اخلاق در قضاوت
«قال علىّ(علیه السلام) : تحلّوا بالاخذ بالفضل و الكفّ عن البغى و العمل بالحقّ و الانصاف من النّفس؛(101) على(علیه السلام) فرموده است: خویشتن را با فضائل اخلاقى و ملكات انسانى بیارائید، از ستم خوددارى كنید، به حق و درستى رفتار نمائید و با قضاوت وجدانى خود نسبت به مردم منصف باشید.»
رغبت فطرى نفس
«و عنه(علیه السلام) : اكره نفسك على الفضائل، فانّ الرّذائل انت مطبوع علیها؛(102) و نیز فرموده است: با سعى و مجاهده، فضائل اخلاقى را به نفس سركش خود تحمیل كن و بر خلاف میل و رغبتش او را به پاكى و نیكى وادار نما، زیرا خواهش طبیعى و رغبت نفسانى بشر، به شهوات ناروا و رذائل اخلاق است و قبول فضائل و ملكات پاك بر خلاف تمایلات فطرى نفس است.»
سختى مكارم اخلاقى
«قال علىّ(علیه السلام) : ما اصعب اكتساب الفضائل و ایسر اتلافها؛(103) على(علیه السلام) فرمود: چه سخت است تحصیل صفات پسندیده و فضائل اخلاق و چه آسان است نابود ساختن خلقیّات حمیده و بر باد دادن آنها.»