سوره طه آیه 71
(71) قَالَ ءَامَنتُمْ لَهُ قَبْلَ أَنْ ءَاذَنَ لَکُمْ إِنَّهُ لَکَبِیرُکُمُ الَّذِی عَلَّمَکُمُ السِّحْرَ فَلَأُقَطِّعَنَّ أَیْدِیَکُمْ وَأَرْجُلَکُم مِّنْ خِلَفٍ وَلَأُصَلِّبَنَّکُمْ فِی جُذُوعِ النَّخْلِ وَلَتَعْلَمُنَّ أَیُّنَآ أَشَدُّ عَذَاباً وَأَبْقَی
(فرعون که تمام نقشه های خود را بر آب دید به ساحران) گفت: آیا قبل از آنکه به شما اجازه دهم، به او ایمان آوردید؟! بی گمان او بزرگ شماست که به شما سحر آموخته است. پس قطعاً دست ها وپاهای شما را بر خلاف (یکدیگر، یعنی دست راست وپای چپ یا به عکس) قطع خواهم کرد و شما را بر شاخه های درخت خرما به دار خواهم آویخت و به زودی خواهید دانست که شکنجه و مجازات کدام یک از ما سخت تر و پایدارتر است.
نکته ها:
در آیه ی 61، موسی فرعونیان را به عذاب تهدید کرد، (لاتفتروا علی اللّه فیسحتکم بعذاب) در این آیه فرعون می گوید: به زودی می دانید که عذاب چه کسی سخت تر است.
پیام ها:
1- عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد. (قال آمنتم) فرعون، همه کارشناسان را برای نابودی حقّ جمع کرده بود، ولی همه به دست موسی علیه السلام هدایت شدند.
2- در نظام طاغوتی، خفقان حاکم است ومردم حتّی از آزادی عقیده نیز محرومند. (آمنتم له قبل ان آذن لکم)
3- تهدید و تهمت، شیوه ی کار طاغوت هاست. (انّه لکبیرکم)
4- انبیا با روح انسان کار می کنند، ولی طاغوت ها با ضربه به جسم انتقام می گیرند. (لاقطّعن...) غافل از آنکه با شکنجه و قتل نمی توان باور واعتقادات مردم را تغییر داد.
5 - ستمگران مغرور، خود را جاودانه می پندارند. (ایّنا اشدّ عذاباً وابقی)
سوره طه آیه 72
(72) قَالُواْ لَن نُّؤْثِرَکَ عَلَی مَا جَآءَنَا مِنَ الْبَیِّنَتِ وَالَّذِی فَطَرَنَا فَاقْضِ مَآ أَنتَ قَاضٍ إِنَّمَا تَقْضِی هَذِهِ الْحَیَوةَ الدُّنْیَآ
(ساحرانی که ایمان آورده بودند به فرعون) گفتند: ما هرگز تو را بر کسی که ما را آفریده وبر آن معجزاتی که برای ما آمده، ترجیح نخواهیم داد. پس تو هر حکم وقضاوتی که می خواهی بکن، تو فقط در این زندگانی دنیا حکم می کنی.
سوره طه آیه 73
(73) إِنَّآ ءَامَنَّا بِرَبِّنَا لِیَغْفِرَ لَنَا خَطَیَنَا وَمَآ أَکْرَهْتَنَا عَلَیْهِ مِنَ السِّحْرِ وَاللَّهُ خَیْرٌ وَأَبْقَی
همانا ما به پروردگارمان ایمان آورده ایم تا خطاهای ما و آنچه را از سحر که بر آن وادارمان کردی بر ما ببخشد، و خداوند بهتر و پاینده تر است.
نکته ها:
«خطایا» جمع «خطیئه»، به گناهان عمدی گفته می شود.**لسان العرب.***
جمله ی «ما اکرهتنا علیه من السحر» یعنی ما از خداوند به خاطر خطاهایی که تو ما را بر آن مجبور کردی، استغفار می کنیم. و مراد از اکراه بر سحر، احضار ساحران و عمل سحر آنان است.**اکراه، اگر به نحوی باشد که اختیار انسان گرفته شود، عذرخواهی و استغفار ندارد. بنابراین استغفار ساحران از اکراه، نشان می دهد که اکراه فرعون در حد سلب اختیار نبوده است.***
کسی که از جان خود در راه هدف الهی بگذرد، هر لحظه رشد بیشتری پیدا می کند. ساحران در این آیات، سه گونه تعبیر درباره ی خداوند آوردند: «الذی فطرنا»، «آمنّا بربّنا»، «واللّه خیر و ابقی».
در حدیثی از امام صادق علیه السلام می خوانیم: هرکس خود را از دیگران برتر بداند مستکبر است. پرسیدند: آیا افراد پاک که خود را بهتر از گناهکاران می دانند مستکبرند؟ امام ماجرای ایمان آوردن ساحران را بیان فرمود که انسان گاهی در چند لحظه تغییر فکر می دهد، بنابراین خود را بهتر ندانید چون خبر از سرانجام و عاقبت ندارید.**کافی، ج 8، ص 328.***
پیام ها:
1- انسان ها در عقیده و ایمان، آزاد و انتخابگرند و با تهدید و تطمیع نمی توان باورهای آنان را عوض کرد. (لاقطعنّ، لاصلبنّ... لن نؤثرک)
2- دشمنان را از خود مأیوس کنید. (لن نؤثرک)
3- ایمان، به انسان قدرت و جرأت می بخشد. (لن نؤثرک)
4- ابرقدرت ها در دید مؤمنین واقعی، حقیر و بی ارزشند. (لن نؤثرک)
5 - ایمان، زمانی ارزش دارد که بر اساس منطق و بصیرت باشد. (لن نؤثرک علی ماجاءنا من البیّنات)
6- نشانه ی ایمان واقعی، آمادگی برای فدا کردن تمام هستی در راه دفاع از ارزشهای الهی است. (ما جاءنا من البینات... فاقض ما انت قاض)
7- کسی که ایمان ندارد، جذب هدیه طاغوت می شود، (ءَانّ لنا لاجراً) ولی مؤمن، همه چیز غیر از خدا را کوچک و بی ارزش می داند. (انماتقضی هذه الحیوة الدنیا)
8 - اوّلین گام در عفو و بخشش الهی، ایمان به اوست. (امنّا بربنا لیغفر لنا)
9- سحر، گناه است و باید از آن توبه کرد. (لیغفرلنا خطایانا... من السحر)
10- طاغوت ها از تخصّص مردم سوء استفاده می کنند. (مااکرهتنا علیه من السحر)
11- با دشمنان مقابله به مثل کنید. فرعون گفت: (لتعلمنّ ایّنا اشد عذاباً و ابقی)، ساحرانی که ایمان آورده بودند گفتند: (والله خیر و ابقی)