سوره طه آیه 102
(102) یَوْمَ یُنفَخُ فِی الصُّورِ وَنَحْشُرُ الْمُجْرِمِینَ یَوْمَئِذٍ زُرْقاً
(همان) روزی که در صور دمیده می شود وما در آن روز، مجرمان را با چشمان تیره (و بدن های کبود) محشور می کنیم.
سوره طه آیه 103
(103) یَتَخَفَتُونَ بَیْنَهُمْ إِن لَّبِثْتُمْ إِلَّا عَشْراً
(آنها) در بین خودشان آهسته با یکدیگر گفتگو می کنند که شما جز چندی (ده روز در دنیا بیشتر) توقّف نداشتید.
نکته ها:
کلمه ی «حِمل» و کلمه ی «حَمل» در لغت به یک معناست، لیکن «حِمل» به بار ظاهری و «حَمل» به بار باطنی مثل بچه در شکم مادر اطلاق می گردد.
«زُرق» رنگی است که از اختلاط سفید و سیاه بوجود می آید، مثل رنگ خاکستری و شاید کنایه از کوری، ترس و یا رنگ پریدگی باشد.
کلمه ی «صُور» یا به معنای شاخ است و یا جمع صورت می باشد که مراد دمیدن در صورت های مردگان برای زنده شدن است.
در قرآن مجید به دو نفخه اشاره شده است که در نفخه ی اوّل، همه موجودات می میرند و در نفخه ی دوّم انسان ها برای حساب زنده می شوند. (ونفخ فی الصور، فصعق مَن فی السموات و مَن فی الارض الاّ مَن شاءاللّه، ثم نفخ فیه اخری فاذا هم قیام ینظرون)**زمر، 68.*** و منظور از «ینفخ فی الصور» در این آیه، به قرینه جمله ی «و نحشر المجرمین»، نفخه ی دوّم در روز قیامت است.
پیام ها:
1- انسان ها در انتخاب راه آزادند، می توانند حقّ را بپذیرند ومی توانند اعراض نمایند. (اعرض)
2- پیامد اعراض از ذکر خدا، تنها به زندگانی نکبت بار در این دنیا خلاصه نمی شود، (من اعرض فانّ له معیشة ضنکا)**طه، 124.*** بلکه بدبختی آخرت را نیز به همراه دارد. (من اعرض... یحمل یوم القیامة وزراً)
3- میزان خطر وسنگینی بار قیامت، برای کسی روشن نیست. («وزراً» نکره آمده)
4- در قیامت مجرم یا کور و رو سیاه محشور می شود و یا در اثر ترس، وحشت و خیره نگری، به کبودی چشم مبتلا می گردد. (زرقاً)
5 - مدّت زمان دنیا و برزخ نسبت به آخرت بسیار ناچیز و در حکم چند روز است. (ان لبثتم الا عشراً)
سوره طه آیه 104
(104) نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا یَقُولُونَ إِذْ یَقُولُ أَمْثَلُهُمْ طَرِیقَةً إِن لَّبِثْتُمْ إِلَّا یَوْماً
(البتّه) ما به آنچه آنها می گویند داناتریم، آنگاه که بهترین آنان در رفتار، می گوید: شما درنگ نکردید مگر یک روز!
نکته ها:
عظمت قیامت به قدری است که انسان ها پس از حضور در آن عمر خود را در دنیا، نیم روز یا یک روز و یا حدّاکثر ده روز می شمرند که قرآن از زبان افراد و گروه های مختلف، آن را چنین بیان می دارد:
الف: ده روز. (ان لبثتم الاّ عشرا)
ب: یک روز. (ان لبثتم الاّ یوما)
ج: بخشی از یک روز. (لم یلبثوا الاّ عشیّة او ضحیها)**نازعات، 4.***، (لبثت یوماً او بعض یوم)**بقره، 259.***
د: لحظاتی کوتاه. (ما لبثوا غیر ساعة)**روم، 55.***
ه: زمانی اندک. (ان لبثتم الاّ قلیلا)**مؤمنون، 114.***
به نظر می رسد این تفاوت نظر در مقدار عمر دنیا، بستگی به مقدار بصیرت و درک افراد دارد. چنانکه در این آیه کسانی که قرآن از آنها به (امثلهم طریقة) تعبیر کرده است، عمر دنیا را یک روز می شمرند و در آیه ی قبل، گنهکاران مدّت آن را ده روز.
پیام ها:
1- همه ی مجرمین، در قیامت در یک سطح نیستند. (امثلهم طریقة)
2- هرکس عاقل تراست، دنیا را کوچک تر می بیند. (یقول امثلهم طریقة ان لبثتم الاّیوما)