محتوای سوره فرقان
این سوره به حکم آنکه از سوره های مکی**بعضی از مفسران اصرار بر این دارند که سه آیه از این سوره (68و69و70) در مدینه نازل شده است شاید به خاطر اینکه در این چند آیه سخن از احکامی مانند حرمت قتل نفس و زنا مطرح شده در حالی که دقت در آیات قبل و بعد از آن به خوبی نشان می دهد که یک رشته کاملا متصل و منسجم پیرامون بندگان خاص خدا(عباد الرحمن) و اوصاف آنها را بیان می کند لذا ظاهر این است که همه سوره در مکه نازل شده است*** است بیشترین تکیه اش بر مسائل مربوط به مبداء و معاد، و بیان نبوت پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم)، و مبارزه با شرک و مشرکان و انذار از عواقب شوم کفر و بت پرستی و گناه است.
این سوره در حقیقت از سه بخش تشکیل می شود:
بخش اول که آغاز این سوره را تشکیل می دهد منطق مشرکان را شدیدا در هم می کوبد، و بهانه جوئیهای آنها را مطرح کرده و پاسخ می گوید، و آنها را از عذاب خدا و حساب قیامت و مجازاتهای دردناک دوزخ بیم می دهد، و به دنبال آن قسمتهائی از سرگذشت اقوام پیشین را که بر اثر مخالفت با دعوت پیامبران گرفتار سختترین بلاها و کیفرها شدند، به عنوان درس عبرت، برای این مشرکان لجوج و حق ستیز بازگو می کند.
در بخش دوم برای تکمیل این بحث قسمتی از دلائل توحید و نشانه های عظمت خدا را در جهان آفرینش، از روشنائی آفتاب گرفته، تا ظلمت و تاریکی شب، و وزش بادها، و نزول باران، و زنده شدن زمینه ای مرده، و آفرینش آسمانها و زمینها در شش دوران و آفرینش خورشید و ماه و سیر منظم آنها در بروج آسمانی
@@تفسیر نمونه جلد 15 صفحه 4@@@
و مانند آن سخن می گوید.
در حقیقت بخش اول مفهوم ((لا اله)) را مشخص می کند و بخش دوم ((الا الله)) را.
بخش سوم فشرده بسیار جامع و جالبی از صفات مؤمنان راستین (عباد الرحمان) و بندگان خالص خدا است که در مقایسه با کفار متعصب و بهانه گیر و آلوده ای که در بخش اول مطرح بودند، موضع هر دو گروه کاملا مشخص می شود و چنانکه خواهیم دید این صفات مجموعه ای است از اعتقادات، عمل صالح، مبارزه با شهوات، داشتن آگاهی کافی، و تعهد و احساس مسئولیت اجتماعی.
و نام این سوره از آیه اول آن گرفته شده که از قرآن تعبیر به فرقان (جدا کننده حق از باطل) می کند.
@@تفسیر نمونه جلد 15 صفحه 5@@@