فهرست کتاب


تفسیر نور جلد 7

حاج شیخ محسن قرائتی‏

سوره انبیا آیه 75

(75) وَأَدْخَلْنَهُ فِی رَحْمَتِنَآ إِنَّهُ مِنَ الْصَّلِحِینَ
و او را در رحمت خویش وارد نمودیم، همانا او از شایستگان بود.

نکته ها:
در زمان حضرت ابراهیم، لوط پیامبر بود وامامت ورهبری از ابراهیم بود. شاید به همین دلیل در آیه ی قبل درباره اسحاق و یعقوب خواندیم: «جعلناهم ائمه» و در این آیه نام لوط جداگانه برده شد و کلمه ائمة شامل او نیست، زیرا امام ابراهیم بود.
دراین آیه، خداوند به چهار نعمت مهمی که به حضرت لوط داده شده، اشاره می فرماید که عبارتند از: حکم، علم، نجات و دخول در رحمت.
شاید مراد از «حکم» در این آیه، مقام نبوت باشد، چنانکه درباره ی حضرت یحیی نیز به همین معنا آمده است، «و آتیناه الحکم صبّیاً»**مریم، 12.***
نجات دادن خداوند با تلاش خود انسان ها منافاتی ندارد، چنانکه نجات حضرت لوط با فرمان و هدایت الهی و با خواست و تلاش خودش صورت پذیرفت. «فاسر باهلک بقطع من اللیل»**هود، 83.***
مراد از «فاسقین» در اینجا، کفّار است، نظیر آیه ی: «افمن کان مؤمناً کمن کان فاسقاً»**سجده، 18.***
پیام ها:
1- خداوند، اولیای خودش را نجات می دهد. (نجّیناه)
2- در منطقه گناه خیز نمانید. (نجّیناه)
3- گاهی انجام یک گناه، سبب ارتکاب گناهان دیگری می شود. (الخبائث)
4- بدتر از گناه، اصرار بر گناه واستمرار آن است. (کانت تعمل الخبائث)
5 - استمرار در گناه، ثمره ی کفر و سبب بد عاقبتی است. (تعمل الخبائث، انهم کانوا قوم سوء فاسقین)
6- محیط و جامعه، جبر آفرین نیست. (کانوا قوم سوء فاسقین، و ادخلناه فی رحمتنا)
7- اگر ما صالح باشیم، خداوند ما را از رحمت خویش سرشار می سازد. (ادخلناه فی رحمتنا انه من الصالحین)

سوره انبیا آیه 76

(76) وَنُوحاً إِذْ نَادَی مِن قَبْلُ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ فَنَجَّیْنَهُ وَأَهْلَهُ مِنَ الْکَرْبِ الْعَظِیمِ
و (بیاد آور ماجرای) نوح را از پیش (از ابراهیم و لوط) آن زمان که (پروردگار خویش را) ندا کرد، پس (خواسته ی) او را اجابت کردیم، پس او و خاندانش را از (آن اندوه و) بلای بزرگ، نجات بخشیدیم.

سوره انبیا آیه 77

(77) وَنَصَرْنَهُ مِنَ الْقَوْمِ الَّذِینَ کَذَّبُواْ بَِایَتِنَآ إِنَّهُمْ کَانُواْ قَوْمَ سَوْءٍ فَأَغْرَقْنَهُمْ أَجْمَعِینَ
و او را در برابر مردمی که آیات (و نشانه های) ما را تکذیب می کردند، یاری دادیم، بدرستی که آنان، مردم بدی بودند، پس همه ی آنها را غرق کردیم.
نکته ها:
شاید مراد از دعا و ناله ی حضرت نوح «ندا»، همان نفرینی باشد که در آیه 27 از سوره ی نوح بدان اشاره شده است که: (ربّ لا تَذر علی الارض مِن الکافرین دَیّارا)، پروردگارا! هیچ کافری را بر روی زمین باقی مگذار. و شاید این نفرین، بعد از یأس از ایمان مردم بوده است که: (لن یؤمن من قومک الاّ من قد آمن)**هود، 38.*** ای نوح! جز آن کسانی که به تو ایمان آورده اند، هرگز، کس دیگری ایمان نخواهد آورد. از این روی پس از 950 سال تبلیغ و آن همه صبر و تحمل، سرانجام دست به دعا برداشت: (فدعا ربّه انّی مغلوبٌ فانتصر)**قمر، 10. ***خداوندا! من مغلوب هستم، پس مرا یاری فرما.
پیام ها:
1- شنیدن تاریخ دیگران و توجّه به مصائب و مشکلات آنان، انسان را صبور می سازد. (و نوحاً اذ...)
2- دعای انبیا مستجاب است. (نادی - فاستجبنا) (دعا در تحولات تاریخ نقش دارد) (نادی ... اغرقنا)
3- اگر قدرتی بر تغییر جامعه ی فاسد ندارید، به فکر نجات خود از آنجا باشید. (فنجینّاه ...)
4- زندگی در جامعه ی کفرآلود بلایی بسیار بزرگ است. (الکرب العظیم)
5 - عاقبت، اهل حقّ، پیروز و اهل باطل، نابود شدنی هستند. (نصرناه - اغرقناهم)
6- بلاها، بازتاب افکار و اعمال خود انسان هاست. (انهم کانوا قوم سوء فاغرقناهم)