سوره انبیا آیه 57
(57) وَتَاللَّهِ لَأَکِیدَنَّ أَصْنَمَکُم بَعْدَ أَن تُوَلُّواْ مُدْبِرِینَ
و به خداوند سوگند که در غیاب شما، نقشه ای برای (نابودی) بت هایتان خواهم کشید.
نکته ها:
در اینکه حضرت ابراهیم علیه السلام این جمله جسورانه را چگونه بیان فرموده، بین مفسّران اختلاف است، بعضی همچون صاحبان تفاسیر صافی و المیزان برآنند که این جمله بطور علنی اظهار نشده و حضرت آن را به صورت سرّی بیان داشته است، زیرا متعقدند که ادعای صریح مبارزه بر علیه خدایان ریز و درشت یک ملّت، آن هم در روز اوّل و یک تنه برخلاف احتیاط است، امّا به نظر می رسد که چنین نیست و حساب مردان خدا از محاسبات عادّی ما انسان ها جداست و هیچ چیز نمی تواند مانع راه روشن و رسالت الهی آنان گردد.
مگر در آیات قبل نخواندیم که ابراهیم علیه السلام آشکارا به مردم فرمود: «انتم وآباءکم فی ضلال مبین» مگر حضرت زینب کبری علیها السلام در حال اسارت در شام به یزید نفرمود: «انّی اَستصغِرک» من تورا حقیر می دانم وسپس رگبار انتقاد را نثار حکومت او کرد؟
مگر امام خمینی (ره) در اوج سلطنت جائرانه و سراپا مسلح شاه که همه ی قدرت های داخلی و حمایت های خارجی را پشتیبان خود داشت نفرمود: «شاه باید برود» و مگر به جانشین شاه نفرمود: «من توی دهن این دولت می زنم» مگر به استکبار مسلّط جهانی، آمریکا نفرمود که: «آمریکا هیچ غلطی نمی تواند بکند» به راستی این جملات باکدام ملاحظات سیاسی واحتیاطات معمولی سازگار است؟
بعضی معتقدند که برای برخورد با مظاهر و عوامل فساد باید با آنها مبارزه ی منفی کرد، همانطور که یکی از بزرگان نسبت به سینماهای زمان طاغوت که وسیله ای جدّی در انحراف نسل جوان بود اظهار می داشت که اگر مردم به سینما نروند خود بخود تعطیل می شود، امّا آیه فوق این تفکّر را محکوم می کند و اصرار دارد که باید مایه ی فساد برچیده شود. چنانچه حضرت موسی علیه السلام گوساله طلایی را آتش زد و پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله مسجد ضرار پایگاه منافقان را تخریب کرد.
پیام ها:
1- ایمان به هدف ویقین بدرستی راه، انسان را قدرتمند می سازد. (تالله لاکیدنّ)
2- کارهای بزرگ به طراحی های مهم نیز نیاز دارد. (لاکیدنّ) کلمه «اکیدنّ» از «کید» به معنای تدبیر و طرّاحی است.
3- قاطعیّت، لازمه ی یک رهبری موفّق است. (تالله لاکیدنّ) قسم با کلمه ی (تاللّه) از قسم با کلمه ی (واللّه) شدیدتر است.**تفسیر کبیر فخررازی.***
4- پیامبران با اتصال به منبع وحی، به تنهایی قدرت برنامه ریزی دارند. (لاکیدن)
5 - مبارزه حضرت ابراهیم با بت ها کاملاً جدّی بود و قصد ارعاب نداشت. (لاکیدن) (حرف «لام» و نون مشدّد، نشانه ی حتمی بودن است.)
6- کثرت و تعدّد بت ها، مانع تدبیر و تصمیم ابراهیم نشد. (اصنامکم)
7- اگر حضور بت پرستان نباشد، همه بت ها در برابر یک تبر نیز عاجزند. (بعد ان تولّوا مدبرین) در واقع، این بت پرستان هستند که محافظت بت ها را به عهده دارند، نه بت ها حفاظت آنها را
8 - برای اجرای اهداف بزرگ، گاه حضور مردم لازم است. (و ان یحشرالناس ضحی) و گاه عدم حضور آنان شرط است. (بعد ان تولوا مدبرین)
9- تا بت باشد، گرایش به بت پرستی نیز خواهد بود، پس باید بت ها را نابود کرد. (لاکیدنّ اصنامکم)
سوره انبیا آیه 58
(58) فَجَعَلَهُمْ جُذَذاً إِلَّا کَبِیراً لَّهُمْ لَعَلَّهُمْ إِلَیْهِ یَرْجِعُونَ
پس (سرانجام، ابراهیم در یک فرصت مناسب) همه آنها، جز بزرگشان را کاملاً خرد کرد تا شاید آنها به سراغ آن بیایند (و وجدان های خفته ی آنها بیدار شود).
سوره انبیا آیه 59
(59) قَالُواْ مَن فَعَلَ هَذَا بَِالِهَتِنَآ إِنَّهُ لَمِنَ الظَّلِمِینَ
گفتند: چه کسی با خدایان ما این چنین کرده؟ قطعاً او از ستمکاران است.