سوره طه آیه 131
(131) وَلَا تَمُدَّنَّ عَیْنَیْکَ إِلَی مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَ جاً مِّنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَیَوةِ الدُّنْیَا لِنَفْتِنَهُمْ فِیهِ وَرِزْقُ رَبِّکَ خَیْرٌ وَأَبْقَی
و هرگز به متاعی که ما به گروهی از آنها داده ایم، چشم مدوز که (این) شکوفه و جلوه ی زندگی دنیاست (و ما می خواهیم) تا آنها را در آن بیازمائیم و (به یقین) روزیِ پروردگارت بهتر و پایدارتر است.
نکته ها:
از امام صادق علیه السلام نقل شده است که فرمودند: هر کس چشم به دست مردم داشته باشد، غم او طولانی گردد و غیظش باقی ماند.**تفسیر المیزان.***
گرچه قرآن کریم، مال دنیا را خیر**(ان ترک خیراً) بقره، 180.***، فضل**(و ابتغوا من فضل اللّه) جمعه، 10. ***و زینت**(المال و البنون زینة الحیوة الدنیا) کهف، 46. ***می داند و بهره مندی از آن را حلال و مجاز می شمارد، لیکن دلبستگی شدید به آن را مذمّت می کند. چرا که زندگی دنیا مثل یک غنچه، عمری کوتاه دارد و با یک نسیم از بین می رود.
پیام ها:
1- رسیدن به مقام رضایت از خداوند، در صورتی است که به زرق و برق دنیا خیره نشوی. (آری کسی که جذب جلوه های مادّی شد، احساس کمبود و تبعیض می کند و از خدا راضی نمی شود) (لعلّک ترضی، لا تمدّن عینیک)
2- انسان به طور طبیعی به سوی مادّیات گرایش دارد، امّا باید آن را مهار کند. (لاتمدّن)
3- نگاه، مقدّمه جذب و دلبستگی است. (لا تمدّن عینیک)
ز دست دیده و دل هر دو فریاد - که هر چه دیده بیند دل کند یاد
4- رهبری امّت نباید چشم داشتی به مال دیگران و توجّهی به مادّیات داشته باشد و مقهور و شیفته ی دنیای پر زرق و برق دیگران شود. (لا تمدّن عینیک)
5 - جلوه های مادّی حتّی برای انبیا می تواند خطرساز باشد. (لاتمدّن عینیک)
6- همه ی متاع های دنیوی و وسایل کامیابی، نعمت الهی محسوب نمی شوند. (متّعنا) نه، «انعمنا»
7- همه ی کافران، کامیاب نیستند. (ازواجاً منهم)
8 - جلوه های زندگی دنیوی همچون غنچه و شکوفه ای است که هرگز گل نمی شود. (زهرة الحیوة الدنیا)
9- جلوه های زندگی دنیا، ابزار آزمایش انسان هاست. (لنفتنهم فیه)
10- به آنچه در خود داریم بیندیشیم، نه آنچه در دست دیگران می بینیم. (رزق ربّک خیر)
11- رزق دادن از شئون ربوبیّت خداوند است. (رزق ربّک)
12- همه ی دارایی های انسان رزق او نیست. چون بسیارند کسانی که همه نوع امکانات دارند، امّا بهره خودشان کم است. (لاتمدنّ... متّعنا... رزق ربّک خیر)
13- ملاک ارزش هر چیز دو امر است؛ یکی خیر بودن و دیگری پایدار بودن. (خیر و ابقی)
سوره طه آیه 132
(132) وَأْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلَوةِ وَاصْطَبِرْ عَلَیْهَا لَا نَسْئَلُکَ رِزْقاً نَّحْنُ نَرْزُقُکَ وَالْعَقِبَةُ لِلتَّقْوَی
وخانواده ات را به نماز فرمان ده و بر آن پایدار باش. ما از تو روزی نمی خواهیم، (بلکه) ما تو را روزی می دهیم، و سرانجامِ (نیکو) برای (اهل) تقوا است.
نکته ها:
در روایات متعدّدی آمده است که پس از نزول این آیه، پیامبر صلی الله علیه و آله تا چندین ماه دَرب خانه ی حضرت علی و فاطمه علیهما السلام را می زدند و در آستانه در می فرمودند: «الصلوة» آنگاه به قرائت آیه تطهیر می پرداختند.**تفاسیر کبیر فخررازی و درّالمنثور و مجمع البیان.***
هرگاه وضع زندگی رسول خدا صلی الله علیه و آله تنگ می شد، این آیه را تلاوت می فرمود، آنگاه به افراد خانه دستور می دادند تا نماز بخوانند.**تفسیر المیزان.***
«اِصطَبر علیها» یعنی هم در انجام نماز وهم در امر به آن تأکید وپایداری کن.
پیام ها:
1- امر به معروف از کسانی اثر بیشتری دارد که خود جذب مادّیات نشده باشند. (لا تمدّن... وامر اهلک)
2- رهبر جامعه ی اسلامی نباید از خانواده خود غافل باشد. (وامر اهلک بالصلوة)
3- مرد نسبت به سرنوشت فکری و دینی خانواده خود مسئول است و تنها رعایت امور مادّی آنان کافی نیست. (وأمر اهلک)
4- یکی از مهم ترین زمینه های امر به معروف، خانواده ونزدیکان انسان است. (وأمر اهلک...) (دایره ی اهل، به زن و فرزند منحصر نیست، بلکه همه ی افراد خاندان را شامل می شود.)
5 - مبلّغ باید در مرحله ی اوّل به تبلیغ خانواده خود بپردازد. (وأمر اهلک)
6- اوّلین مرحله ی تربیت، کانون خانواه است. (وأمر اهلک)
7- فرمان به نماز از میان سایر واجبات، رمز بیمه شدن اعضای خانواده است. (وأمر اهلک بالصلوة)
8 - برای عدم وابستگی به زرق و برق دنیا، به نماز پناهنده شویم. (لا تمدّن... وامر اهلک بالصلوة)
9- یکی از مصادیق روشن و بلند معروف، نماز است. (وأمر اهلک بالصلوة)
10- موضوع نماز در خانواده دارای اهمیت خاصی است، باید والدین بر آن اصرار کنند.**در تحقیقاتی که از جامعه ی دانش آموزی و نوجوان و جوان شده است، درصد بالایی از آنان علّت توجّه به نماز خود را توجّه خانواده های خویش به آن دانسته اند.*** (وأمر اهلک بالصلوة واصطبر علیها)
11- امر به معروف، مداومت و پایداری لازم دارد. (اصطبر علیها)
12- خداوند از عبادت ما سودی نمی برد، ثمره ی آن به خود ما باز می گردد. (لانسئلک رزقا)
13- سفارش به نیکی ها باید جدّی و همراه بیان آثار باشد. (وامر اهلک... و العاقبة للتّقوی)
14- نماز، زمینه ساز پاکدامنی و تقواست. (وأمر اهلک بالصلوة... والعاقبة للتقوی)
15- حسن عاقبت در سایه ی تقوای الهی است، نه مادّیات. (والعاقبة للتقوی)
سوره طه آیه 133
(133) وَقَالُواْ لَوْلَا یَأْتِینَا بََایَةٍ مِّن رَّبِّهِ أَوَلَمْ تَأْتِهِم بَیِّنَةُ مَا فِی الصُّحُفِ الْأُولَی
و (کافران) گفتند: چرا (پیامبر) از جانب پروردگارش معجزه و نشانه ای برای ما نمی آورد؟ آیا دلیل و نشانه ی روشن در کتب قبلی برایشان نیامده (که ایمان نیاورند؟)
نکته ها:
مشرکین توقّع داشتند که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نیز معجزه ای همانند عصای موسی و شکافتن دریا بیاورد، امّا خداوند می فرماید: مگر نمی دانید که معجزه ی قرآن، از تمام معجزات قبلی بالاتر است، با این وجود مگر در برابر همان معجزات لجاجت نکردند؟!
مراد از (صحف اولی) تورات و انجیل و زبور است.
پیام ها:
1- به درخواست هایی که جنبه ی بهانه جویی دارد، نباید توجّه کرد. (فاصبر علی ما یقولون... و قالوا لولا یأتینا...) (این خصیصه ی انسان های لجوج و متکبّر است که معجزات و دلایل روشن موجود (قرآن) را کنار می گذارند و از سر لجاجت دلیل دیگر طلب می کنند.)
2- نوع معجزه مهم نیست، روحیّه پذیرش لازم است. (لولا یأتینا... او لم تأتهم)