طلیعه
دنیای جوان را هیچ کس جز جوان نمی داند، دنیایی است سبز و پر نشاط، همه چیز در نهایت لطافت و زیبایی در آن یافت می شود:
شور و حرارت، عشق و امید، تلاش و پشتکار، تفکر، تحقیق، تصمیم، همت، بالندگی، تعاون و همکاری، دوستی، همدلی و همراهی.
جوان در این دنیای با طراوت، زیر شاخه های پر از شکوفه های امید می نشیند و به چشمه سار هستی می نگرد، چشمه ساری که تا بی نهایت امتداد یافته و همه جا را سر سبز کرده است.
راستی سرچشمه این هستی کجاست؟ و به کجا خواهد انجامید و...
جوان پس از تفکر و تحقیق به سرچشمه هستی، خداوند متعال ایمان می آورد.
رسالت پیامبران و امامان معصوم را باور می کند.
روز واپسین را روز جدا شدن حق از باطل، و خوبان از بدان می شناسد.
و قرآن را آخرین کتاب آسمانی و سروش غیبی می داند که بر آخرین پیامبر خدا، حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم نازل شده است.
جوان در سایه اعتقادات پاک خود به خدا و پاداش های اخروی علاقه مند می شود و به جستجوی اسوه و شخصیت کاملی بر می آید که او را به این هدف مقدس برساند.
خداوند به این نیاز جوان پاسخ می گوید:
قطعاً برای شما در اقتدا به رسول خدا سرمشقی نیکوست: برای آن کس که به خدا و روز واپسین امید دارد و خدا را فراوان یاد می کند.(1)
وقتی جوان، پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را به عنوان اسوه و مقتدای خود برگزید، خداوند او را موظف می کند که برنامه ها و بایدها و نبایدهای زندگی را از او فراگیرد و بدانها عمل کند:
آنچه را فرستاده او به شما داد، آن را بگیرید و از آنچه شما را باز داشت باز ایستید.(2)
این جاست که جوان سلیقه خود و دیگران را آگاهانه کنار می گذارد و در می یابد که دستور پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را باید سرلوحه زندگی خود قرار دهد.
پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نیز عترت خویش را پس از خود به عنوان اسوه و مقتدا معرفی می کند و عترت نیز در زمان غیبت امام زمان (علیه السلام) این رسالت را به دوش فقیهان و مراجع تقلید می گذارد.
مرجع تقلید، رسالت بیان احکام و بایدها و نبایدهای زندگی را به عهده می گیرد، جوان با عشق و شعور به احکامی که توسط مرجع تقلید خود بیان شده است حرمت می نهد و بدانها عمل می کند تا به سعادت ابدی راه یابد.
کتابی که پیش رو دارید. بر آن است که شما جوانان عزیز را با بخشی از احکام دینی تان آشنا سازد.
به خاطر بسپارید که احکام این کتاب بر اساس فتاوای بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی قدس سره تنظیم شده و در پاره ای از موارد به فتاوای مقام معظم رهبری (دام ظله) اشاره شده است.
شما می توانید رساله مرجع تقلید خود را تهیه و با راهنمایی مربی، دبیر دینی و یا امام جماعت حکم مسائلی را که در این کتاب آمده است مطالعه کنید و چنانچه در مسأله ای فتوای مرجع تقلید شما با آنچه که در کتاب آمده است فرق داشت بر اساس همان فتوای مرجع تقلید خود عمل نمایید.
این مطلب را نیز فراموش نکنید که ما از پیشنهادهای شما عزیزان استقبال می کنیم.
سخنی با مربیان، دبیران دینی و ائمه جماعات مدارس
این کتاب می کوشد جوانان عزیز را با بخشی از احکام دینی شان آشنا کند و به پاره ای از مشکلات آنان پاسخ گوید اما این کتاب به تنهایی نمی تواند رسالت خود را به انجام رساند و به یاری شما بزرگواران سخت نیازمند است. شما می توانید در بخش های زیر ما را یاری نمایید:
1- بخش تهیه و تنظیم مطالب کتاب: شما که از نزدیک با جوانان ارتباط دارید و به خوبی نیازها و مشکلات آنان را لمس می کنید می توانید مشکلات و نیازهایی را که کتاب احکام می تواند پاسخگوی آنها باشد و در کتاب نیامده است برای ما بازگو نمایید.
2- بخش طرح و برنامه ریزی:
آشنا سازی نسل جوان با احکام دینی در قالب های نوین و طرح های جذاب و کار آمد رسالت سنگینی است که بدون همفکری ناتمام می ماند، شما می توانید با ارائه طرحهای همه جانبه و قابل اجرا ما را در راه بالندگی این طرح یاری رسانید.
3- بخش اجرا و پیاده سازی:
تهیه کتاب و در دسترس جوانان قرار دادن قدمهای اولیه این کار بزرگ است، قسمت عمده آن به بخش اجرا و پیاده کردن این طرح بستگی دارد که همت و پشتکار شما بزرگواران را می طلبد. در این بخش به دو گونه همکاری شما نیازمندیم:
الف: مطالب این کتاب به صورت گزینشی و توضیحی و با حفظ محتوا بر اساس فتاوای حضرت امام خمینی قدس سره تنظیم و در پاره ای از موارد به فتاوای مقام معظم رهبری دام ظله اشاره شده است. و منابع عمده مطالب در پاورقی ها آمده است شما می توانید جوانان را در تطبیق مطالب کتاب با فتاوای مرجع تقلیدشان یاری رسانید.
ب: اطلاع از میزان بازدهی و کارآیی این طرح و تأثیر این مطالب در جوانان برای ادامه کار، نقش اساسی و کلیدی دارد.
اطلاع رسانی شما در این زمینه نیز برای ما کارساز و ارزشمند است. همکاری و همفکری شما را صمیمانه سپاس می گوییم.
ستاد اقامه نماز
وزارت آموزش و پرورش
تصویری از راه سبز (3)
راه سبز، راهی امن و نشاط آور است که در اطرافش پرندگان خوشبختی آوای محبت سر داده اند و قطعاً به سرزمین سر سبزی - هزار بار زیباتر از خودش - منتهی می شود.
مهدی اشرف - سوم متوسطه - استان سمنان
راه سبز، راهی است که با حضور سبز می توان به خدا نزدیک و نزدیک تر شد.
سید جعفر خاضع - استان کهگیلویه و بویراحمد
راه سبز، راهی است که انسان را به آرامش و کمال می رساند.
جواد خزایی - شهرستانهای تهران
راه سبز، زیباترین، مطمئن ترین و پر طراوت ترین راه رسیدن به بهشت سر سبز پروردگار است.
محمد بیات - پیش دانشگاهی - استان همدان
راه سبز، همان راه پاک و معصوم و دور از آلودگیهاست که سبزی این راه، همان احکام و مسائل دینی هستند که انسانها با توجه به آنها می توانند این راه را بگذارند.
رضا وفادار - استان کرمان
راه سبز، راهی است که اگر به آن راه یابیم صدای پای پیامبران و امامان را می شنویم.
ایوب آقایی - دوم متوسطه - استان ایلام
راه سبز، راه نشاط معنوی و رسیدن به شجره طیبه است.
امید کامروا - دوم متوسطه - استان سمنان
احساس آرامشی که از راه سبز به من دست می دهد از دنیا برایم ارزشمندتر است.
حسین زاهدی نیاز - استان فارس
راه سبز، ظلمت نفسی را به ما آموخت و الهی و ربی من لی غیرک را برای ما ترسیم نمود. راه سبز، جایگاه گامهای بلند معنویت است.
سجاد صالحی - استان چهار محال و بختیاری
راه سبز، همانند جاده ای است هموار و روشن و وسیع که جوان را که در مرحله آغازین خود شناسی و خداشناسی است به بالاترین درجات معنوی رهنمون می سازد.
حمزه عسگری - استان همدان
احساس من نسبت به راه سبز احساسی است که به نظر خودم نمی توانم آن را بیان کنم. من از همان موقع که کتاب احکام را گرفتم و روی جلد آن را نظاره کردم احساس عجیبی به من دست داد.
من احساس کردم که این راه سبز همان راهی است که باید پیمود تا به پیشگاه خداوند متعال رسید. راهی که نردبان عروج به ملکوت است. بیش از این زبانم از گفتن احساسم قاصر است.
احمد بهرامی - سوم متوسطه - استان آذربایجان غربی
1- ریشه های احکام
جز خدا را بندگی حیف است حیف - بی غم او زندگی حیف است حیف(4)
هر جا می رویم در سایه سار آن درختیم، شاخ و برگهای در هم تنیده، میوه های انبوه، شاداب و در دسترس، تنه تناور، و ریشه های مستحکم.
این درخت دین، ریشه های مستحکمش عقاید، تنه تناورش اخلاق و شاخ و برگهایش احکام است.
ریشه احکام، عقاید پاک است. و اگر بگوییم همه چیز از ریشه هاست گزاف نگفته ایم.
دستیابی به دین
درخت دین از آسمان روییده، از چشمه سار وحی سیراب گشته، فرشتگان هماره بر گرد آن در رفت و آمدند همه اش قداست و پاکی است و معصومان پاک آن را به ما نشان داده اند. اگر در عصر آن پاکان می زیستیم دین را از آنها فرا می گرفتیم ولی صد حیف که: دست ما کوتاه و خرما بر نخیل؛ امام عصر (علیه السلام) در پس پرده غیبت هستند، چه کنیم؟
راه چاره
آسمان را دیده اید، اگر ستاره و یا کهکشانی از دید ما فراتر باشد چه می کنیم؟
سراغ دوربین نجومی می رویم.
اگر امروز بر زمین مانده ایم و معصومان حضور ندارند که ما را تا آسمان بالا برند و درخت دین را به ما بشناسانند، هم آنان به ما گفته اند دوربین را بردارید و ببینید!
کدام را می گویید؟
این را، همین که دو چشم قوی دارد، اگر از یک چشم آن استفاده کنید دین را به شما نشان نمی دهد، هر دو چشم.
دو چشم دین شناسی
اگر دیگران خواستند دوربین قلابی به شما ارائه کنند از آنها نپذیرید، نشانه هایش اینهاست:
دو چشم دارد: یکی عقل؛ دیگری نقل.
عقل؛ همان عقل پاک و پیراسته از اوهام و خرافات است، همان عقل فطری که در نهان و نهاد همه است.
و نقل؛ آنچه از سوی خداوند بر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم وحی شده و در قرآن آمده است و آنچه از سوی انسانهای پاک و دور از خطا و اشتباه یعنی پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و امامان (علیهم السلام) به عنوان دستور زندگی به ما رسیده است.
دین شناس
راه دین شناسی برای همه کس باز است، ولی استعداد قوی می خواهد و علاقه ای وافر و سپس تصمیم و تلاش چرا که استفاده کردن از دوربین عقل و نقل علم می خواهد، تخصص می خواهد، هنر تشخیص می خواهد. باید بداند:
1. حکم این مطالب را از کجا بدست می آوریم؟
2. آیات قرآنی در این باره چه می گویند؟
3. احادیث معصومین (علیه السلام) در این زمینه چه می گویند؟
4. رفتار، گفتار و امضاء معصوم (علیه السلام) در مورد این مطلب چیست؟
5. عقل فطری اینجا چه حکمی دارد؟
آن گاه از مجموعه عقل و نقل حکم خدا را بدست آورد. متخصص و کارشناس مسائل دینی را دین شناس و اسلام شناس می گویند و به آن کس که در زمینه احکام، تخصص دارد به گونه ای که دیگران موظفند از او تقلید و پیروی کنند، مرجع تقلید می گویند.
گستره احکام
هر چیز که به رشد و تکامل معنوی انسان مرتبط باشد در قلمرو دین است و هرگز دین درباره آنها ساکت ننشسته است، و هر جا سخن از تکلیف و وظیفه است در قلمرو احکام است، مانند: عبادات، معاملات، مسائل فردی، خانوادگی، اجتماعی، سیاسی، حقوقی، فرهنگی و مسائل حکومتی و کشور داری.
بزرگداشت احکام الهی
مواظب باشیم احکام الهی را از اوج خود پائین نیاوریم. احکام الهی تأمین کننده دنیا و آخرت و مقرب انسان به خدای بزرگ اند. استخفاف احکام به یکی از این راههاست:
1. احکام را منحصر در احکام فردی بدانیم.
2. احکام را فقط در محدوده اجتماع لازم بدانیم.
3. احکام را تنها تأمین کننده مسائل دنیوی بدانیم.
4. احکام را از سیاست و حکومت جدا بدانیم.
5. احکام را تنها تأمین کننده آخرت بدانیم.