نكوهش مدیونى هنگام مرگ
«رُوِیَ عَنْ أَبِی ثُمَامَةَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی جَعْفَرٍ الثَّانِی(علیه السلام) إِنِّی أُرِیدُ أَنْ أُلَازِمَ مَكَّةَ وَ الْمَدِینَةَ وَ عَلَیَّ دَیْنٌ فَمَا تَقُولُ قَالَ ارْجِعْ إِلَى مُؤَدَّى دَیْنِكَ وَ انْظُرْ أَنْ تَلْقَى اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَیْسَ عَلَیْكَ دَیْنٌ فَإِنَّ الْمُؤْمِنَ لَا یَخُون؛(2084) ابو ثمامه گوید: به امام جواد(علیه السلام) عرض كردم: من در نظر دارم ملازم مكّه و مدینه باشم ولى دِین و بدهى به گردن دارم، شما در این باره نظرتان چیست؟ فرمود: به آنجا كه باید دِینت را ادا كنى بازگرد، و بنگر كه خداوند عزیز را ملاقات كنى و دِینى بر عهده تو نباشد (هنگام مرگ مدیون نباشى) زیرا مؤمن خیانت نمى كند.»
یارىِ دو فرشته در اداى دِین
«قَالَ الصَّادِقُ(علیه السلام) مَنْ كَانَ عَلَیْهِ دَیْنٌ یَنْوِی قَضَاءَهُ كَانَ مَعَهُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ حَافِظَانِ یُعِینَانِهِ عَلَى الْأَدَاءِ عَنْ أَمَانَتِهِ فَإِنْ قَصَرَتْ نِیَّتُهُ عَنِ الْأَدَاءِ قَصَرَا عَنْهُ مِنَ الْمَعُونَةِ بِقَدْرِ مَا قَصَرَ مِنْ نِیَّتِه؛(2085) امام صادق(علیه السلام) فرمود: هر كس دِینى دارد و به فكر اداء آن است از جانب خداوند عزیز دو محافظ دارد كه او را در پرداخت دِین و وامش یارى مى دهند، امّا اگر به فكر پرداخت آن نباشد و سستى نماید، آن دو فرشته محافظ همان مقدار در یارى او سستى به خرج دهند (یعنى مطابق نیّتش با او رفتار و یارى مى شود).»
وجوب اداى دِین حتّى در مورد شهید
«عَنْ بَشَّارٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ(علیه السلام) قَالَ أَوَّلُ قَطْرَةٍ مِنْ دَمِ الشَّهِیدِ كَفَّارَةٌ لِذُنُوبِهِ إِلَّا الدَّیْنَ فَإِنَّ كَفَّارَتَهُ قَضَاؤُهُ؛(2086) بشّار أسلمى گوید: امام باقر(علیه السلام) فرمود: اوّلین قطره خون شهید كه روى زمین مى چكد، كفّاره گناهان اوست مگر بدهى كه به مردم دارد، و آن را جز اداء به صاحبش كفّاره اى نیست.»