سوره اِسراء آیه 95
(95) قُل لَّوْ کَانَ فِی الْأَرْضِ مَلَئِکَةٌ یَمْشُونَ مُطْمَئِنِّینَ لَنَزَّلْنَا عَلَیْهِم مِّنَ الْسَّمَآءِ مَلَکاً رَّسُولاً
بگو: اگر در زمین فرشتگانی بودند که با اطمینان و آرامش راه می رفتند، هر آینه ما از آسمان فرشته ای را به عنوان فرستاده بر آنان می فرستادیم.
نکته ها:
آیه، در ردّ دیدگاه آنان که به بشر بودن پیامبر اعتراض داشتند، می فرماید: فرستادن پیامبر، سنّت الهی وضرورت دینی است، حتّی اگر همه اهل زمین فرشته بودند و نزاع و کشمکشی نیز میان آنان نبود و همه در آرامش و رفاه بودند، باز هم فرستاده ای از جنس آنان از جانب خداوند می آمد، چون وظیفه ی انبیا، تکامل و رشد معنوی و الگو دادن است، نه تنها رفع خصومت و دشمنی میان آنان.
پیام ها:
1- همگونی رهبران با مردم، لازمه ی تربیت و الگوپذیری آنان است. انسان برای انسان، فرشته برای فرشته. (ملائکة، ملکاً)
2- رسالت و پیامبری از جانب خداست و انتخابی نیست. (لنزّلنا... رسولا)
سوره اِسراء آیه 96
(96) قُلْ کَفَی بِاللَّهِ شَهِیداً بَیْنِی وَبَیْنَکُمْ إِنَّهُ کَانَ بِعِبَادِهِ خَبِیرَا بَصِیراً
بگو: میان من و شما خدا برای گواهی کافی است، همانا او نسبت به بندگانش آگاه و بیناست.
پیام ها:
1- خداوند با بیان گواه بودن و علم خود به برخوردهای بی منطق کفّار، پیامبر را دلداری می دهد. (قل کفی بالله)
2- تکیه گاه پیامبران خداست، لذا قاطعیّت دارند وعقب نشینی ندارند. (کفی باللّه)
3- خداوند با مشرکان اتمام حجّت کرده است، بنابراین به مجادلات باید پایان داد. (کفی باللّه شهیداً)
4- ایمان به علم و آگاهی خداوند، سبب دوری از انحراف وبهانه جویی است. (کفی بالله شهیداً)
5 - شاهد باید عالم، دقیق و بصیر باشد. (شهیداً... خبیراً بصیراً)
6- خداوند، هم شاهد آن است که پیامبر به وظیفه اش عمل کرده است، هم از لجاجت و سرسختی یا ایمان و تسلیم بندگانش آگاه است. (کفی باللّه شهیداً... انّه کان بعباده خبیراً بصیراً)
سوره اِسراء آیه 97
(97) وَمَن یَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَمَن یُضْلِلْ فَلَن تَجِدَ لَهُمْ أَوْلِیَآءَ مِن دُونِهِ وَنَحْشُرُهُمْ یَوْمَ الْقِیَمَةِ عَلَی وُجُوهِهِمْ عُمْیاً وَبُکْماً وَصُمّاً مَّأْوَیهُمْ جَهَنَّمُ کُلَّمَا خَبَتْ زِدْنَهُمْ سَعِیراً
و هر که را خدا هدایت کند، پس همو هدایت یافته است و هر که را گمراه سازد، هرگز یاورانی جز خدا برای آنان نخواهی یافت و ما در روز قیامت، آنان را واژگون (به صورت خزنده) کور و کر و لال محشور می کنیم و جایگاهشان دوزخ است، که هرگاه خاموش شود، آتش آنان را بیافزاییم.
نکته ها:
«خَبت»، به معنای فروکش کردن شعله است. و «سَعیر»، به معنای شعله ور شدن آتش و از نام های جهنّم است.
سؤال: اگر گمراهان در قیامت، کر و کور و لالند، پس چگونه در آیات دیگر، از دیدن آتش؛ (رأی المجرمون النّار)**کهف، 53.***، یا شنیدن صدای دوزخ؛ (سمعوا لها تغیّضاً و زفیراً)**فرقان، 12.***، یا فریاد و شیون آنان؛ (دعوا هنالک ثبوراً)**فرقان، 13.*** سخن به میان آمده است؟
پاسخ: مراحل و مواقف قیامت متفاوت و متعدّد است. در هر موقفی ممکن است حالتی باشد که در مرحله ی بعد از آن نباشد.**تفسیر تبیان.***
پیام ها:
1- هدایت تنها به علم، عقل و استدلال نیست، توفیق الهی نیز می خواهد. (من یهدی الله)
2- گمراهان را نجات بخشی جز خدا نیست. (من یضلل فلن تجد ...)
3- انسان ها در قیامت به چند گونه محشور می شوند، گروهی واژگونه و عدّه ای کر وکور و لال محشور می شوند. (نحشرهم...علی وجوههم عمیاً و بکماً و صمّاً)
4- کسی که از گوش، چشم و زبان خود در مسیر حقّ یافتن، حقّ گفتن و حقّ دیدن بهره نگیرد، در قیامت نیز کور، کر، لال و واژگون محشور می شود. این در واقع نوعی تجسّم عمل انسان است! (نحشرهم...علی وجوههم عمیاً و بکماً وصمّاً)
5 - آتش دوزخ، برای مجرمان پیوسته شعله ورتر می شود. (کلمّا خَبت زدناهم سعیراً)