سفر به سرزمین هزار آیین
نویسنده : آیت الله محمدتقی مصباح یزدی مترجم : تدوین و نگارش: اصغر عرفان
سخنرانى حضرت آیت‌الله مصباح یزدى«دام‌عزه» در مؤسسه جعفرى
بسم الله الرحمن الرحیم
...خداى متعال را براى توفیق حضور در جمع شما بزرگواران شكر مى‌كنم. هم‌چنین از این‌كه برادران عزیزمان در حوزه‌هاى علمیه خدمات دینى و فرهنگى به مردم این سرزمین ارائه مى‌دهند بسیار مسرورم به ویژه كه همت خودشان را بیشتر صرف جوانان كرده‌اند؛ جوانان عزیزى كه بیش از هر چیز محتاج شناخت معارف اسلام هستند تا میراث گران‌قدر گذشتگان را حفظ و حراست كنند.
ما مى‌دانیم كه بعثت انبیا بزرگترین نعمتى است كه خداوند متعال به بندگانش اعطا كرده است: لَقَدْ مَنَّ اللهُ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ إِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِم(84) در حقیقت، خداى
﴿ صفحه 296﴾
متعال با فرستادن 124 هزار پیغمبر، زمینه را براى نزول شریعت اسلام و مبعوث شدن آخرین پیامبر كه عصاره همه انبیا و فخر همه اولیاست، فراهم كرد. بنابراین میراثى كه از پیغمبر اكرم(صلى الله علیه وآله) به دست ما رسیده میراث 124 هزار پیغمبر و حاصل زحماتى است كه پیغمبر اكرم(صلى الله علیه وآله) و سپس ائمه معصومین(علیهم السلام) براى هدایت بشر كشیدند و در این راه حتى خون‌هاى پاك خودشان را نثار كردند؛ بنابراین اگر ما از میراث هزاران پیامبر و صدها ولى و وصى خدا حراست كنیم در واقع شكر نعمت‌هاى الهى را به‌جا آورده‌ایم و خون پاك انبیا و اولیایى را كه شهید شدند، زنده نگه داشته‌ایم، و اگر خداى‌ناكرده در این راه كوتاهى كردیم و نتوانستیم این میراث را آن‌گونه كه شایسته است به آیندگان بسپاریم در حقیقت زحمات همه انبیا و اولیا و خون‌هاى پاك تمامى شهیدان را هدر داده‌ایم.
در این عصر، ما وظیفه سنگینى برعهده داریم؛ اولا باید معارف اسلام و اهل‌بیت را درست فرا بگیریم و در زندگى فردى و اجتماعیمان به كار ببندیم و ثانیاً بكوشیم كه آن را سالم به دست آیندگان برسانیم. اگر به تاریخ خودمان چه تاریخ ایران‌زمین و چه تاریخ هندوستان و چه تاریخ اسلام از آغاز تا به حال نگاهى كوتاه داشته باشیم، مى‌بینیم كه جامعه اسلامى در طول این چهارده قرن در سراسر گیتى فراز و نشیب‌هاى بسیارى داشته است؛ در برهه‌هایى از
﴿ صفحه 297﴾
زمان،اسلام در منطقه‌اى رواج یافته، مردم آن سرزمین را احیا كرده و آنها را با تمدن و فرهنگ صحیح الهى آشنا كرده است، ولى گاهى نیز بعد از مدتى بركات دنیوى و معنوى حاصل از نفوذ اسلام فروكش كرده و باز مردم دچار گمراهى‌هایى شده‌اند. متأسفانه در تاریخ برخى از كشورهاى اسلامى مشاهده مى‌كنیم كه در اثر عدم احساس مسئولیت از طرف مردم مسلمان و هم‌چنین در اثرتوطئه‌هاى دشمنان نسبت به اسلام و مسلمین، فرهنگ و تمدن اسلامى گرفتار ركود شده و به ضعف گرائیده است. خوشبختانه در این عصر و در یك ربع قرن گذشته با زحمات بسیارى كه علماى شیعه در ایران كشیدند جهشى بالنده در حركت اسلامى مسلمان‌ها پدیدار شد و دولتى اسلامى بر سركار آمد كه بتواند معارف اسلام را احیا و ارزش‌هاى اسلامى را در جامعه زنده كند. البته حاصل این فداكارى‌ها تنها به ایران محدود نشد و در بسیارى از كشورهاى اسلامى حركت‌هاى اسلام‌خواهانه و به‌اصطلاح بیدارى اسلامى تحقق یافت. امروز تقریباً ما شاهد هستیم كه در همه كشورهاى اسلامى، مردم و به ویژه جوان‌ها عطش خاصى نسبت به اسلام و معنویات احساس مى‌كنند و آماده فراگیرى حقایق اسلام و به كار بستن احكام آن هستند. همه ما باید این فرصت را غنیمت بدانیم و عطش مقدسى را كه در جوان‌هایمان پیدا شده، مغتنم بشماریم و آنها را با زلال اسلام ناب محمدى(صلى الله علیه وآله) سیراب كنیم.
﴿ صفحه 298﴾
ما در دوران كوتاه عمر خودمان یاد نداریم زمانى را كه پسران و دختران جوان مسلمان این اندازه براى فراگیرى و عمل به احكام اسلامى عطش داشته باشند؛ بنابراین، سنگینى این مسئولیت بر دوش ما احساس مى‌شود كه بكوشیم با غنیمت شمردن این فرصت‌ها اسلام را به صورت صحیحى كه پیغمبر اكرم(صلى الله علیه وآله) از طرف خدا آورده بدون كم و كاست و بدون افزودن خرافات، به نسل جوان عرضه كنیم و حقایق و معارفش را براى نسل آینده محفوظ بداریم. شاید بعضى‌ها تصور كنند براى این‌كه اسلام مورد قبول نسل حاضر و آینده واقع شود باید تغییرهایى در آن انجام بگیرد و چیزهایى از آن حذف شود تا مردم این عصر آن را بپذیرند، این پندار بسیار اشتباه‌آمیزى است. خداى متعال بهتر مى‌دانست كه انسان‌ها در هر عصر و زمانى چه چیزى لازم دارند و چگونه باید زندگى كنند. اگر لازم بود تغییرى در اسلام داده شود آن را به عنوان شریعت جاوید ابدى نازل نمى‌كرد، بلكه پیغمبر دیگرى مى‌فرستاد كه تغییرات لازم را در آن ایجاد كند. معناى این‌كه پیغمبر اكرم(صلى الله علیه وآله) خاتم پیامبران است یعنى این‌كه بعد از او به راهنماى آسمانى دیگرى احتیاج نیست، و معناى این‌كه اسلام دین جاوید است آن است كه بشر احتیاج به شریعت و احكام و قوانین دیگرى ندارد. آنچه تا روز قیامت براى بشر لازم است در این دین پیش‌بینى شده و براى برخى
﴿ صفحه 299﴾
مقررات جزئى لازم نیز مرجعى كه فقیه جامع‌الشرایط باشد، تعیین شده است. یعنى براى مقررات جزئى ما باید از فقیه اطاعت كنیم؛ ولى فقیهى كه براساس كلیاتى كه از قرآن دریافت كرده جزئیات احكام را براى مردم تعیین مى‌كند. امیدوارم كه خداى متعال به بركت این مبعث شریف كه روز تجلى اعظم الهى است همه ما را به آنچه مرضىّ خودش هست هدایت فرماید و در انجامش موفق بدارد. در پایان از خداى متعال مى‌خواهیم كه عیدى عید مبعث را ظهور ولى‌عصر ارواحنا فداه‌ـ قرار دهد.
والسلام علیكم ورحمة الله وبركاته
﴿ صفحه 300﴾
﴿ صفحه 301﴾
بنگلور
از آندراپرادش و مركز آن حیدرآباد به شهر بنگلور مركز ایالت كارناتاكا مى‌آییم. نام این ایالت تا سال‌هایى نه‌چندان دور «پوربور» بوده، نامى اردو كه نشان از دوران حكومت و اقتدار مسلمانان داشته، اما دولت هند مثل مصادره اماكن تاریخى مسلمین نام این ایالت را هم به كارناتاكا تغییر داده است. بیشترین جمعیت بنگلور هندو هستند و مسلمانان بزرگترین اقلیت، حضور شیعیان هم قابل توجه است. نفوذ شیعیان در این سرزمین، بیشتر، از زمان حكومت حیدرعلى حاكم شیعه این ایالت بوده است. حیدرعلى پسرى داشته به اسم «تیپوسلطان» كه امروز از افتخارات شیعیان و مسلمانان و حتى از سمبل‌هاى ملى هندوستان است. تیپوسلطان از بزرگترین مبارزان انقلابى علیه استعمار سیاه بریتانیا بوده با پیروزى‌هایى غرورآفرین، و البته با
﴿ صفحه 302﴾
داستان تلخ نیرنگ انگلیسى‌ها براى شكست این مرد مبارز كه هم شنیدنى است و هم عبرت‌آموز. بنگلور امروز یكى از مهم‌ترین شهرهاى اقتصادى هندوستان است به ویژه در صنعت نرم‌افزارهاى رایانه‌اى كه این سال‌ها در هند توسعه‌اى حیرت‌انگیز داشته است. آغاز حضورمان در این شهر، اقامه نماز و سخنرانى است در مسجد امام حسن عسكرى(علیه السلام) كه یكى از مهم‌ترین مساجد شیعیان بنگلور است.
﴿ صفحه 303﴾
سخنرانى حضرت آیت‌الله مصباح یزدى«زیدعزه» در مسجد عسگرى (بنگلور)
بسم الله الرحمن الرحیم
قال الله تعالى فى كتابه: إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ؛(85) خداى متعال برادران ایمانى را از هر كجاى زمین و از هر نژاد و هر قوم و هر زبانى كه باشند، برادر یكدیگر مى‌داند. ما بر اساس این آموزه الهى همه مسلمانانى را كه در سراسر گیتى پراكنده‌اند و به ویژه شیعیان را برادر خودمان مى‌دانیم و وقتى آنها را از نزدیك مى‌بینیم احساس آن برادرى را داریم كه سال‌ها از برادرش دور بوده و اكنون به ملاقات او شتافته است. طبعاً برادرى كه سالیان درازى برادران خودش را ندیده و تنها فرصت كوتاهى دارد كه آنان را زیارت كند دوست دارد بهترین هدیه‌اى كه برایش میسّر هست به آنان تقدیم كند.
﴿ صفحه 304﴾
برادران عزیز! بنده به عنوان كسى كه بیش از نیم قرن در زندگى اجتماعى مطالعه و تجربه دارم و بزرگترین بحران‌هاى تاریخ معاصر را در انقلاب اسلامى ایران از نزدیك گذرانده‌ام به شما عرض مى‌كنم كه مطمئن باشید سعادت دنیا و آخرت انسان جز از راه پیروى از دستورات اسلام میسّر نخواهد بود. حتماً شما هم در این باره با من هم عقیده هستید ولى تأكید مى‌كنم كه خوب بیاندیشید و نتیجه بگیرید. براى رسیدن به سعادت واقعى مى‌بایست در ابتدا اسلام را به درستى فرا بگیریم تا راه را اشتباه نكنیم. ما باید دست‌كم به همان اندازه‌كه به دستورات بهداشتى و سخن متخصصان پزشكى براى سلامتى بدنمان توجه مى‌كنیم براى اسلام هم اهمیت قائل شویم و دستورات آن را فرا بگیریم و نیز متخصصانى براى شناختن آن تربیت كنیم تا احكام نورانى اسلام را به بهترین وجه به ما بیاموزند و شبهات ما را رفع كنند.
نكته دیگر این‌كه ممكن است كسانى تصور كنند عمل كردن به احكام اسلام در زندگى‌شان مشكلاتى فراهم مى‌كند و نمى‌توانند با كسانى كه در جبهه مخالف قرار دارند، مبارزه كنند. تجربه پیروزى انقلاب اسلامى ایران نشان داد كه وقتى انسان براى خدا قیام كند و حاضر شود كه آنچه در توان دارد براى اسلام مصرف كند خدا او را یارى خواهد كرد؛ البته این بدان معنا نیست كه ما در هر
﴿ صفحه 305﴾
كشورى عیناً رفتار ایران را تكرار كنیم، بلكه منظور این است كه یك درس كلى بگیریم كه در هر كشورى متناسب با شرایط آن كشور، آنچه توان داریم براى ترویج و گسترش اسلام و اجراى احكام آن هرچند در یك محدوده خاص و در میان گروه خاصى باشد، كوتاهى نكنیم. یعنى مسلمان‌ها باید تصمیم بگیرند در هر جایى كه هستند به هر اندازه‌اى كه برایشان میسّر هست احكام اسلام را هرچند تنها در میان خانواده و محله‌شان باشد، رواج دهند و آن را وظیفه‌اى مهم بدانند. فرد مسلمان نباید صرفاً خودش به بعضى احكام اسلام عمل كند، بلكه باید مبلّغ احكام اسلام و تشیّع و ارزش‌هاى اصیل اسلامى در میان جامعه‌اش باشد. نكته سوم این‌كه همان‌طور كه شما بحمد‌الله ثابت كردید نسبت به اهل‌بیت پیغمبر اكرم(صلى الله علیه وآله)كاملا وفادار هستید و این ضامن بقاى اسلام در میان مردم این سرزمین است، مواظب باشید كه این گوهر گران‌بها را از دست ندهید و این كیمیایى كه سعادت دنیا و آخرت شما را تضمین مى‌كند همواره در میان جامعه خودتان زنده نگه‌دارید و مطمئن باشید بهترین چیزى كه مى‌تواند هم حوائج مادى شما را برآورده كند و هم به سعادت آخرت شما كمك كند توسل به اهل‌بیت(علیهم السلام) به ویژه به حضرت سیدالشهدا(علیه السلام) است كه امیدواریم خدا دست ما را در دنیا و آخرت از دامان ایشان كوتاه نفرماید.
﴿ صفحه 306﴾
در پایان براى همه علما و گذشتگان از شیعیان این منطقه و همه كسانى كه به نحوى در معرفى و تبلیغ اسلام مؤثر بوده‌اند، دعا مى‌كنیم كه خدا روح آنها را با انبیا و اولیا محشور كند و به ما هم توفیق بدهد كه راه آنها را ادامه بدهیم و اسلام را بى‌كم و كاست به دست نسل آینده بسپاریم.
والسلام علیكم ورحمة الله وبركاته
﴿ صفحه 307﴾
﴿ صفحه 308﴾