سوره انبیا آیه 42
(42) قُلْ مَن یَکْلَؤُکُم بِالَّیْلِ وَالنَّهَارِ مِنَ الرَّحْمَنِ بَلْ هُمْ عَن ذِکْرِ رَبِّهِم مُّعْرِضُونَ
بگو کیست که شمارا در شب و روز از (عذاب) خدای رحمان نگاه می دارد؟! امّا (باز) آنان از یاد پروردگارشان روی می گردانند.
پیام ها:
1- قدرت ها نمی توانند انسان را از خطرات حفظ کنند. (قل مَن یکلؤکم...)
2- انسان دائماً نیاز به حفاظت و حمایت الهی دارد. (مَن یکلؤکم...)
3- از شیوه های موفّق تبلیغ، مخاطب قراردادن وجدان هاست. (قل مَن یکلؤکم...)
4- حفاظت خداوند، دائمی و نسبت به همه حتّی کفّار است. (مَن یکلؤکم)
5 - کردار ما به نحوی است که حتّی سرچشمه ی رحمت را به غضب می آورد. (من الرحمن) (حفاظت او بر اساس مهر و رحمت است) (یکلؤکم... من الرحمن)
6- حفاظت، از شئون ربوبیّت خداوند است. (یکلؤکم - ربهم) (از حفاظت آسمان ها تا رام بودن حیوانات، تا دفاع در برابر میکروب هایی که وارد بدن می شود، صدها نوع حفاظت در هر لحظه برابر انسان وجود دارد).
7- اگر انسان ها از یاد خداوند اعراض کنند، او نیز از آنها اعراض خواهد کرد. ابتدا خداوند، کافران را مخاطب قرار داد (یکلؤکم) ولی بعد گویا از آنان اعراض نموده و آنها را بطور غایب مطرح فرموده است. (بل هم)
8 - انسان لازم است از مربّی واقعی خویش یاد کند، در غیر این صورت سزاوار توبیخ است. (بل هم عن ذکر ربهم معرضون)
سوره انبیا آیه 43
(43) أَمْ لَهُمْ ءَالِهَةٌ تَمْنَعُهُم مِّن دُونِنَا لَا یَسْتَطِیعُونَ نَصْرَ أَنفُسِهِمْ وَلَا هُم مِّنَّا یُصْحَبُونَ
یا برای آنان (کفّار) خدایانی است که آنان را در برابر (عذاب) ما حفظ کند؟ آنان، (خدایان ساختگی) قادر بر یاری (و حفظ) خودشان نیستند (تا چه رسد به دیگران)، و از جانب ما نیز همراهی نمی شوند.
پیام ها:
1- غیر خدا، نه از درون توان دفاع از خویش را دارد و نه از بیرون توان کمک به دیگران. (لایستطیعون نصر...)
2- نیازمند چگونه می تواند پرستش شود. (لا یستطیعون نصر انفسهم)
3- ذات نایافته از هستی بخش، کی تواند که شود هستی بخش. (آلهة... لایستطیعون نصر انفسهم و لا هم منّا یُصحبون)
سوره انبیا آیه 44
(44) بَلْ مَتَّعْنَا هَؤُلَا ءِ وَءَابَآءَهُمْ حَتَّی طَالَ عَلَیْهِمُ الْعُمُرُ أَفَلَا یَرَوْنَ أَنَّا نَأْتِی الْأَرْضَ نَنقُصُهَا مِنْ أَطْرَافِهَآ أَفَهُمُ الْغَلِبُونَ
با این وجود، ما آنها و پدرانشان را (از نعمت ها) کامیاب ساختیم تا آنجا که عمرشان طولانی شد (و مایه ی غرور وطغیان آنان گردید). آیا نمی بینند که ما به سراغ زمین آمده (و با مرگ و فنا) از اطراف آن می کاهیم؟ پس آیا ایشان (بر ما) غلبه دارند؟
نکته ها:
در اینکه مراد از عبارت «ننقصها من اطرافها» کم شدن اطراف زمین چیست، معانی مختلفی ذکر شده است:
الف: منظور، مرگ علما وفقدان آنهاست.**تفسیرصافی.***
ب: مقصود، انقراض امتها و نابودی ساکنان زمین است.**تفسیر المیزان.***
ج: با گسترش اسلام، از مناطق کفر نشین کاسته می شود.**تفسیر صافی.***
د: حجم زمین از نظر جغرافیایی روبه نقصان است.
پیام ها:
1- طول عمر وکامیابی به اراده خداست وهیچ معبودی درآن نقش ندارد. (متّعنا)
2- هر کامیابی، برای انسان ها و نیاکانشان، نشانه ی لطف الهی نیست. (بل متّعنا) (عمر طولانی و کامیابی نیاکان، شما را غافل نکند.)
3- خداوند برای عقوبت کافران عجله ای ندارد. (متعنا)
4- به هر طول عمری نباید دل خوش داشت. (حتی طال علیهم العمر) خداوند، طول عمر کافران را مهلتی برای ازدیاد گناهانشان قرار داده است. (انّما نملی لهم لیزدادوا اثماً)**آل عمران، 178.***
5 - آگاهی از تاریخ ملّت ها و تمدّن ها و عبرت گرفتن از آن، مورد ستایش است. (افلا یرون ...)
6- با مشاهده انقراض پی در پی ملتها، آیا باز هم کفّار، گمان پیروزی دارند؟ (ننقصها من اطرافها، افهم الغالبون)