مكارم اخلاقى، زینت بخش نفس
«قال علىّ(علیه السلام) : ذلّلوا انفسكم بترك العادات و قودوها الى فعل الطّاعات و حمّلوا بها اعباء المغارم و حلّوها بفعل المكارم و صونوها عن دنس الآمثم؛(100) على(علیه السلام) فرموده است: نفس متجاوز و سركش خویش را با ترك عادات ناپسند خوار نمائید و به انجام اوامر الهى وادارش سازید و بار غرامتهاى تخلّفش را بر وى تحمیل نمائید، با انجام مكارم اخلاق زینتش كنید و از پلیدیهاى گناه مصونش دارید.»
اخلاق در قضاوت
«قال علىّ(علیه السلام) : تحلّوا بالاخذ بالفضل و الكفّ عن البغى و العمل بالحقّ و الانصاف من النّفس؛(101) على(علیه السلام) فرموده است: خویشتن را با فضائل اخلاقى و ملكات انسانى بیارائید، از ستم خوددارى كنید، به حق و درستى رفتار نمائید و با قضاوت وجدانى خود نسبت به مردم منصف باشید.»
رغبت فطرى نفس
«و عنه(علیه السلام) : اكره نفسك على الفضائل، فانّ الرّذائل انت مطبوع علیها؛(102) و نیز فرموده است: با سعى و مجاهده، فضائل اخلاقى را به نفس سركش خود تحمیل كن و بر خلاف میل و رغبتش او را به پاكى و نیكى وادار نما، زیرا خواهش طبیعى و رغبت نفسانى بشر، به شهوات ناروا و رذائل اخلاق است و قبول فضائل و ملكات پاك بر خلاف تمایلات فطرى نفس است.»