فهرست کتاب


دیوان شمس تبریزی «غزلیات»

مولانا جلال الدین محمد بلخی‏

3012 ای دل چون آهنت بوده چو آیینه ای Aآینه با جان من مونس دیرینه ای

در دل آیینه من در دل من آینه Aتن کی بود محدثی دی و پریرینه ای
خواجه چرایی چنین کز تو رمد عشق دین Aزانک همی بیندت احمد پارینه ای
مرغ گزینی یقین دانه شیرین بچین Aک آمد از سوی چین مرغ تو را چینه ای
شیر خدایی خدا شیر نرت نام دادAاز چه سبب گشته ای همدم بوزینه ای
صورت تن را مبین زانک نه درخورد توست Aپوشد سلطان گهی خرقه پشمینه ای
هین دل خود را تمام در کف دلبر سپارAتا که نپوسد دلت در حسد و کینه ای
سینه پاکی که او گشت خوش و عشق خوAسینه سینا بود فرش چنین سینه ای
تشنه آن شربتی خسته آن ضربتی Aتا تو در این غربتی نیست طمانینه ای
هست خرد چون شکر هست صور همچو نی Aهست معانی چو می حرف چو قنینه ای
خوب چو نبود عروس خوش نشود زو نفوس Aاز حفه و از رفه ز اطلس و زرینه ای
چون نروی زین جهان خوی خرابات جان Aدر عوض می بگیر بی مزه ترخینه ای
خانه تن را بساز باغچه و گلشنی Aگوشه دل را بساز مسجد آدینه ای
هر نفسی شاهدی در نظر واحدی Aآوردش بر طبق نادره لوزینه ای
خامش با مرغ خاک قصه دریا مگوAبکر چه عرضه کنی بر شه عنینه ای

3013 یار در آخرزمان کرد طرب سازیی Aباطن او جد جد ظاهر او بازیی

جمله عشاق را یار بدین علم کشت Aتا نکند هان و هان جهل تو طنازیی
در حرکت باش ازانک آب روان نفسردAکز حرکت یافت عشق سر سراندازیی
جنبش جان کی کند صورت گرمابه ای Aصف شکنی کی کند اسب گدا غازیی
طبل غزا کوفتند این دم پیدا شودAجنبش پالانیی از فرس تازیی
می زن و می خور چو شیر تا به شهادت رسی Aتا بزنی گردن کافر ابخازیی
بازی شیران مصاف بازی روبه گریزAروبه با شیر حق کی کند انبازیی
گرم روان از کجا تیره دلان از کجاAمروزیی اوفتاد در ره با رازیی
عشق عجب غازییست زنده شود زو شهیدAسر بنه ای جان پاک پیش چنین غازیی
چرخ تن دل سیاه پر شود از نور ماه Aگر بکند قلب تو قالب پردازیی
مطرب و سرنا و دف باده برآورده کف Aهر نفسی زان لطف آرد غمازیی
ای خنک آن جان پاک کز سر میدان خاک Aگیرد زین قلبگاه قالب پردازیی

3014 رو که به مهمان تو می نروم ای اخی -بست مرا از طعام دود دل مطبخی

رزق جهان می دهد خویش نهان می کندAگاه وصال او بخیل در زر و مال او سخی
مال و زرش کم ستان جان بده از بهر جان Aمذهب سردان مگیر یخ چه کند جز یخی
قسمت آن باردان مایده و نان گرم Aقسمت این عاشقان مملکت و فرخی
قسمت قسام بین هیچ مگو و مچخ Aکار بتر می شود گر تو در این می چخی
جنتی دل فروز دوزخیی خوش بسوزAچند میان جهان مانده در برزخی
سوی بتان کم نگر تا نشوی کوردل Aکور شود از نظر چشم سگ مسلخی
زلف بتان سلسله ست جانب دوزخ کشدAظاهر او چون بهشت باطن او دوزخی
لیک عنایات حق هست طبق بر طبق Aکو برهاند ز دام گر چه اسیر فخی
جانب تبریز رو از جهت شمس دین Aچند در این تیرگی همچو خسان می زخی