سوره انبیا آیه 30
(30) أَوَلَمْ یَرَ الَّذِینَ کَفَرُواْ أَنَّ السَّمَوَتِ وَالْأَرْضَ کَانَتَا رَتْقاً فَفَتَقْنَهُمَا وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَآءِ کُلَّ شَیْ ءٍ حَیٍّ أَفَلَا یُؤْمِنُونَ
آیا کافران نمی بینند که آسمان ها و زمین بهم بسته بودند، پس ما، آن دو را از یکدیگر باز کردیم و هر چیز زنده را از آب پدید آوردیم. آیا (با این همه) باز ایمان نمی آورند؟
نکته ها:
در اینکه مراد از بسته بودن و سپس باز شدن آسمان ها و زمین چیست، اقوالی ذکر شده است:
الف: زمین و آسمان در آغاز خلقت، یک چیز بودند و آن، توده ی عظیمی از گازها بود، سپس بر اثر انفجارات درونی و حرکت ها، تدریجاً از هم جدا شدند.
ب: مواد اصلی آسمان و زمین در ابتدا یکی بود ولی با گذشت زمان، شکل جدیدی پیدا کردند.
ج: مراد از بسته بودن آسمان، نباریدن ومنظور از بسته بودن زمین، گیاه نداشتن است، خداوند آنها را گشود، از آسمان باران نازل کرد واز زمین گیاهان را رویاند.**تفسیر نمونه.***
سرچشمه ی پیدایش انسان و حیوانات، آب است. 70% بدن انسان ها و حیوانات از آب است. حیات گیاهان، وابسته به آب است.
پیام ها:
1- مشاهده ی طبیعت با هدف، کلید کسب ایمان است. (اولم یر ... افلا یؤمنون)
2- جهان طبیعت دوران های مختلفی داشته است. (کانتا رتقا ففتقناهما)
3- در جمود و بسته بودن، خیری نیست، باز شدن سرچشمه ی حیات است. (رتقا ففتقناهما)
4- سرچشمه ی همه موجودات زنده، از آب است. (و جعلنا من الماء کل شی ء حی)
سوره انبیا آیه 31
(31) وَجَعَلْنَا فِی الْأَرْضِ رَوَسِیَ أَن تَمِیدَ بِهِمْ وَجَعَلْنَا فِیهَا فِجَاجاً سُبُلاً لَّعَلَّهُمْ یَهْتَدُونَ
و در زمین، کوه های ثابت و استوار قرار دادیم تا (مبادا زمین) آنها (مردم) را بلرزاند و در لابلای کوه ها، (دره ها و) راههای فراخ پدید آوردیم، شاید که آنها راه یابند.
نکته ها:
کلمه ی «رواسی» جمع «راسیه» به معنای ثابت است و مقصود از آن در این آیه، کوه های پابرجا است. کلمه ی «تَمید» از «مید» به معنای اضطراب چیزهای بزرگ است. کلمه «فجاج» نیز به راههای پهن میان دو کوه گفته می شود، همانگونه که راههای باریک و تنگ بین کوه ها «شعب» نام دارد.**قاموس.***
برای کوه ها، فوائد بسیاری ذکر شده است، از جمله: نگهداری برف و ذخیره ی آب برای تابستان ها، جلوگیری از تندبادهای ناشی از جابجایی هوا، فراهم آوردن محیط مناسب برای پرورش گیاهان و جانوران، بهره دهی انواع سنگ ها برای بنای ساختمان، و ...
چگونه می توان باور کرد که خداوند حکیم برای جلوگیری از تزلزل زمین، کوه ها را قرار داده است، امّا برای پیشگیری از لغزش انسان ها در برابر حوادث، اولیا و پیشوایان صبور و قوی قرار نداده باشد؟!
پیام ها:
1- آفرینش کوه ها تصادفی نیست، بلکه بر اساس تدبیر الهی است. (جعلنا)
2- کوه ها مایه ی آرامش زمین اند. زمین بدون وجود کوه، به خاطر گازهای درونی و موادّ مذابّ، در معرض لرزشهای شدید قرار دارد. (رواسی ان تمیدبهم)
3- در لابلای موانع بزرگ نیز راههای نجات وجود دارد. (جعلنا فیها فجاجا)
4- راههای میان کوه ها، هم وسیله دستیابی به مناطق دیگر و هم عامل هدایت به حکمت الهی است. (لعلّهم یهتدون)
سوره انبیا آیه 32
(32) وَجَعَلْنَا السَّمَآءَ سَقْفاً مَّحْفُوظاً وَهُمْ عَنْ ءَایَتِهَا مُعْرِضُونَ
وآسمان را سقفی محفوظ قرار دادیم، و آنها از نشانه های آن روی گردانند.
نکته ها:
زمین دارای دو نوع حفاظت است، یکی از درون و دیگری از بیرون. یکی به واسطه کوه ها، از تحرکات و فشار گازهای درونی که باعث زلزله و لرزشهای شدید است، و دیگری بوسیله هوای آسمان و جوّی که گرداگرد زمین را فراگرفته است، از بمباران شبانه روزی شهاب سنگ ها، شعاع کشنده ی نور خورشید واشعه های مرگبار کیهانی که دائماً زمین را در معرض خطرناک ترین تهدیدها قرار می دهد.
شاید مراد از محفوظ بودن آسمان، حفاظت آسمان ها از آمد و رفت شیطان ها باشد، چنانکه در جای دیگر می فرماید: (و حفظناها من کل شیطان رجیم)**حجر، 17.***
پیام ها:
1- آفرینش آسمان روی حساب و هدف است. (جعلنا السماء سقفاً محفوظاً)
2- نه تنها زمین که آسمان ها نیز حفظ می شوند. (محفوظا) (حفظ می شوند از اینکه بر انسان ها سقوط کنند)
3- آسمان، هم حافظ است (سقفاً) و هم محفوظ. (محفوظا)
4- آسمان دارای نشانه هایی از قدرت و حکمت الهی است. (آیاتها)
5 - هر چه خداوند بر عبرت آموزی و هدایت پذیری از آیات و نشانه های قدرت خویش تأکید می فرماید، امّا انسان غافل و مغرو از آن اعراض می کند. (عن آیاتها معرضون)