فهرست کتاب


گنجینه معارف 3 (110 موضوع)

محمد رحمتی شهرضا

تجاوز به حقّ مالكیتِ دیگران ظلم است

«إِذْ دَخَلُواْ عَلَى دَاوُدَ فَفَزِعَ مِنهُمْ قَالُواْ لَا تَخَفْ خَصْمَانِ بَغَى بَعْضُنَا عَلَى بَعْضٍ فَاحْكُم بَیْنَنَا بِالْحَقِّ وَ لَا تُشْطِطْ وَ اهْدِنَا إِلَى سَوَاءِ الصِّرَطِ؛ إِنَّ هَذَا أَخِى لَهُ تِسْعٌ وَ تِسْعُونَ نَعْجَةً وَ لِىَ نَعْجَةٌ وَحِدَةٌ فَقَالَ أَكْفِلْنِیهَا وَ عَزَّنىِ فِى الخِْطَابِ؛ قَالَ لَقَدْ ظَلَمَكَ بِسُؤَالِ نَعْجَتِكَ إِلَى نِعَاجِهِ وَ إِنَّ كَثِیرًا مِّنَ الخُْلَطَاءِ لَیَبْغِى بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ إِلَّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّلِحَتِ وَ قَلِیلٌ مَّا هُمْ وَ ظَنَّ دَاوُدُ أَنَّمَا فَتَنَّهُ فَاسْتَغْفَرَ رَبَّهُ وَ خَرَّ رَاكِعًا وَ أَنَابَ؛(957) در آن هنگام كه (بى مقدمه) بر او وارد شدند و او از دیدن آنها وحشت كرد گفتند: «نترس، دو نفر شاكى هستیم كه یكى از ما بر دیگرى ستم كرده اكنون در میان ما بحق داورى كن و ستم روا مدار و ما را به راه راست هدایت كن! این برادر من است و او نود و نه میش دارد و من یكى بیش ندارم امّا او اصرار مى كند كه: این یكى را هم به من واگذار و در سخن بر من غلبه كرده است! (داوود) گفت: «مسلّماً او با درخواست یك میش تو براى افزودن آن به میشهایش، بر تو ستم نموده و بسیارى از شریكان (و دوستان) به یكدیگر ستم مى كنند، مگر كسانى كه ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده اند امّا عدّه آنان كم است!» داوود دانست كه ما او را (با این ماجرا) آزموده ایم، از این رو از پروردگارش طلب آمرزش نمود و به سجده افتاد و توبه كرد.»

حق كشى باعث هلاكت ظالم

«وَ إِذْ نَجَّیْنَكُم مِّنْ ءَالِ فِرْعَوْنَ یَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذَابِ یُذَبِّحُونَ أَبْنَاءَكُمْ وَ یَسْتَحْیُونَ نِسَاءَكُمْ وَ فِى ذَلِكُم بَلَاءٌ مِّن رَّبِّكُمْ عَظِیمٌ؛ وَ إِذْ فَرَقْنَا بِكُمُ الْبَحْرَ فَأَنجَیْنَكُمْ وَ أَغْرَقْنَا ءَالَ فِرْعَوْنَ وَ أَنتُمْ تَنظُرُونَ؛(958) و (نیز به یاد آورید) آن زمان كه شما را از چنگال فرعونیان رهایى بخشیدیم كه همواره شما را به بدترین صورت آزار مى دادند: پسران شما را سر مى بریدند و زنان شما را (براى كنیزى) زنده نگه مى داشتند. و در اینها، آزمایش بزرگى از طرف پروردگارتان براى شما بود. و (به خاطر بیاورید) هنگامى را كه دریا را براى شما شكافتیم و شما را نجات دادیم و فرعونیان را غرق ساختیم در حالى كه شما تماشا مى كردید.»

ظلم باعث انحطاط جامعه

«فَبِظُلْمٍ مِّنَ الَّذِینَ هَادُواْ حَرَّمْنَا عَلَیهِمْ طَیِّبَتٍ أُحِلَّتْ لَهُمْ وَ بِصَدِّهِمْ عَن سَبِیلِ اللَّهِ كَثِیرًا؛ وَ أَخْذِهِمُ الرِّبَواْ وَ قَدْ نُهُواْ عَنْهُ وَ أَكْلِهِمْ أَمْوَلَ النَّاسِ بِالْبَطِلِ وَ أَعْتَدْنَا لِلْكَفِرِینَ مِنهُمْ عَذَابًا أَلِیمًا؛(959) بخاطر ظلمى كه از یهود صادر شد، و (نیز) بخاطر جلوگیرى بسیار آنها از راه خدا، بخشى از چیزهاى پاكیزه را كه بر آنها حلال بود، حرام كردیم. و (همچنین) بخاطر ربا گرفتن، در حالى كه از آن نهى شده بودند و خوردن اموال مردم بباطل و براى كافران آنها، عذاب دردناكى آماده كرده ایم.»