نیكى و بدىِ فطرت
«عن ابى عبد اللَّه(علیه السلام) قال: جبلت القلوب على حبّ من نفعها و بغض من ضرّها. و عنه(علیه السلام) : طبعت القلوب على حبّ من احسن الیها و بغض من اساء الیها؛(1981) امام جعفر صادق(علیه السلام) : فطرت آدمى چنین ساخته شده كه هر كس به او نیكى كند، او را دوست بدارد و هر كه با او بد كند، دشمن بدارد. چه نیكى و احسانى در نظر مردم ارزنده تر از احترام و تكریم آنها است، و كدام بدى و ضررى مهمتر از تحقیر و توهین به شخصیّت آنان است؟»
رابطه قلبى بر اساس فطرت
«قوله(علیه السلام) : فقال الحمد للَّه الملهم عباده حمده و فاطرهم على معرفة ربوبیته الدال على وجوده بخلقه و بحدوث خلقه على ازله و باشتباههم على ان لا شبه له؛(1982) على(علیه السلام) در كوفه مى فرمود: حمد و سپاس آفریدگارى را كه بندگان خود را به حمد و سپاس خود از طریق الهامات غیبى و سروشهاى روانى ترغیب مى نماید و رابطه قلبى آنان را بر حسب فطرت با ساحت كبریائى قرار داده است و بر حسب خلقت نیز در كمون آنان معرفت و شناخت خود را در فطرت و ضمیر آنان نهاده است.»
تولّد على(علیه السلام) بر اساس فطرت توحید
«أَمَّا إِنَّهُ سَیَظْهَرُ عَلَیْكُمْ بَعْدِی رَجُلٌ رَحْبُ الْبُلْعُومِ مُنْدَحِقُ الْبَطْنِ یَأْكُلُ مَا یَجِدُ وَ یَطْلُبُ مَا لَا یَجِدُ فَاقْتُلُوهُ وَ لَنْ تَقْتُلُوهُ أَلَا وَ إِنَّهُ سَیَأْمُرُكُمْ بِسَبِّی وَ الْبَرَاءَةِ مِنِّی فَأَمَّا السَّبُّ فَسُبُّونِی فَإِنَّهُ لِی زَكَاةٌ وَ لَكُمْ نَجَاةٌ وَ أَمَّا الْبَرَاءَةُ فَلَا تَتَبَرَّءُوا مِنِّی فَإِنِّی وُلِدْتُ عَلَى الْفِطْرَةِ وَ سَبَقْتُ إِلَى الْإِیمَانِ وَ الْهِجْرَة؛(1983) آگاه باشید! پس از من مردى با گلوى گشاده، و شكمى بزرگ بر شما مسلّط خواهد شد، كه هر چه بیابد مى خورد، و تلاش مى كند آنچه ندارد به دست آورد او را بكشید! ولى هرگز نمى توانید او را بكشید. آگاه باشید! به زودى معاویه شما را به بیزارى و بدگویى من وادار مى كند، بدگویى را به هنگام اجبار دشمن اجازه مى دهم كه مایه بلندى درجات من و نجات شماست، امّا هرگز در دل از من بیزارى نجویید كه من بر فطرت توحید تولّد یافته ام و در ایمان و هجرت از همه پیش قدم تر بوده ام.»