نكات
حیوانات حلال و حرام گوشت(1050)
مسأله 2256: گوشت گاو و گوسفند و شتر اهلى و همچنین گاو و گوسفند و بز و خر وحشى و آهو حلال است، ولى گوشت اسب و قاطر و الاغ مكروه مى باشد، حیوانات درنده عموماً، همچنین فیل و خرگوش و حشرات گوشتشان حرام است. مسأله 2257: گوشت پرندگانى كه داراى چنگال هستند حرام است، همچنین پرندگانى كه موقع پرواز بالهاى خود را صاف نگه مى دارند، یا اگر بال مى زنند، بال زدن آنها كمتر و صاف نگه داشتن آنها بیشتر است، امّا پرندگانى كه بال مى زنند یا بال زدن آنها از صاف نگه داشتن بیشتر است گوشتشان حلال است از جمله انواع كبوترها و قمرى و كبك حلال است، ولى گوشت هدهد مكروه است. مسأله 2258: اگر از حیوانى كه زنده است قطعه اى جدا كنند خواه دنبه یا گوشت بوده باشد خوردن آن حرام است. اجزاء حرام حیوانات حلال گوشت: مسأله 2259: چهارده چیز از حیوانات حلال گوشت (بنابر احتیاط واجب در بعضى از آنها) حرام است: 1. خون 2. نرى 3. فرج 4. بچّه دان 5. غدد كه آن را دشول مى گویند 6. تخم كه آن را دنبلان مى گویند 7. دانه كوچكى كه در مغز سر است و به شكل نخود مى باشد 8. مغز حرام كه در میان تیره پشت است 9. پى كه در دو طرف گردن قرار دارد و تا تیره پشت كشیده شده 10. زهره دان 11. سپرز (طحال) 12. مثانه (محلّ اجتماع بول) 13. سیاهى چشم 14. چیزى كه در میان سم است و عرب آن را ذات الاشاجع مى گوید، این در حیوانات بزرگ است، امّا در حیوانات كوچكى مانند گنجشك چنانچه بعضى از این امور قابل تشخیص، یا جدا كردن نیست خوردن آن اشكالى ندارد. خوردنى ها و آشامیدنى هاى حرام: مسأله 2260: خوردن اشیاء خبیث و پلید كه طبع انسان از آن تنفّر دارد (مانند فضله حیوانات و آب بینى و امثال آن) حرام است هرچند پاك باشد. مسأله 2261: خوردن خاك و گِل حرام است، ولى خوردن كمى از تربت پاك حضرت سیّدالشّهداء امام حسین(علیه السلام) (كمتر از یك نخود) به قصد شفاء اشكال ندارد و همچنین گل داغستان و گل ارمنى كه براى معالجه مى خورند در صورتى كه علاج منحصر به آن باشد جایز است. مسأله 2262: خوردن یا نوشیدن چیزى كه براى انسان ضرر مهمّى دارد حرام است، كشیدن سیگار و سایر انواع دخانیّات اگر به تصدیق اهل اطّلاع ضرر مهمّى داشته باشد نیز حرام است، ولى استفاده از مواد مخدّر مطلقاً حرام است خواه به صورت تزریق یا دود كردن یا خوردن و یا به هر طریق دیگرى بوده باشد. و همچنین تولید، خرید و فروش و هرگونه كمك به انتشار آن حرام است. مسأله 2263: اگر با گاو و گوسفند و شتر نزدیكى كنند، علاوه بر این كه گوشت آنها حرام است، بول و مدفوع آنها نیز بنا بر احتیاط واجب نجس مى باشد و آشامیدن شیر آنها نیز حرام است و باید آن حیوان را ذبح كنند و لاشه آن را بسوزانند و كسى كه با آن نزدیكى كرده باید پول آن را به صاحبش بدهد. مسأله 2264: آشامیدن شراب حرام و از گناهان كبیره است، بلكه در بعضى از اخبار بزرگترین گناه شمرده شده است و اگر كسى آن را حلال بداند در صورتى كه متوجّه باشد كه لازمه حلال دانستن آن تكذیب خدا و پیغمبر(صلى الله علیه و آله) مى باشد كافر است. از حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) روایت شده است كه فرمود: «شراب ریشه بدیها و منشأ گناهان است و كسى كه شراب مى خورد عقل خود را از دست مى دهد و در آن موقع خدا را نمى شناسد و از هیچ گناهى باك ندارد، احترام هیچ كس را نگه نمى دارد و حقّ خویشان نزدیك را رعایت نمى كند و از زشتیهاى آشكار رو نمى گرداند، روح ایمان و خداشناسى از او بیرون مى رود، و روح خبیثى كه از رحمت خدا دور است در او مى ماند، خدا و فرشتگان و پیغمبران و مؤمنین او را لعنت مى كنند و تا چهل روز نماز او قبول نمى شود و روز قیامت روى او سیاه است!» مسأله 2265: منظور از شراب هر مایع مست كننده اى است و آبجو نیز جزء مشروبات الكلى است، حتّى نوشیدن یك قطره شراب و كمتر از آن نیز حرام است. مسأله 2266: سفره اى كه بر سر آن شراب مى خورند اگر انسان یكى از آنان حساب شود نشستن كنار آن و خوردن از آن سفره حرام است هرچند غذاى حلال باشد. مسأله 2267: هرگاه جان مسلمانى به خاطر گرسنگى یا تشنگى در خطر باشد بر همه واجب است به او آب و غذا داده و از مرگ نجاتش بخشند. مستحبّات و مكروهات غذا خوردن: مسأله 2268: چند چیز است كه انجام آن موقع غذا خوردن به امید ثواب مستحبّ است: 1. هر دو دست را قبل از غذا بشوید. 2. بعد از غذا نیز دست خود را بشوید و با دستمال خشك كند. 3. میزبان قبل از همه شروع به غذا خوردن كند و بعد از همه دست بكشد. 4. در اوّل غذا «بسم اللّه» و آخر غذا «الحمد للّه» بگوید و اگر سر یك سفره چند جور غذا باشد موقع خوردن از هر كدام از آنها «بسم اللّه» بگوید. 5. با دست راست غذا بخورد. 6. اگر چند نفر سر یك سفره غذا مى خورند هر كسى از غذاى جلو خودش بخورد. 7. لقمه را كوچك بردارد. 8. با عجله غذا نخورد و غذا خوردن را طول دهد و غذا را خوب بجود. 9. بعد از غذا خلال نماید و اجزاء غذا را از لاى دندانها بیرون آورده و دهان را بشوید. 10. از دور ریختن مواد غذایى خوددارى كند، ولى اگر در بیابان غذا مى خورد آنچه از سفره بیرون مى ریزد براى پرندگان و حیوانات بگذارد. 11. در شبانه روز دوبار غذا بخورد، اوّل روز و اوّل شب. 12. در اوّل و آخر غذا نمك بخورد. 13. تمام میوه ها را پیش از خوردن با آب تمیز بشوید. 14. تا بتواند بر سفره میهمانى داشته باشد. مسأله 2269: كارهاى زیر را در موقع غذا خوردن از مكروهات شمرده اند: 1. در حال سیرى غذا خوردن 2. پرخوردن و در خبر است كه خداوند عالم از شكم پر بیش از هر چیز بدش مى آید. 3. نگاه كردن به صورت دیگران در موقع غذا خوردن 4. خوردن غذاى داغ 5. فوت كردن به چیزى كه مى خورد یا مى آشامد 6. بعد از گذاشتن نان در سفره منتظر چیز دیگرى بودن 7. پاره كردن نان با كارد 8. گذاشتن نان زیر ظرف غذا و هر گونه بى احترامى به آن 9. پوست كندن میوه (میوه هایى كه با پوست خورده مى شود) 10. دور انداختن میوه پیش از آن كه آن را كاملاً بخورد. مستحبّات و مكروهات آشامیدن آب: مسأله 2270: چند كار در روایات به هنگام آشامیدن آب توصیه شده است: 1. آب را بطور مكیدن بیاشامد. 2. در روز ایستاده آب بخورد. 3. پیش از نوشیدن آب «بسم اللّه» و بعد آن «الحمد للّه» بگوید. 4. آب را به سه نفس بیاشامد، نه یك نفس. 5. از روى میل آب بیاشامد. 6. بعد از نوشیدن آب حضرت امام حسین(علیه السلام) و اهل او را یاد كند و قاتلان ایشان را لعنت نماید. مسأله 2271: در روایات از چند چیز در موقع آشامیدن آب نهى شده است: 1. زیاد آشامیدن. 2. آشامیدن آب بعد از غذاى چرب 3. ایستاده نوشیدن در شب 4. نوشیدن آب بادست چپ 5. نوشیدن از جاى شكسته كوزه یا طرفى كه دسته آن است.