فهرست کتاب


تفسیر نور جلد 7

حاج شیخ محسن قرائتی‏

سوره اِسراء آیه 64

(64) وَاسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُم بِصَوْتِکَ وَأَجْلِبْ عَلَیْهِم بِخَیْلِکَ وَ رَجِلِکَ وَشَارِکْهُمْ فِی الْأَمْوَ لِ وَالْأَوْلَدِ وَعِدْهُمْ وَمَا یَعِدُهُمُ الشَّیْطَنُ إِلَّا غُرُوراً
و (ای شیطان!) هر کس از مردم را می توانی با صدای خود بلغزان و نیروهای سواره و پیاده ات را بر ضدّ آنان گسیل دار ودر اموال وفرزندان با آنان شریک شو و به آنان وعده بده، و شیطان جز فریب، وعده ای به آنان نمی دهد.
نکته ها:
«اِستفزاز» به معنای لغزاندن با سرعت و تردستی و هُل دادن است.
ابلیس برای فریب انسان از یک راه وارد نمی شود، بلکه با تبلیغات، وعده ها، آرزوها، وسوسه ها، همراهی و مشارکت، پیاده و سواره، انسان را محاصره می کند و در این میان عدّه ای همراه او می شوند.
در روایات می خوانیم: کسی که باکی ندارد که چه می گوید و یا درباره او چه گفته می شود ودست به هر کاری می زند وعلناً گناه یا غیبت می کند، شریک شیطان است.**تفسیر نورالثقلین.*** و همچنین لقمه ی حرام، حرام خواری، زنا و به وجود آوردن نسلی فاسد و منحرف،**بحار، ج 101، ص 136.*** از موارد شریک شدن شیطان است. وکسی که اهل بیت پیامبر علیهم السلام را دشمن بدارد، شیطان در نسل او شریک شده است.**کافی، ج 5، ص 502.***
تولید و مصرف ناسالم، کنزاندوزی، وسرمایه گذاری شرکت ها وکارخانجات خارجی، وایجاد مراکز علمی، فرهنگی، هنری ومسابقات بین المللی استعماری نوعی مشارکت شیطان است.
پیام ها:
1- قدرت ابلیس محدود است. (مَن استطعت)
2- تبلیغات فاسد، در انحراف مردم نقش دارد. (بصوتک)
3- تهاجم تبلیغاتی و فرهنگی دشمن، مقدّم بر تهاجم نظامی است. «صوت» قبل از «خیل» آمده است. (بصوتک، اجلب علیهم بخیلک)
شیطان ابتدا با تبلیغات، انگیزه ی توحیدی انسان را می گیرد، سپس با تسلیحات و لشکریانش بر او هجوم می آورد.
4- ابلیس، هم خود مایه ی گمراهی است، (استفزز) وهم نیروهای او. (خیلک)
5 - شیوه ی شیطان، در کمین نشستن و جلب و ربودن است. (اجلب)
6- شرکت ابلیس در مال و فرزند انسان، از آغاز آن شروع می شود و تا لقمه ی حرام و مشتبه و زنا ادامه می یابد. (شارکهم)
7- هر آزادی و اختیاری نشان لطف الهی نیست، گاهی قدرت مانور، نوعی قهر الهی است. (استفزز، اجلب، شارکهم، و عِدهم)
8 - بستر نفوذ شیطان، آرزوهای انسان است که با وعده های خیالی شیطان تقویت می شود. (عِدهم و مایعدهم الشیطان الاّ غرورا)
9- شیطان، علاوه بر فریب، گناه را توجیه می کند، وعده ی دروغ شفاعت می دهد و توبه را به تأخیر می اندازد. (و ما یعدهم الشیطان الا غرورا)

سوره اِسراء آیه 65

(65) إِنَّ عِبَادِی لَیْسَ لَکَ عَلَیْهِمْ سُلْطَنٌ وَکَفَی بِرَبِّکَ وَکِیلاً
قطعاً تو بر بندگان (خالص) من تسلّطی نداری و حمایت ونگهبانی پروردگارت (برای آنان) کافی است.
نکته ها:
با آنکه همه ی مردم بندگان خدایند، ولی خداوند بعضی را از روی احترام و تکریم به خود نسبت داده است. (عبادی) همانگونه که در مورد اشیا و جامدات نیز چنین نسبتی داده شده است. «بیتی»
عِباد خدا، در آیه دیگری با ویژگی های ایمان وتوکّل، معرّفی شده اند که شیطان را بر آنان تسلّطی نیست. (اِنّه لیس له سلطانٌ علی الّذین آمنوا و علی ربّهم یتوکّلون)**نحل، 99. ***البتّه شیطان وسوسه می کند و تماس می گیرد، ولی آنان متذکّر شده و مقاومت می کنند. (انّ الّذین اتّقوا اذا مسّهم طائف من الشیطان تذکّروا)**اعراف، 201.***
در حدیث آمده است: اذان و نماز، عامل طرد شیطان است.**بحار، ج 63، ص 268 و ج 53، ص 182.***
پیام ها:
1- بندگان واقعی خداوند، کم هستند. (الاّ قلیلا... انّ عبادی)
2- بندگی خدا، انسان را در برابر تبلیغات و لشکرکشی های ابلیسی بیمه می کند. (انّ عبادی لیس لک علیهم سلطان)
3- کسی که به قدرت بی نهایت متّصل شد، نفوذ ناپذیر می شود. (انّ عبادی لیس لک علیهم سلطان)
4- انسان آزاد است و در برابر هجوم ابلیس می تواند با پناه بردن به ایمان و عبودیّت، مقاومت کند. (عبادی لیس لک علیهم سلطان)
5 - کسی که عبد خدا شد، خداوند هم وکیل، حافظ و عهده دار او می شود. (عبادی... کفی بربّک وکیلاً)
6- پیامبر تحت حفاظت خاصّ الهی است واز نفوذ شیطان درامان است. (انّ عبادی... کفی بربّک وکیلاً)

سوره اِسراء آیه 66

(66) رَبُّکُمُ الَّذِی یُزْجِی لَکُمُ الْفُلْکَ فِی الْبَحْرِ لِتَبْتَغُواْ مِن فَضْلِهِ إِنَّهُ کَانَ بِکُمْ رَحِیماً
پروردگار شما کسی است که برایتان کشتی را در دریا به حرکت درمی آورد، تا با تلاش خود از فضل و رحمتش بهره برید. البتّه او همواره نسبت به شما مهربان است.
نکته ها:
راههای دریایی از نظرِ ارزانی، همیشگی و عمومی بودن، نقش خوبی در نقل و انتقال اشخاص و اجناس دارد و برکات کشتیرانی در حمل و نقل بار و مسافر و ماهیگیری، فراوان است. سهم دریا در اکسیژن سازی، تولید بخار و ابر و باران، پرورش ماهی و شگفتی های جمادی و گیاهی و حیوانی آن بسیار است. در دعای جوشن کبیر می خوانیم: «یا مَن فی البحر عجائبه».
پیام ها:
1- تأمین نیازهای مادّی انسان، نشانه ی قدرت خداوند بر کفایت انسان است. (کفی بربّک وکیلاً ربّکم الذی...)
2- امکانات وفضل از سوی خداست و کار و تلاش از ما. (یزجی، لتبتغوا من فضله)
3- آنچه از نعمت های دریا به دست می آوریم، تفضّل اوست. (من فضله)
4- ربوبیّت خداوند همراه رحمتِ دائمی اوست. (ربّکم... کان بکم رحیماً)