان باهمّت
«قال علىّ(علیه السلام) : الشّرف بالهمم العالیة لا بالرّمم البالیة؛(2838) على(علیه السلام) مى فرمود: شرف و فضیلت آدمى به همّتهاى بلند و اراده هاى نیرومند است نه به استخوانهاى پوسیده و اجساد متلاشى شده در گذشتگان.»
همّت با مردانگى
«امام حسن(علیه السلام) : لامُرُوَّةَ لِمَن لا هِمَّةَ لَهُ؛(2839) بى همّت را مردانگى نباشد.»
همّت بخیل كوتاه است
«قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(صلى الله علیه و آله): یَا عَلِیُّ! لَا تُشَاوِرَنَّ جَبَاناً فَإِنَّهُ یُضَیِّقُ عَلَیْكَ الْمَخْرَجَ وَ لَا تُشَاوِرَنَّ الْبَخِیلَ فَإِنَّهُ یَقْصُرُ بِكَ عَنْ غَایَتِكَ وَ لَا تُشَاوِرَنَّ حَرِیصاً فَإِنَّهُ یُزَیِّنُ لَكَ شَرَّهَا وَ اعْلَمْ یَا عَلِیُّ! أَنَّ الْجُبْنَ وَ الْبُخْلَ وَ الْحِرْصَ غَرِیزَةٌ وَاحِدَةٌ یَجْمَعُهَا سُوءُ الظَّن؛(2840) رسول خدا(صلى الله علیه و آله) فرمود: یا على! با ترسو شور مكن كه راه را بر تو مى بندد. با بخیل شور مكن كه همّت تو را كوتاه كند. با حریص شور مكن كه جمع مال را در نظرت جلوه دهد. یا على! بدان كه ترس و بخل و حرص یك طبیعتند كه بدگمانى بخدا سرچشمه آنها است.»