فهرست کتاب


دیوان شمس تبریزی «غزلیات»

مولانا جلال الدین محمد بلخی‏

چه حریصی که مرا بی خور و بی خواب کنی - درکشی روی و مرا روی به محراب کنی

آب را در دهنم تلختر از زهر کنی - زهره ام را ببری در غم خود آب کنی
سوی حج رانی و در بادیه ام قطع کنی - اشتر و رخت مرا قسمت اعراب کنی
گه ببخشی ثمر و زرع مرا خشک کنی - گه به بارانش همی سخره سیلاب کنی
چون ز دام تو گریزم تو به تیرم دوزی - چون سوی دام روم دست به مضراب کنی
باادب باشم گویی که برو مست نه ای -بی ادب گردم تو قصه آداب کنی
گر بباری تو چو باران کرم بر بامم - هر دو چشمم ز نم و قطره چو میزاب کنی
گه عزلت تو بگویی که چو رهبان گشتی - گه صحبت تو مرا دشمن اصحاب کنی
گر قصب وار نپیچم دل خود در غم تو - چون قصب پیچ مرا هالک مهتاب کنی
در توکل تو بگویی که سبب سنت ماست - در تسبب تو نکوهیدن اسباب کنی
باز جان صید کنی چنگل او درشکنی - تن شود کلب معلم تش بی ناب کنی
زرگر رنگ رخ ما چو دکانی گیرد - لقب زرگر ما را همه قلاب کنی
من که باشم که به درگاه تو صبح صادق - هست لرزان که مباداش که کذاب کنی
همه را نفی کنی بازدهی صد چندان - دی دهی و به بهارش همه ایجاب کنی
بزنی گردن انجم تو به تیغ خورشید - بازشان هم تو فروز رخ عناب کنی
چو خمش کرد بگویی که بگو و چو بگفت - گوییش پس تو چرا فتح چنین باب کنی

به شکرخنده بتا نرخ شکر می شکنی - چه زند پیش عقیق تو عقیق یمنی

گلرخا سوی گلستان دو سه هفته بمرو - تا ز شرم تو نریزد گل سرخ چمنی
گل چه باشد که اگر جانب گردون نگری - سرنگون زهره و مه را ز فلک درفکنی
حق تو را از جهت فتنه و شور آورده ست - فتنه و شور و قیامت نکنی پس چه کنی
روی چون آتش از آن داد که دل ها سوزی - شکن زلف بدان داد که دل ها شکنی
دل ما بتکده ها نقش تو در وی شمنی - هر بتی رو به شمن کرده که تو آن منی
برمکن تو دل خود از من ازیرا به جفا - گر که قاف شود دل تو ز بیخش بکنی
در تک چاه زنخدان تو نادر آبی است - که به هر چه که درافتم بنماید رسنی
در غمت بوالحسنان مذهب و دین گم کردند - زان سبب که حسن اندر حسن اندر حسنی
زیرکان را رخ تو مست از آن می دارد - تا در این بزم ندانند که تو در چه فنی
کافری ای دل اگر در جز او دل بندی - کافری ای تن اگر بر جز این عشق تنی
بی وی ار بر فلکی تو به خدا در گوری - هر چه پوشی بجز از خلعت او در کفنی
شمس تبریز که در روح وطن ساخته ای - جان جان هاست وطن چونک تو جان را وطنی

هله آن به که خوری این می و از دست روی - تا به هر جا که روی خوشدل و سرمست روی

چرخ گردان به تو گردد که تو آب اویی - ماه چرخی چه زیان دارد اگر پست روی
ماهیی لیک چنان مست توست آن دریا - همه دریا ز پی آید چو تو در شست روی
صدقات همه شاهان که سوی نیست رود - رو سوی هست نهد چون تو سوی هست روی
سابق تیزروانی تو در این راه دراز - وز ره رفق تو با این دو سه پابست روی
کسب عیش ابد آموز ز شمس تبریز - تا در آن مجلس عیشی که جنان است روی