نیرنگى را ببین
ولید بن مغیره هنگام جان كندن، زار زار مى گریست، ابوجهل گفت: اى عمو! این قدر جزع مكن. ولید گفت: به خدا سوگند، گریه من از خوف مرگ نیست بلكه از آن مى ترسم كه دین ابن ابى كبشه (2317) در مكه گسترش پیدا كند. ابو سفیان گفت: مترس كه من متعهّد مى شوم كه نگذارم دین او شایع گردد.(2318)
پند ابلیس به موسى
ابلیس پدر شیطان، به حضور حضرت موسى(علیه السلام) آمد و عرض كرد: آیا مى خواهى تو را هزار و سه پند بیاموزم؟
موسى(علیه السلام) فرمود: «آنچه كه مى دانى، من بیشتر مى دانم، نیازى به پند ندارم.»
جبرئیل امین نازل شد و عرض كرد: «موسى! خداوند مى فرماید: هزار پند او فریب است، اما سه پند او را بشنو!»
حضرت به شیطان فرمود: «سه پند از هزار و سه پندت را بگو.»
ابلیس: 1- چنانچه در خاطرت انجام دادن كار نیكى را گذراندى، براى انجام آن شتاب كن وگرنه تو را پشیمان مى كنم.
2- اگر با زنان بیگانه و نامحرم نشستى، غافل از من مباش كه تو را به زنا وادار مى كنم.
3- چون خشم و غضب بر تو مستولى شد، جاى خود را عوض كن وگرنه فتنه به پا مى كنم.
اكنون تو را سه پند دادم، تو هم از خدا بخواه تا مورد آمرزش و رحمتش قرار گیرم.
موسى بن عمران خواسته وى را به عرض خداوند رسانید. ندا رسید: «اى موسى! شرط آمرزش ابلیس این است كه روى قبر آدم برود و او را سجده كند.»
حضرت موسى(علیه السلام) امر پروردگار را به وى فرمود.
ابلیس: «اى موسى! من موقع زنده بودن آدم، وى را سجده نكردم، چگونه حالا حاضر مى شوم قبر او را سجده كنم؟»(2319)
لجاجت و گستاخى قوم نوح(علیه السلام)
نوح(علیه السلام) زمانى به پیامبرى مبعوث شد كه مردم عصرش غرق در بت پرستى، خرافات، فساد و بیهوده گرایى بودند. آنها در حفظ عادات و رسوم باطل خود، بسیار لجاجت و پافشارى مى كردند. و به قدرى در عقیده آلوده خود ایستادگى داشتند كه حاضر بودند بمیرند ولى از عقیده سخیف خود دست برندارند.
آنها لجاجت را به جایى رساندند كه دست فرزندان خود را گرفته و نزدیك نوح(علیه السلام) مى آوردند و به آنها سفارش مى كردند كه: مبادا سخنان این پیرمرد را گوش كنید و این پیر شما را فریب دهد. نه تنها یك گروه این كار را مى كردند، بلكه این كار همه آنها بود(2320) و آن را به عنوان دفاع از حریم بت پرستى و تقرّب به پیشگاه بت ها و تحصیل پاداش از درگاه آنها انجام مى دادند.
بعضى نیز دست پسر خود را گرفته و كنار نوح(علیه السلام) مى آوردند و خطاب به فرزند خود مى گفتند: پسرم! اگر بعد از من باقى ماندى، هرگز از این دیوانه پیروى نكن.(2321)
و بعضى دیگر از آن قوم نادان و لجوج، دست فرزند خود را گرفته و نزد نوح(علیه السلام) مى آوردند و چهره نوح(علیه السلام) را به او نشان مى دادند و به او چنین مى گفتند: از این مرد بترس، مبادا تو را گمراه كند. این وصیّتى است كه پدرم به من كرده و من اكنون همان سفارش پدرم را به تو توصیه مى كنم (تا حقّ وصیّت و خیرخواهى را ادا كرده باشم).(2322)
آنها گستاخى و غرور را به جایى رساندند كه قرآن مى فرماید:
«جَعَلوا اَصابِعَهم فى آذانِهِم و اَستَغشَوا ثیابَهم و اَصَرُّوا وَ اسْتَكبَروا اسْتِكباراً؛ آنها در برابر دعوت نوح(علیه السلام) (به چهار طریق مقابله مى كردند:) 1- انگشتان خود را در گوشهایشان قرار دادند 2- لباسهایشان را بر خود پیچیدند و بر سر خود افكندند (تا امواج صداى نوح(علیه السلام) به گوش آنها نرسد) 3- در كفر خود، اصرار و لجاجت نمودند 4- شدیداً غرور و خودخواهى ورزیدند.(2323)
اشراف كافر قوم نوح(علیه السلام) نزد آن حضرت آمده و در پاسخ دعوت او مى گفتند: ما تو را جز بشرى همچون خودمان نمى بینیم، و كسانى را كه از تو پیروى كرده اند جز گروهى اراذل ساده لوح نمى نگریم، و تو نسبت به ما هیچگونه برترى ندارى، بلكه تو را دروغگو مى دانیم.
نوح(علیه السلام) در پاسخ آنها مى گفت: «اگر من دلیل روشنى از پروردگارم داشته باشم، و از نزد خودش رحمتى به من داده باشد -و بر شما مخفى مانده- آیا باز هم رسالت مرا انكار مى كنید؟ اى قوم من! من به خاطر این دعوت، اجر و پاداشى از شما نمى خواهم، اجر من تنها بر خداست، و من آن افراد اندك را كه به من ایمان آورده اند به خاطر شما ترك نمى كنم، چرا كه اگر آنها را از خود برانم، در روز قیامت در پیشگاه خدا از من شكایت خواهند كرد، ولى شما (اشراف) را قومى نادان مى نگرم.»(2324)
گاه مى شد كه حضرت نوح(علیه السلام) را آنقدر مى زدند كه به حالت مرگ بر زمین مى افتاد، ولى وقتى كه به هوش مى آمد و نیروى خود را بازمى یافت، با غسل كردن، بدن خود را شستشو مى داد و سپس نزد قوم مى آمد و دعوت خود را آغاز مى كرد. به این ترتیب، آن حضرت با مقاومت خستگى ناپذیر به مبارزه بى امان خود ادامه مى داد.(2325)