پاسخ امام
حكایت شده كه امام صادق(علیه السلام) گاهى براى میهمانان خود فرنى، و حلوا و گاهى نان و زیتون مى آورد.
شخصى به آن حضرت عرض كرد: اگر با تدبیر عمل كنى (آینده نگر باشى) همیشه مى توانى در یك وضع باشى و یكسان از میهمانان پذیرائى كنى.
حضرت پاسخ داد: «تدبیر امر ما در دست خداوند است (و تسلیم امر او هستم) هر زمان كه به ما عطاء كند ما هم بر خود و میهمانان خود وسعت مى دهیم، و هر زمان كه به ما تنگ گیرد و كم عطاء كند، ما هم چنان زندگى مى كنیم.(1345)
شعر
آسایش دو گیتى، تفسیر این دو حرف است
با دوستان مروّت، با دشمنان مدارا(1346)
اگر دشمن نسازد با تو اى دوست
تو مى باید كه با دشمن بسازى
وگرنه چند روزى صبر مى كن
نه او مانَد، نه تو، نه فخر رازى(1347)
به شیرین زبانى و لطف و خوشى
توانى كه پیلى به مویى كِشى(1348)
به نرمى كارها پایان پذیرد خوش تر از تُندى
بلى كارى كه از نخ آید از سوزن نمى آید
رادمردىّ مرد دانى چیست؟
با هنرتر ز خلق دانى كیست؟
آن كه با دوستان توانَد ساخت
وآنكه با دشمنان تواند زیست(1349)
نكات
رمز موفّقیّت در خانواده و اجتماعى سازگارى با مشكلات طبیعى است. با ناسازگارى مشكلى حل نخواهد شد و خودمان ضرر مى كنیم. حضرت امام(رحمه الله) بعد از خطبه ازدواج به زوجین مى فرمودند بروید با هم بسازید. سازش و مدارا تا آنجایى است كه به اصولِ اخلاقى و دینى لطمه اى وارد نشود. سازگارى و وفق داشتن با شرایطِ سخت در زندگى بزرگان به وفور مشاهده مى شود. با سازگارى مشكلات نیز حل خواهد شد. چرا كه بعد از صبر نوبتِ ظفر و پیروزى است. ایّام در گذرند. با سازگارى و مدارا به پایان سختى ها خواهیم رسید. شیطان در سختى ها بیشتر سراغِ انسان مى آید با كمى سازگارى و مدارا مى توان مشكلات را پشت سر گذاشت و به نتیجه رسید. سازگارى و مداراى انبیاء بر لجاجت قومِشان بهترین درس جهت تحمّل سختى ها و سازگارى با سختى هاى طبیعى و ناخواسته است.