فهرست کتاب


دیوان شمس تبریزی «غزلیات»

مولانا جلال الدین محمد بلخی‏

3043 ز حد چون بگذشتی بیا بگوی که چونی Aز عشق جیب دریدی در ابتدای جنونی

شکست کشتی صبرم هزار بار ز موجت Aسری برآر ز موجی که موج قلزم خونی
که خون بهینه شرابست جگر بهینه کبابست Aهمین دوم تو فزون کن که از فزونه فزونی
چو از الست تو مستم چو در فنای تو هستم Aچو مهر عشق شکستم چه غم خورم ز حرونی
برون بسیت بجستم درون بدیدم و رستم Aچه میل و عشق شدستم به جست و جوی درونی
دلی ز من بربودی که دل نبود و تو بودی Aچه آتشی و چه دودی چه جادوی چه فسونی
نمای چهره زیبا تو شمس مفخر تبریزAکه نقش ها تو نمایی ز روح آینه گونی

3044 گهی به سینه درآیی گهی ز روح برآیی Aگهی به هجر گرایی چه آفتی چه بلایی

گهی جمال بتانی گهی ز بت شکنانی Aگهی نه این و نه آنی چه آفتی چه بلایی
بشر به پای دویده ملک به پر بپریده Aبه غیر عجز ندیده چه آفتی چه بلایی
چو پر و پاش نماند چو او ز هر دو بماندAتو را به فقر بداند چه آفتی چه بلایی
مثال لذت مستی میان چشم نشستی Aطریق فهم ببستی چه آفتی چه بلایی
در آن دلی که گزیدی خیال وار دویدی Aبگفتی و بشنیدی چه آفتی چه بلایی
چه دولتی ز چه سودی چه آتشی و چه دودی Aچه مجمری و چه عودی چه آفتی چه بلایی
غم تو دامن جانی کشید جانب کانی Aبه سوی گنج نهانی چه آفتی چه بلایی
چه سوی گنج کشیدش ز جمله خلق بریدش Aدگر کسی بندیدش چه آفتی چه بلایی
چه راحتی و چه روحی چه کشتیی و چه نوحی Aچه نعمتی چه فتوحی چه آفتی چه بلایی
بگفتمت چه کس است این بگفتیم هوس است این Aخمش خمش که بس است این چه آفتی چه بلایی
هوس چه باشد ای جان مرا مخند و مرنجان Aرهم نما و بگنجان چه آفتی چه بلایی
تو عشق جمله جهانی ولی ز جمله نهانی Aنهان و عین چو جانی چه آفتی چه بلایی
مرا چو دیک بجوشی مگو خمش چه خروشی Aچه جای صبر و خموشی چه آفتی چه بلایی
بجوش دیک دلم را بسوز آب و گلم راAبدر خط و سجلم را چه آفتی چه بلایی
بسوز تا که برویم حدیث سوز بگویم Aبه عود ماند خویم چه آفتی چه بلایی
دگر مگوی پیامش رسید نوبت جامش Aز جام ساز ختامش چه آفتی چه بلایی

3045 من آن نیم که تو دیدی چو بینیم نشناسی Aتو جز خیال نبینی که مست خواب و نعاسی

مرا بپرس که چونی در این کمی و فزونی Aچگونه باشد یوسف به دست کور نخاسی
به چشم عشق توان دید روی یوسف جان راAتو چشم عشق نداری تو مرد وهم و قیاسی
بهای نعمت دیده سپاس و شکر خدا دان Aمرم چو قلب ز کوره که کان شکر و سپاسی
وگر ز کوره بترسی یقین خیال پرستی Aبت خیال تراشی وزان خیال هراسی
بت خیال تو سازی به پیش بت به نمازی Aچو گبر اسیر بتانی چو زن حریف نفاسی
خیال فرع تو باشد که فرع فرع تو را شدAتو مه نه ای تو غباری تو زر نه ای تو نحاسی
به جان جمله مردان اگر چه جمله یکی اندAکه زیر چرخه گردون تنا چو گاو خراسی
وگر ز چنبر گردون برون کشی سر و گردن Aز خرگله برهیدی فرشته ای و ز ناسی