سوره انبیا آیه 33
(33) وَهُوَ الَّذِی خَلَقَ الَّیْلَ وَالنَّهَارَ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ کُلٌّ فِی فَلَکٍ یَسْبَحُونَ
و او کسی است که شب و روز و خورشید و ماه را آفرید (که) هر یک (از آنها) در مداری (معیّن)، شناور (و در حرکت) است.
نکته ها:
شب نیز همچون روز، مخلوق و مجعول الهی است، نظیر آیه ای که می فرماید: (خلق الموت و الحیاة)**ملک، 2.*** یعنی مرگ نیز مثل حیات دارای وجودی است که خداوند آن را خلق فرموده است.
در کلمه ی «کلّ» در این آیه چند احتمال است:
الف: نه تنها خورشید و ماه، بلکه همه ی کرات آسمانی در حرکت هستند.
ب: محلّ طلوع خورشید وماه در مواقع مختلف متعدّد است.**تفسیر لاهیجی.***
ج: شب و روز نیز مثل خورشید و ماه در حرکتند، زیرا اگر ما از بیرون از فضای زمین به کره ی زمین نگاه کنیم، شب را که همان سایه ی زمین است، به صورت یک مخروط و روز را به شکل یک استوانه ی روشن، در حال گردش به دور زمین خواهیم دید.**تفاسیر المیزان و نمونه.***
پیام ها:
1- بهترین راه خداشناسی، دقّت در آفریده های الهی است. (هو الّذی خلق...) زیرا طبیعت، همواره در اختیار همه ی انسان ها قرار دارد.
2- همه ی کرات دارای مداری هستند که در آن حرکت می کنند. (فی کلّ فلک...)
سوره انبیا آیه 34
(34) وَمَا جَعَلْنَا لِبَشَرٍ مِّن قَبْلِکَ الْخُلْدَ أَفَإِیْن مِّتَّ فَهُمُ الْخَلِدُونَ
و ما پیش از تو برای (هیچ) انسانی، جاودانگی (و زندگی ابدی) قرار ندادیم، پس آیا اگر تو از دنیا بروی، آنان! زندگانی جاوید خواهند یافت؟!
سوره انبیا آیه 35
(35) کُلُّ نَفْسٍ ذَآئِقَةُ الْمَوْتِ وَنَبْلُوکُم بِالشَّرِّ وَالْخَیْرِ فِتْنَةً وَإِلَیْنَا تُرْجَعُونَ
هر نفسی چشنده مرگ است و ما شما را با مبتلا کردن به بدی هاو خوبی ها آزمایش می کنیم و بسوی ما باز گردانده می شوید.
نکته ها:
حضرت علی علیه السلام درباره ی (نبلوکم بالشرّ و الخیر) فرمودند: سلامتی و غنی، خیر، و بیماری و فقر، شرّ است و هر دو برای امتحان می باشد.**مستدرک، ج 2، ص 149.***
سیمای مرگ در قرآن و روایات
1- آمادگی برای مرگ، نشانه ی اولیای خداست. (ان زعمتم انکم اولیاء للّه من دون الناس فتمنّوا الموت)**جمعه، 6.***
2- جایگاه مرگ در زندگی انسان ها همچون گردنبند بر روی سینه ی دختران است. «خطّ الموت علی وُلد آدم مَخطّ القلاده علی جید الفتاة»**این تشبیه از امام حسین علیه السلام در آستانه ی سفر به کربلا است.***
3- مرگ، پایان راه نیست، بلکه به منزله ی تغییر در حیات و شیوه ی زندگی است، مانند لباسی که تعویض می شود.**بحار، ج 6، ص 154.***
4- هر کس از انسان ها به نحوی از این جهان رخت برمی بندند، بعضی با سخت ترین حالات و عدّه ای مثل بو کردن گل.**بحار، ج 6، ص 152.***
5 - ترس انسان از مرگ مانند ترس راننده ای است که یا سوخت ندارد «آهٍ من قلّة الزّاد و طول الطریق»،**نهج البلاغه، حکمت 77.*** یا بار قاچاق و کالای ممنوعه حمل می کند (گناهکار است) و یا آماده ی رانندگی نیست، وگرنه ترس چرا؟
پیام ها:
1- سنّت الهی بر جاوید نبودن انسان در این جهان است. (ما جعلنا لبشر... الخلد)
2- اگر بنا باشد انسانی در دنیا همواره زنده بماند، آن شخص، پیامبر صلی الله علیه و آله خواهد بود. (أفاین متّ فهم الخالدون)
3- گرچه خیر و شر، هر دو ابزار آزمایش اند، ولی آزمایش با تلخی ها مناسب تر است. (نبلوکم بالشر والخیر) (شاید تقدّم «شرّ» نیز به همین مناسبت باشد)
4- آزمایشات الهی سخت و مهم است. (نبلوکم... فتنه)
5 - با مرگ، نیست و نابود نمی شویم. (الینا ترجعون)