فهرست کتاب


گنجینه معارف 3 (110 موضوع)

محمد رحمتی شهرضا

همراهى موسى(علیه السلام)

در روایات آمده كه شخصى از بنى اسرائیل بیشتر وقتهاى همراه حضرت موسى(علیه السلام) بود و احكام فقه و مسائل تورات را از ایشان فرا مى گرفت و به دیگران مى رساند و تبلیغ مى كرد.
مدتى گذشت و حضرت موسى او را ندید. روزى جبرئیل نزد موسى بود كه ناگاه میمونى (صورت برزخى آن همراه موسى(علیه السلام) ) از پیش ایشان گذشت.
جبرئیل گفت: آیا او را شناختى؟ فرمود: نه، جبرئیل گفت: «این همان شخص است كه احكام تورات را از تو یاد مى گرفت؛ این صورت ملكوتى و باطنى اوست در عالم آخرت.»
حضرت موسى(علیه السلام) تعجب كرد و پرسید: «چرا به این شكل درآمده؟» جبرئیل گفت: «چون كه هدف و نیت او از تعلیم و تعلّم احكام تورات این بود كه مرد او را به عنوان فقیه و دانشمند به حساب آورند، نیت خدا نبود و اخلاص نداشت، به همین دلیل شكل او در عالم آخرت مانند میمون خواهد بود.»(2015)

شعر

فخرْ در دانش بوَد مرد مرد را. «جامع التمثیل»
رهبر جانَت در این تاریكْ جاىْ
جوهر علم است و علمتْ جان فزاىْ(2016)
در پىِ علم دین بباید رفت
اگَرَتْ تا به چین بباید رفت(2017)
هیچ شنیدى كه چه گفته رسول
بار خدا(2018) و شرف المرسلین
گفت: بباید كه بجویى تو علم
ور نبوَد جایگهَش جز به چین
حسرت نكند كودك را سود به پیرى
هرگه كه به خُردى بگریزد ز دبستان(2019)
دانستن علم دین شریعت باشد
چون در عمل آورى طریقت باشد
گر علم و عمل جمع كنى با اخلاص
از بهر رضاى حق حقیقت باشد(2020)

نكات

در رأس روحانیت فقها و مراجع بزرگ تقلید هستند كه دشمن نمى تواند آنان را از لحاظ علمى و تقوایى تخطئه كند.(2021) طلاّب و فضلا به مسائل جدید و مورد ابتلاى جامعه بپردازند و سنّت اجازه اجتهاد توسط بزرگان حوزه به طلاب مجدّداً احیاء شود.(2022) علماى اسلام باید خود را با زمان تطبیق دهند و از مصارف جهان، فهم و درك صحیحى داشته باشند.(2023) فقه، محور تلاش علمى حوزه هاى علمیّه بوده و همواره باید باشد و البته تطوّر شرایط زندگى بشرى، مانند همیشه در استنباط احكام الهى تأثیراتى گذاشته و از این پس هم خواهد گذاشت.(2024) حوزه هاى علمیّه باید گامهاى بلندى را جهت رشد كمّى و كیفى برنامه هاى خود بردارند.(2025) انقلاب اسلامى بر محور حوزه علمیّه به پیروزى رسید وامروز حوزه از لحاظ حرمت، تأثیر و آینده نگرى، محور و هسته مركزى نظام است.(2026) حوزه هاى علمیّه مزارع علماى دین و پرورشگاه نهالهاى بالنده فقاهت براى آینده است.(2027) تفقّه در دین، به معناى تلاش براى كسب شناخت عمیق در دین و عقاید و احكام اسلامى است. تفقّه در دین، گاهى ممكن است براى دنیا و مقام و عشق به درس و بحث و سرگرمى و عقب نماندن از دوستان باشد و گاهى براى دین، خدا، بهشت و نجات امّت باشد. دوّمى ارزشمند است كه بیم دهىِ مردم و دعوت آنان به راه خداست. فقه، آن چنان مهمّ است كه رسول خدا(صلى الله علیه و آله) در بدرقه على(علیه السلام) به یمن، به او فرمان آموزش فقه مردم را داد، «فقّههم فى الدین» و او را چنین دعا كرد: «اللّهم فقّهه فى الدین» با آنكه وى فقیه ترین مردم بود. چنان كه حضرت امیر(علیه السلام) به فرزندش سفارش مى كند: «تَفقَّه فى الدّین فان الفقهاء ورثة الانبیاء». امام حسین(علیه السلام) نیز شب عاشورا در جملاتى خداوند را چنین ستود: «حمد خدایى كه ما را فقیه در دین قرار داد.» از امام صادق(علیه السلام) پرسیدند: اگر براى امام حادثه اى اتفاق افتاد، تكلیف مردم چیست؟ امام این آیه را تلاوت فرمود: از هر شهر و طایفه اى باید براى شناخت امام حركت كنند. فقه، تنها فراگیرى احكام دین نیست، بلكه همه معارف دینى قابل تحقیق، دقّت و ژرف نگرى است. هدف از فراگیرى فقه، هشدار مردم و هوشیار ساختن آنان و نجات از غفلت و بى تفاوتى نسبت به مشكلات است تفقّه در دین و آموزش دین به مردم، واجب كفایى است. جهاد و اجتهاد، هر دو واجب كفایى است. پس برنامه ریزى چنان باید باشد كه نظام علمى محصّلین علوم دینى، به هم نخورد. شناخت هاى دینى باید عمیق و ژرف باشد. شرط تبلیغ دینى آگاهى عمیق از آن است به سخنان یك اسلام شناس فقیه، مى توان اعتماد كرد. فقه در دین، آن گاه ارزش دارد كه فقیه، عالم به زمان و آگاه از شیطنت ها و راههاى نفوذ دشمن باشد تا بتواند هشدار و بیم دهد. براى طلاّب حوزه ها، دو هجرت لازم است: یكى به سوى حوزه ها و دیگرى از حوزه ها بسوى شهرها. لذا ماندن در حوزه ها جایز نیست. فقها نباید انتظار اطاعتِ مطلق همه مردم را داشته باشند، چون گروهى هرگز به راه دین و خدا نمى آیند. علما باید سراغ مردم بروند و منتظر دعوت آنان نباشند.