سوره طه آیه 37
(37) وَلَقَدْ مَنَنَّا عَلَیْکَ مَرَّةً أُخْرَی
وبه تحقیق ما بار دیگر بر تو منّت گذاشتیم (وتورا مشمول نعمت های خویش ساختیم).
پیام ها:
1- انبیا، همیشه خود را در محضر الهی می دیدند، و به اراده و مصلحت او راضی بودند. (انّک کنتَ بنا بصیراً)
2- با اینکه خداوند به همه چیز آگاه است، ولی بازهم دعا و درخواست از او مطلوب است. (ربّ اشرح... انّک کنتَ بنا بصیراً)
3- اگر درخواست، صحیح و بجا، و دعا خالصانه باشد، استجابت قطعی است. (قد اوتیت)
4- عطای الهی حکیمانه و بر اساس بصیرت است. (بنا بصیراً... اوتیت سؤلک)
5 - کسی را که منصوب ومأمور انجام کاری می کنیم، ابزار کار وخواسته های او را نیز تأمین کنیم. (اذهب الی فرعون... رب اشرح لی صدری... وزیراً من اهلی... قد اوتیت)
6- نعمت های الهی از باب امتنان است، نه استحقاق. (و لقد مننّا)
7- هیچگاه الطاف خداوند را از یاد نبریم. (و لقد مننّا علیک مرّة اُخری)
سوره طه آیه 38
(38) إِذْ أَوْحَیْنَآ إِلَی أُمِّکَ مَا یُوحَی
آنگاه که به مادرت آنچه را باید الهام کرد، وحی کردیم.
سوره طه آیه 39
(39) أَنِ اقْذِفِیهِ فِی التَّابُوتِ فَاقْذِفِیهِ فِی الْیَمِّ فَلْیُلْقِهِ الْیَمُّ بِالسَّاحِلِ یَأْخُذْهُ عَدُوٌّ لِّی وَعَدُوٌّ لَّهُ وَأَلْقَیْتُ عَلَیْکَ مَحَبَّةً مِّنِّی وَلِتُصْنَعَ عَلَی عَیْنِی
(به او وحی کردیم) که کودک خود را در صندوقی بگذار، پس آن (صندوق) را در دریا بینداز، تا دریا آن را به ساحل افکند و (کسی که) دشمن من و دشمن او (است)، آن را (از دریا) بگیرد. و (ای موسی!) من محبّتی از جانب خویش بر تو افکندم (تا تو را دوست بدارند) و تا زیر نظر من ساخته شوی (وپرورش یابی). نکته ها:
مراد از وحی در اینجا، الهام و القا بر قلب است، نه آن وحی اصطلاحی که مخصوص پیامبران است. زیرا رسالت، مخصوص مردان است. چنانکه در سوره یوسف، آیه 109 می فرماید: (و ما ارسلنا من قبلک الا رجالاً نوحی الیهم)
«تابوت»**مراد از تابوت در داستان طالوت وجالوت درآیه 248 سوره بقره، همین صندوقچه حضرت موسی است. (... ان یأتیکم التابوت فیه سکینة من ربّکم وبقیّة ممّا ترک آل موسی وآل هارون)*** به معنای صندوق و «یم» به معنای دریاست و تمام هشت مورد استعمال «یم» در قرآن، در داستان حضرت موسی می باشد.
بر خلاف امروزه که صنعت تنها به ساخت کالاها گفته می شود، قرآن صنعت را هم به کالا گفته «اصنع الفلک» و هم به تربیت انسانی. «لتصنع علی عینی»
همین که خداوند بر کاری اراده کند، تمام مقدمات آن را نیز فراهم می سازد. در اینجا برای حفظ موسی علیه السلام ، به مادرش الهام می کند که فرزندت را به دریا بینداز، به دریا امر می نماید که صندوق حامل کودک را به ساحل ببر، به قلب دشمن القا می فرماید که او را بگیر و محبّت کودک را نیز در دل او قرار می دهد.
امام باقر علیه السلام فرمود: خداوند چنان محبّتی از موسی در دل مردم انداخت که هر کس موسی علیه السلام را می دید به او علاقه مند می شد.**تفسیر نمونه.***
رمز رسیدن به کمالات، دل کندن از وابستگی ها و دوستی هاست. «اقذفیه»
الف: دل کندن از خود؛ ابراهیم حاضر شد در آتش افتد.
ب: دل کندن از همسر؛ ابراهیم همسرش را در مکّه ی بی آب و گیاه گذارد.
ج: دل کندن از نوزاد؛ مادر موسی فرزند خود را در آب افکند.
د: دل کندن از نوجوان؛ ابراهیم حاضر شد اسماعیل را قربانی کند.
ه: دل کندن از شهوت؛ یوسف، درخواست کامیابی همسر عزیز مصر را نپذیرفت.
و: دل کندن از خواب؛ ثواب نماز در دل شب را کسی جز خدا نمی داند. (فلا تَعلم نفس ما اُخفی لهم من قرّة اعین)**سجده، 17.***
پیام ها:
1- گاهی والدین به خاطر فرزند، مشمول لطف خاص می شوند. (اوحینا الی امّک)
2- زن نیز می تواند به مقامی برسد که مورد وحی و الهام الهی قرار بگیرد. (اوحینا الی امک) (اگر چه این وحی، برای رسالت بشمار نمی رود، امّا الهام ساده نیز به حساب نمی آید، زیرا مادر موسی به واسطه ی آن، فرزند خود را تسلیم امواج آب کرد.)
3- در حرکت ونهضت انبیا، زنان نیز ایفای نقش کرده اند. (امّک)
4- دریا نیز همچون تمام هستی، تحت امر الهی است. (فلیلقه الیم بالساحل)
5 - تکرار کلمه «عدّو» نشانه عمق عداوت طاغوت نسبت به فرستادگان الهی است. (عدوٌ لی و عدوٌ له)
6- عدو شود سبب خیر، اگر خدا خواهد. (یأخذه عدوٌ لی و عدوٌ له)
7- محبوبیّت یکی از الطاف الهی است. آنکه دلها از اوست، محبّت نیز از اوست. (محبّة منّی)
8 - اولیای خدا، تحت نظر و تربیت ویژه ی پروردگار قرار دارند. (علی عینی)